Spis treści:
- Nieuprawnione użytkowanie karty a transakcje autoryzowane
- Odpowiedzialność za nieautoryzowane transakcje
- Ważne rozróżnienie: autoryzacja i uwierzytelnienie
- Procedura postępowania po utracie karty
- Czy przysługuje odszkodowanie?
Nieuprawnione użytkowanie karty a transakcje autoryzowane
Nieuprawnione użytkowanie karty płatniczej to sytuacja, w której osoba niebędąca jej właścicielem dokonuje transakcji bez zgody posiadacza. Inaczej mówiąc, to użycie skradzionej lub znalezionej karty przez osobę trzecią.
Z kolei transakcje autoryzowane to te, na które posiadacz karty wyraził zgodę, na przykład poprzez podanie kodu PIN lub dokonanie płatności zbliżeniowej w limicie kwotowym.
Warto pamiętać, że udostępnienie karty osobie trzeciej może być traktowane jako zgoda na dokonanie transakcji na dowolną kwotę. Dlatego najlepiej udostępniać swoją kartę co najwyżej jednej, najbliższej osobie.
Odpowiedzialność za nieautoryzowane transakcje
Zgodnie z ustawą o usługach płatniczych, banki są zobowiązane do zwrotu kwoty nieautoryzowanej transakcji do końca następnego dnia roboczego po zgłoszeniu takiego zdarzenia przez klienta.
Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Jeśli bank udowodni, że transakcja została autoryzowana przez klienta, doszło do niej w wyniku umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa posiadacza karty, może odmówić zwrotu środków.
Przykładem rażącego niedbalstwa jest przechowywanie karty razem z numerem PIN lub udostępnienie karty osobie trzeciej bez zachowania należytej ostrożności.
Ważne rozróżnienie: autoryzacja i uwierzytelnienie
Chociaż prawo w tej kwestii stoi po stronie konsumentów, banki mogą starać się unikać odpowiedzialności i odmawiać zwrotu środków. Jak wynika z analizy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, często uzasadnieniem banku jest fakt, że doszło do prawidłowego uwierzytelnienia.
Tymczasem uwierzytelnienie to nie to samo, co autoryzacja. Autoryzacja to świadomie potwierdzenie transakcji przez właściciela karty. Z kolei uwierzytelnienie jest czynnością techniczną, np. wpisaniem PIN. Co istotne, większość kart umożliwia płatności zbliżeniowe do 50 zł bez uwierzytelniania, co dodatkowo może działać na niekorzyść konsumentów.
Procedura postępowania po utracie karty
W przypadku utraty karty płatniczej należy niezwłocznie podjąć następujące kroki:
- Skontaktować się z bankiem za pośrednictwem oficjalnej infolinii i zastrzec kartę;
- Zgłosić nieautoryzowane transakcje bankowi;
- Zmienić dane do logowania w bankowości elektronicznej oraz aplikacjach mobilnych.
Im szybciej zareagujemy, tym ryzyko pobrania dużych kwot z naszego rachunku jest mniejsze.
Czy przysługuje odszkodowanie?
Jeśli doszło do nieautoryzowanych transakcji, a bank odmówił zwrotu środków, posiadacz karty może dochodzić swoich praw na drodze sądowej.
Warto wówczas skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie bankowym. Należy jednak pamiętać, że w sytuacjach, gdy utrata środków wynikała z rażącego niedbalstwa posiadacza karty, szanse na uzyskanie odszkodowania są niewielkie.
KO
