Brak kompromisu w sprawie obniżek opłat interchange
Jednym z podstawowych warunków rozwoju rynku detalicznego w Polsce jest obniżenie kosztów płatności bezgotówkowych, realizowanych przede wszystkim za pomocą kart płatniczych. Wedle dostępnych badań, koszty te są podstawową barierą dla objęcia systemami obsługi kart płatniczych małych obiektów handlowych i usługowych.
W kraju, w którym funkcjonuje ok. 146 tysięcy sklepów, (z czego 97% to obiekty o powierzchniach poniżej 400m2) i co najmniej drugie tyle obiektów handlowo-usługowych o innym niż klasyczny sklep charakterze, ma to podstawowe znaczenie dla procesu modernizacji rynku, komfortu zakupów i bezpieczeństwa transakcji detalicznych. Obniżenie opłat, a głównie opłaty interchange, połączone z edukacją przedsiębiorców i konsumentów, spowoduje wzrost ilości terminali obsługujących karty, a co za tym idzie ilości płatności.
Dzięki efektowi skali, obniżenie opłat zostanie skompensowane, a konkurencja pomiędzy różnymi systemami płatności (karty vs. nowe instrumenty) i w ramach rynków poszczególnych instrumentów płatniczych, uczyni rynek tych usług finansowych tanim i korzystnym dla wszystkich jego uczestników. POHiD, jako organizacja reprezentująca handel, jest przekonany, że rozwój rynku nowoczesnych systemów płatności to nie tylko wygodniejsze płatności zakupowe, ale i możliwość dostarczenia konsumentowi szeregu innych usług realizowanych poprzez kartę lub instrument jej równoważny funkcjonalnie. Każda z takich usług to okazja dla taniego, ale wielokrotnego pobrania godziwej, niskiej opłaty z korzyścią dla wszystkich: banku, sklepu, konsumenta.
POHiD od początku prac prowadzonych w NBP popierał kompromisową koncepcję redukcji opłat interchange, zawierającą scenariusz stopniowego obniżenia opłat do poziomu średniej europejskiej. Wskutek faktycznego veto ze strony jednego z interesariuszy koncepcja ta nie weszła w życie, otwierając drogę dla dwóch innych. Pierwszą jest koncepcja jednostronnej deklaracji ze strony organizacji płatniczych dot. redukcji opłat.
Doceniamy te deklaracje, ale zasada jednostronności tej sprawie jest naszym zdaniem nie do przyjęcia, gdyż jednostronna decyzja nie ma charakteru wiążącego i zawsze może być zmieniona. POHiD uważa, że jedynym efektywnym sposobem rozwiązania problemu jest regulacja prawna. Mamy nadzieję, że kompromisowe rozwiązanie wypracowane w NBP zostanie wykorzystane w tworzeniu prawa, uwzględniając w ten sposób interesy wszystkich stron.
Zaangażowanie NBP w próbę rozwiązania problemu wysokich opłat interchange odniosło niewątpliwie pozytywny efekt, wzbudzając zainteresowanie środowisk politycznych. Znajduje to wyraz w projektach legislacyjnych poszczególnych partii politycznych oraz publicznych wystąpieniach ich przedstawicieli. Oczekujemy, że w tej sprawie zajmie stanowisko Rząd RP w postaci propozycji do przedyskutowania z interesariuszami uczestniczącymi w pracach w NBP.
Handel istnieje dzięki konsumentom, zatem działając w sprawie obniżenia opłat interchange, przede wszystkim bierze pod uwagę ich interesy. Odrzucamy więc supozycje, że nasze zabiegi to przerzucenie kosztów na klientów. Nie jest to prawdą z podstawowego powodu: płacąc kartą płaci się taką samą cenę jak płacąc gotówką, ale koszt tego w przypadku karty jest wyższy, co oznacza, że płacący gotówką tę samą cenę niejako dopłaca do transakcji kartowej. Jeśli więc obniżymy ów koszt dodatkowy, to ów ktoś z gotówką dopłaci mniej, zaś ten ktoś z kartą zapłaci mniej. Nie ma też ryzyka, że korzyść z oszczędności na niższej prowizji przejmie detalista - na bardzo konkurencyjnym polskim rynku to zachęta dla kalkulowania niższych cen.
