Regulacje najmu się opóźniają. A unijne rozporządzenie wkrótce wchodzi w życie
Hiszpania walczy z nieuczciwym najmem krótkoterminowym sięgając po bardziej radykalne środki. W Polsce problem jest dużo mniejszy, ale w popularnych turystycznie miastach dokuczliwy. Ministerstwo Sportu i Turystyki miało przygotować do końca I kwartału projekt ustawy regulujący ten rynek oraz rejestr takich lokali. Unijne wymogi się zbliżają, projektu nie ma i nie wiadomo kiedy będzie. Branża i samorządowcy czekają.
Najem krótkoterminowy w popularnych turystycznie miastach staje się coraz bardziej problematyczny, a lokalne i krajowe władze próbują nad tym zapanować. Kilka dni temu media podały, że hiszpańskie ministerstwo ds. praw socjalnych, konsumentów i Agendy 2030 nakazało serwisowi Airbnb wycofanie ze swojej platformy ponad 65 tys. ofert wynajmu wakacyjnego. Według departamentu naruszały one obowiązujące zasady. Sektor najmu krótkoterminowego obwinia się w Hiszpanii o przyczynianie się do kryzysu mieszkaniowego.
Ogłoszenia, wobec których wysunięto nakaz blokady, najczęściej nie zawierały numeru licencji lub rejestracji, czego wymagają przepisy w kilku regionach autonomicznych. Drugim uchybieniem był brak informacji na temat tego, czy wynajmujący jest przedsiębiorcą, czy osobą prywatną.
Regulacje tego rodzaju najmu funkcjonują już w krajach europejskich, zwłaszcza tych, w których jest natężony miejski ruch turystyczny. Ale w pozostałych też muszą powstać, bo wymagają tego unijne przepisy.
W Polsce oczywiście problem nie jest tak duży jak w Barcelonie czy Madrycie, ale w popularnych turystycznie miastach i niektórych dzielnicach wpływ tej formy najmu rośnie, a na rynku na razie jest wolna amerykanka. Miasta takie jak Kraków i Sopot od dawna zabiegały o przepisy regulujące wynajem krótkoterminowy.
Jak pisaliśmy w styczniu, Ministerstwo Sportu i Turystyki zdeklarowało, że do końca I kwartału 2025 roku przygotuje projekt regulacji (częściowo wynika to z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady) oraz stworzyć centralny rejestr wszystkich obiektów, w których są świadczone usługi najmu krótkoterminowego. Od tego czasu nie ma w tej sprawie żadnych nowych informacji.
Wskazywany przez MSiT termin już dawno minął i nie wiadomo kiedy projekt ujrzy w końcu światło dzienne. Na razie zjawisko rozrasta się w sposób niekontrolowany. Czasu jest coraz mniej, a 20 maja 2026 r. wchodzi w życie unijne rozporządzenia w tej kwestii.
Rozporządzenie narzuca na kraje unijne obowiązek wprowadzenia centralnego rejestru obiektów noclegowych, w którym mają być zgłoszone wszystkie legalnie działające obiekty. Tylko z takim numerem rejestracyjnym te obiekty będą mogły być umieszczane na platformach rezerwacyjnych typu Booking czy Airbnb, które nie będą mogły wprowadzić do oferty mieszkania kogoś, kto nie ma takiego numeru rejestracyjnego.
Bardziej szczegółowe regulacje zależą już od przepisów uchwalonych na poziomie krajowym. W trakcie konsultacji pojawiały się takie pomysły jak określenie wymogów jakie miałyby spełniać te lokale, na podobnej zasadzie jak hotele, ale także bardziej kontrowersyjne jak te, by prowadzenie tego rodzaju najmu wymagało zgód wspólnot mieszkaniowych czy spółdzielni. Które znajdą się w projekcie, a które nie, na razie nie wiadomo.
Mimo kilku próśb na razie nie udało nam się uzyskać odpowiedzi ze strony Ministerstwa Sportu i Turystyki na pytania o to na jakim etapie są prace i kiedy wreszcie będzie gotowy projekt.
Na regulacje czekają samorządowcy i przedstawiciele branży, którzy chcą uporządkowania rynku i ograniczenia szarej strefy.
- Nie mamy żadnych informacji z ministerstwa. Rozumiemy, że na kolejne opóźnienie miał wpływ kalendarz wyborczy, ale żałujemy, że nie wykorzystano tego czasu na rozmowy z branżą na temat pomysłów, które mają być regulowane nowelizacją ustawy. Szczególnie, że na spotkaniu 15 stycznia, branża turystyczna otrzymała prośbę o przedstawienie swoich pomysłów oraz obietnicę spotkań indywidualnych. Nasze propozycje przesłaliśmy z końcem stycznia - mówi Interii Grzegorz Żurawski, prezes zarządu Polskiego Stowarzyszenia Wynajmu Krótkoterminowego.
Rozporządzenie unijne dotyczące rejestrów, to uzupełnienie dyrektywy, która wprowadziła między innymi obowiązek przekazywania przez platformy rezerwacyjne do Krajowej Administracji Skarbowej danych o wynajmowanych obiektach i przychodach konkretnych osób osiągniętych z tej działalności. Te przepisy obowiązują od lipca 2024 r. Skarbówka dzięki temu może kontrolować czy są odprowadzane wszystkie należne podatki w odpowiedniej wysokości.
Monika Krześniak-Sajewicz
