Komornik puka do drzwi. Jaką część świadczenia przedemerytalnego może zająć?

Komornik może zająć konto bankowe, gdy dłużnik nie spłacił swojego zobowiązania, a wierzyciel uzyskał tytuł wykonawczy, np. wyrok sądu. Proces obejmuje windykację polubowną, postępowanie sądowe oraz egzekucję komorniczą, podczas której komornik może zająć majątek dłużnika, w tym konta bankowe, wynagrodzenie, nieruchomości, pojazdy i inne dobra materialne. Komornik ma obowiązek poinformowania dłużnika o zajęciu oraz o jego prawach i obowiązkach w trakcie egzekucji.

Świadczenie przedemerytalne reguluje ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr 120, poz. 1252). Jego celem jest wsparcie finansowe osób w trudnej sytuacji materialnej, które nie osiągnęły jeszcze pełnego wieku emerytalnego. W przypadku tego świadczenia zasady egzekucji komorniczej są regulowane przez przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) z 17 grudnia 1998 r. To one wyznaczają ramy ochrony świadczeń przedemerytalnych.

Do świadczenia przedemerytalnego uprawnieni są m.in.:

• osoby zwolnione z pracy z powodu likwidacji zakładu lub niewypłacalności pracodawcy: kobiety po 55. r.ż. i mężczyźni po 60. r.ż. z co najmniej 20/25-letnim stażem pracy,
• byli pracownicy po wygaśnięciu umowy o pracę (56/61 lat, 20/25 lat stażu),
• przedsiębiorcy po likwidacji działalności (56/61 lat, 24 miesiące działalności),
• osoby po zakończeniu pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy (55/60 lat, 5 lat renty),
• zwolnieni ze służb mundurowych (55/60 lat, 15 lat służby).

Każdy z tych przypadków wymaga pobierania zasiłku dla bezrobotnych przez minimum 6 miesięcy po rejestracji w urzędzie pracy. Wnioskodawca nie może być zatrudniony ani prowadzić działalności gospodarczej w chwili składania wniosku, a jego dodatkowy dochód nie może przekraczać 50% przeciętnego wynagrodzenia (ok. 4306 zł brutto w 2025 r.). Świadczenie przedemerytalne, wynoszące 1893,41 zł brutto miesięcznie po waloryzacji od 1 marca 2025 r., przyznaje ZUS na czas nieokreślony - do momentu uzyskania emerytury.

Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę do 4666 zł brutto od 1 stycznia 2025 r. wpłynął na kwotę wolną od zajęcia komorniczego na koncie bankowym. Obecnie wynosi ona 3499,50 zł, co stanowi 75% minimalnego wynagrodzenia (4666 zł × 75% = 3499,50 zł). Przed 1 stycznia 2025 r. kwota ta była niższa i wynosiła 3225 zł, co odpowiadało 75% ówczesnej płacy minimalnej (4300 zł od lipca 2024 r.).

Zobacz również:

---

Finanse osobiste

Świadczenie przedemerytalne po waloryzacji. Tyle można dostać na rękę w 2024

Jacek Waśkiel

Zgodnie z prawem, środki na koncie bankowym do wysokości 3499,50 zł są chronione i nie mogą być zajęte przez komornika. Egzekucja obejmuje zarówno środki już obecne na rachunku, jak i te, które wpłyną w przyszłości, ale zawsze z zachowaniem tej kwoty wolnej. Zasady reguluje art. 889 Kodeksu postępowania cywilnego:

1. Komornik przesyła do banku zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej dłużnika do wysokości należności (wraz z kosztami egzekucyjnymi).
2. Bank blokuje wypłaty z rachunku bez zgody komornika do wysokości zajętej kwoty i przekazuje ją komornikowi lub w ciągu 7 dni zgłasza przeszkody.
3. Komornik zawiadamia dłużnika o zajęciu, doręczając odpis tytułu wykonawczego.
4. Wyegzekwowane środki są przekazywane wierzycielowi lub wierzycielom.

Jeśli zatem na koncie znajduje się np. 5000 zł, komornik może zająć 1500,50 zł, zostawiając 3499,50 zł jako kwotę wolną.

Egzekucja komornicza ze świadczenia przedemerytalnego to zajęcie części tego świadczenia przez komornika w celu spłaty długów. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, stosuje się tu przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, co oznacza, że zasady są podobne jak dla emerytur. Komornik może zabrać część pieniędzy, ale nie wszystko - dłużnik musi mieć zapewnione minimalne środki na życie.

W przypadku zwykłych długów - kredytów lub rachunków - komornik może potrącić do 25% świadczenia przedemerytalnego. Jednak zawsze musi pozostawić kwotę wolną od egzekucji, która wynosi 50% najniższej emerytury. Wówczas dłużnik zachowuje środki na podstawowe potrzeby, a komornik nie może zająć więcej, niż pozwalają przepisy. Dla długów alimentacyjnych lub opłat za pobyt w domach pomocy społecznej czy zakładach opiekuńczych zasady są surowsze. Zgodnie z Art. 141 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, od 1 marca 2025 r. kwoty zajęć komorniczych wynoszą:

• 806,67 zł dla należności alimentacyjnych,
• 1331,03 zł dla innych należności, takich jak kredyty czy rachunki.

Te wartości, ustalone w komunikacie Prezesa ZUS z 18 lutego 2025 r., są corocznie aktualizowane w ramach waloryzacji. Dzięki temu nawet w przypadku egzekucji dłużnik zachowuje środki na podstawowe potrzeby.

Procentowe granice potrąceń zależą od rodzaju zadłużenia i są identyczne jak w przypadku emerytur i rent:

• należności alimentacyjne - do 60% świadczenia,
• inne należności (np. pożyczki, rachunki) - maksymalnie 25%,
• koszty pobytu w placówkach opiekuńczych - do 50%.

Potrącenia oblicza się od kwoty brutto świadczenia, przed odliczeniem składek na ubezpieczenie zdrowotne i podatku dochodowego. Co istotne, nawet przy maksymalnym potrąceniu dłużnik nie może otrzymać mniej niż wspomniane kwoty wolne - 806,67 zł lub 1331,03 zł, w zależności od rodzaju długu.

Egzekucja nie zawsze przebiega bezbłędnie. Jeśli komornik przekroczy limity lub błędnie obliczy kwotę potrącenia, dłużnik może złożyć skargę na jego czynności na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego. Skarga powinna zawierać dokładny opis błędu oraz dowody potwierdzające nieprawidłowości. Warto też skonsultować się z prawnikiem lub zwrócić do ZUS-u po szczegółowe informacje o przysługujących prawach.

Przeczytaj również:

Czego nie może zająć komornik? Nie wszystko mu wolno. Lista jest długa

Tyle pieniędzy może zabrać komornik. Sprawdź, ile musi zostać na twoim koncie

Komornicy chcą zmian, bo dłużnicy korzystają na przepisach. "Niewiele im można zrobić"