Wiek ochronny przed emeryturą. 4 lata nie mogą cię zwolnić i obniżyć wypłaty

• Zwolnienie z pracy i obniżka wypłaty nie grozi jeśli jesteśmy zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę na czas nieokreślony, a zostało mniej niż 4 lata do emerytury.
• Ważne jest, by umowa o pracę obowiązywała tak, by obejmowała okres osiągnięcia wieku emerytalnego. Dlatego najlepsza jest umowa na czas nieokreślony.
• Od ochrony przedemerytalnej obowiązują wyjątki. Te są trzy, z czego dwa dotyczą utraty pracy, a jeden obniżki pensji pracownika.

Zwolnienie nie grozi pracownikom, którym zostały 4 lata (lub mniej) do osiągnięcia wieku emerytalnego. Obejmuje ich ochrona przedemerytalna, która zapisana jest w artykule 39. Kodeksu pracy. Gdy obowiązuje wiek ochronny, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, jeżeli okres zatrudnienia daje szansę uzyskania praw emerytalnych w okresie świadczenia pracy na umowie.

Ochrona przedemerytalna obowiązuje pracowników, którzy osiągnęli wiek 56 lat (kobiety) i 61 lat (mężczyźni). Wiek ochronny uniemożliwia nie tylko zwolnienie z pracy, ale także obniżkę pensji.

Ochrona przedemerytalna nie działa jednak w przypadku pracownika zatrudnionego w oparciu o umowę, której okres kończy się przed emeryturą. Jeśli umowa o pracę wygasa przed osiągnięciem wieku emerytalnego, wiek ochronny nie będzie obowiązywał. Żeby zadziałała ochrona przedemerytalna, zarówno warunek czasu do emerytury oraz czasu trwania umowy muszą być spełnione jednocześnie. 

Ochrona przedemerytalna nie jest stosowana w wypadku zatrudnionych na innej podstawie niż umowa o pracę na czas nieokreślony. Liczy się również taka umowa o pracę zawarta na czas określony, który to okres mieści w sobie termin osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego. Jednak osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych w żaden sposób nie podlegają ochronie przedemerytalnej.

Aby zostać objętym ochroną przedemerytalną, trzeba spełnić jeszcze warunek odpowiedniego stażu pracy. Różni się on w zależności od płci:

• 20 lat stażu pracy w przypadku kobiet,
• 25 lat stażu pracy w przypadku mężczyzn.

Nawet jeśli pracownika obowiązuje ochrona przedemerytalna, w przypadku redukcji zatrudnienia lub obniżek pensji w firmie nie zawsze ma gwarancję, że zmiany go nie dotkną. Są trzy wyjątki od stosowania wieku ochronnego - dwa z nich dotyczą zwolnienia z pracy, a jeden pomniejszenia wynagrodzenia. Są to:

• utrata przez pracownika w sposób niezawiniony uprawnień koniecznych do wykonywania dotychczasowej pracy - zwolnienie z pracy,
• orzeczenie lekarskie stwierdzające utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy - zwolnienie z pracy
• wprowadzenie nowych zasad wynagrodzenia ogółu pracowników lub tej grupy zatrudnionych, do których objęty ochroną należy - obniżka pensji.

Przemysław Terlecki