Jak zgłosić w ZUS przejęcie firmy?

Co powinien zrobić przejmowany podmiot?

Poprzedni płatnik składek (tj. podmiot przejmowany), powinien sporządzić i przekazać do ZUS dokumenty wyrejestrowujące pracowników (a także inne osoby podlegające obowiązkowi ubezpieczeniowemu, np. zleceniobiorców) z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.

Wyrejestrowania pracowników w ZUS przejmowany podmiot dokonuje na druku ZUS ZWUA, w którym odpowiednio zaznacza:

• z jakich ubezpieczeń jest wyrejestrowywany dany ubezpieczony,
  
• dane identyfikacyjne dotychczasowego płatnika składek (NIP i REGON wykazane we wcześniej składanych dokumentach zgłoszeniowych - druk ZUS ZFA lub ZUS ZPA); jeżeli do tych danych była składana zmiana lub korekta, wtedy podaje się te dane identyfikacyjne płatnika składek, które wykazane były w bloku III. w formularzu ZUS ZIPA,
  
• dane identyfikacyjne osoby wyrejestrowywanej z ubezpieczeń (zgodne z danymi podanymi w zgłoszeniu takiej osoby do ubezpieczeń - tj. NIP i PESEL, ewentualnie seria i numer dowodu bądź paszportu, nazwisko i imię, data urodzenia); jeśli składana była zmiana lub korekta tych danych, wówczas należy podać dane wykazane w bloku IV. w formularzu ZUS ZIUA,
  
• 6-znakowy kod tytułu ubezpieczenia, z którego następuje wyrejestrowanie (tj. taki sam, który został podany w zgłoszeniu ubezpieczonego do ubezpieczeń na formularzu ZUS ZUA lub ZUS ZZA),
  
• 3-znakowy kod przyczyny wyrejestrowania z ubezpieczeń (600 - dla pracowników przejmowanych przez nowego płatnika bądź 100 - dla pracowników, z którymi rozwiązano umowę o pracę lub dla których stosunek pracy wygasł),
  
• datę wyrejestrowania z ubezpieczeń (jako datę wyrejestrowania powinien wpisać datę przejęcia przez inny podmiot). Wyrejestrowując pracownikowi z ubezpieczeń należy również wyrejestrować z ubezpieczenia zdrowotnego członków ich rodziny zgłoszonych wcześniej do tego ubezpieczenia.

Wyrejestrowania członków rodziny osoby ubezpieczonej z ubezpieczenia zdrowotnego przejmowany podmiot dokonuje odpowiednio na druku ZUS ZCZA bądź ZUS ZCNA (w zależności od tego, na jakim formularzu dana osoba została zgłoszona).

Po dokonaniu wyrejestrowania z ubezpieczeń ostatniego pracownika, przejmowany podmiot ma obowiązek dokonać wyrejestrowania firmy na druku ZUS ZWPA. Dodatkowo powinien przekazać do ZUS zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych płatnika składek. Dokonuje tego na druku ZUS ZIPA, gdzie w bloku II. tego formularza wpisuje swoje dane (jako dane przejmowanego płatnika składek). Natomiast w bloku III. tego druku wpisuje już dane nowego (przejmującego) płatnika składek.

Niekiedy przejmowany płatnik składek (który uległ likwidacji) z jakichś względów nie przekazał do ZUS wyrejestrowania płatnika składek (druk ZUS ZWPA) oraz wyrejestrowania zatrudnionych pracowników lub zleceniobiorców (druk ZUS ZWUA). Wówczas dokumenty te (w jego imieniu) zobowiązany jest złożyć przejmujący płatnik składek, który wszedł w prawa i obowiązki tego dotychczasowego. W takiej sytuacji sporządza on i przekazuje do ZUS wyrejestrowanie firmy na druku ZUS ZWPA oraz wyrejestrowanie ubezpieczonych na druku ZUS ZWUA.

Co powinien zrobić przejmujący podmiot?

Nowy płatnik składek (czyli podmiot przejmujący) ma obowiązek sporządzić oraz przekazać do ZUS zgłoszenia wszystkich osób podlegających obowiązkowi ubezpieczeniowemu, w tym również osób, które przejął. Przedmiotowych zgłoszeń powinien dokonać na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA (jeżeli dana osoba podlega jedynie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu). Jako datę zgłoszenia do ubezpieczeń powinien wpisać datę przejęcia starego płatnika składek. Zdarza się, że przejmujący podmiot przekazuje również:

• zgłoszenie płatnika składek na druku ZUS ZPA lub ZUS ZFA w trybie zmiany - gdy nastąpiły zmiany w jego danych ewidencyjnych w stosunku do danych wykazanych w zgłoszeniu płatnika składek,
  
• aktualną informację o adresie (bądź adresach) prowadzenia działalności gospodarczej przez nowego płatnika składek na druku ZUS ZAA - jeżeli adres ten uległ zmianie,
  
• aktualną informację o numerach rachunków bankowych nowego płatnika składek na druku ZUS ZBA - w przypadku gdy otworzy nowy rachunek bankowy lub zamknie dotychczasowy rachunek.

Przejmujący płatnik powinien też dokonać zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny pracowników i zleceniobiorców, niepodlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu. W myśl art. 5 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. nr 210, poz. 2135 ze zm.), za członka rodziny uznaje się:

• dziecko: własne, małżonka, przysposobione, obce, dla którego ustanowiono opiekę albo obce w ramach rodziny zastępczej, wnuka - do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej - do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi - bez ograniczenia wieku, małżonka,
  
• wstępnych (np. rodziców) pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym. Przypomnijmy, że zgłoszenia członka rodziny osoby ubezpieczonej dokonuje się na druku ZUS ZCZA (jeżeli adres zamieszkania członka rodziny jest zgodny z adresem zamieszkania ubezpieczonego) bądź na druku ZUS ZCNA (jeżeli adres zamieszkania członka rodziny nie jest zgodny z adresem zamieszkania ubezpieczonego).

Z tym że zgłoszenia członka rodziny pracownika bądź zleceniobiorcy dokonuje się tylko wtedy, gdy takiego zgłoszenia nie dokonała inna ubezpieczona osoba. Krótko mówiąc, niepełnoletnie dziecko, którego oboje rodzice podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, powinno zostać zgłoszone do tego ubezpieczenia wyłącznie przez jednego z nich.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),

rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 4.12.1998 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych? (Dz. U. nr 149, poz. 982 ze zm.).

Aneta Dudek