Odprawa pośmiertna po stracie bliskiego. Kto może dostać i ile?
Rodzina osoby zmarłej może liczyć na wsparcie finansowe nie tylko od państwa. Również pracodawca ma obowiązek wypłacić bliskim tzw. odprawę pośmiertną. Czy wiesz, ile wynosi? Sprawdź, jakie dokumenty mogą być potrzebne do jej uzyskania.
Odprawa pośmiertna to świadczenie, które wypłacane jest rodzinie zmarłej osoby, która była w stosunku pracy. Wypłacana jest nie tylko w sytuacjach, kiedy do śmierci doszło w czasie wykonywania obowiązków służbowych, ale także, jeśli dany pracownik był na urlopie, zwolnieniu chorobowym lub urlopie macierzyńskim. Na odprawę pośmiertną mogą również liczyć bliscy osoby zmarłej, która była zatrudniona na podstawie umowy na okres próbny.
Odprawa pośmiertna przysługuje członkom rodziny zmarłego, którzy spełniają warunki do uzyskania renty rodzinnej. Oznacza to, że świadczenie mogą uzyskać:
- dzieci własne, małżonka oraz przysposobione do ukończenia przez nie 16. roku życia lub 25. roku życia, jeśli kontynuują naukę,
- dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed ukończeniem 18 roku życia,
- dzieci w ramach rodziny zastępczej,
- wnuki lub rodzeństwo przyjęte na wychowanie i utrzymanie,
- rodzice zmarłego, ojczym, macocha i osoby przysposabiające, jeśli są niezdolne do pracy, ukończyły 50. rok życia lub jeśli wychowują co najmniej jedno z dzieci, wnuków, rodzeństwa uprawnionych do renty po zmarłym.
W sytuacji, kiedy odprawa pośmiertna przysługuje więcej niż jednej osobie, dzieli się ją równo pomiędzy wszystkimi uprawnionymi do niej osobami.
Rodzina zmarłej osoby, aby uzyskać świadczenie, musi zgłosić się do ostatniego pracodawcy zmarłego i przedstawić dokumenty, które uprawniają ją do otrzymania odprawy. Jest to:
- akt zgonu,
- akt małżeństwa lub dokument potwierdzający pokrewieństwo,
- zaświadczenie z ZUS-u o spełnieniu wymogów do uzyskania renty rodzinnej,
- postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku,
- kserokopię dokumentu tożsamości.
Przyjmuje się, że prawo do odprawy ulega przedawnieniu po upływie trzech lat od dnia jej wymagalności. Ustawodawca nie określił terminu, w którym rodzina zmarłego powinna otrzymać świadczenie.
Odprawa pośmiertna wypłacana jest bez względu na rodzaj zawartej umowy o pracę. Obowiązuje także niezależnie od stażu pracy zmarłej osoby. Czynnik ten ma jednak wpływ na wysokość świadczenia.
Oznacza to, że wysokość odprawy wynosi:
- równowartość wynagrodzenia jednego miesiąca, jeśli pracownik zatrudniony był w danym miejscu pracy krócej niż 10 lat,
- równowartość 3-miesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik zatrudniony był w danym miejscu co najmniej 10 lat,
- równowartość 6-miesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik zatrudniony był w danym miejscu przez co najmniej 15 lat.
Jeśli osoba zmarła zatrudniona była w kilku miejscach pracy, rodzinie może przysługiwać nawet kilka odpraw pośmiertnych.
Odprawa pośmiertna, niezależnie od wysokości zwolniona jest z podatku dochodowego od osób fizycznych. Oznacza to, że najbliższy osoby zmarłej mogą liczyć na wypłatę kwoty, która nie została pomniejszona o podatek.
Na odprawę pośmiertną nie mogą liczyć konkubenci, czyli partnerzy osoby zmarłej. Nie będzie ona również przysługiwać małżonkowi zmarłej osoby, jeśli pozostawał on w separacji ze zmarłym.
Świadczenie nie będzie wypłacona również w sytuacji, kiedy pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a wysokość odszkodowania jest wyższa niż kwota potencjalnej odprawy pośmiertnej. Jeśli odszkodowanie będzie jednak niższe, pracodawca ma obowiązek wypłacić różnicę.
Należy jednak pamiętać, że prywatne ubezpieczenie na życie, opłacane przez pracownika lub jego bliskich, nie ma wpływu na wysokość odprawy pośmiertnej.
