Umowa dożywocia a obowiązki. Czy senior może ją rozwiązać?
Umowę dożywocia najczęściej podpisują seniorzy. Dzięki niej mogą oni sobie zapewnić utrzymanie do końca życia. Zasady dotyczące zawierania tego rodzaju umowy reguluje Kodeks cywilny. Czym jest umowa dożywocia, jakie obowiązki spoczywają na jej stronach i czy senior może ją rozwiązać? Wyjaśniamy.
Umowa dożywocia to umowa cywilnoprawna, która gwarantuje przeniesienie praw do nieruchomości w zamian za zapewnienie dożywotniego utrzymania osobie, która jest jej właścicielem. Z tego rodzaju umów najczęściej korzystają seniorzy, którzy nie mogą liczyć na pomoc ze strony rodziny. Wtedy mogą oni podpisać umowę z zaprzyjaźnioną osobą, która będzie się nimi opiekowała, a po ich śmierci otrzyma nieruchomość.
Nierzadko zdarza się, że z umowy dożywocia korzystają również inwestorzy chcący pozyskać daną nieruchomość. Wówczas pozwalają oni pozostać seniorom w danym miejscu, a dodatkowo zapewniają im utrzymanie. To dobre rozwiązanie dla osób starszych, które mają problemy finansowe i chcą sprzedać swój dom lub mieszkanie, ale jednocześnie chciałyby w nim dalej mieszkać, aż do momentu, gdy odejdą z tego świata.
Umowę dożywocia regulują przepisy Kodeksu cywilnego, a konkretniej artykuły od 908 do 916. Opisują on między innymi istotę tego typu umowy.
Stronami w umowie dożywocia, której przedmiotem jest nieruchomość, jest nabywca owej nieruchomości oraz jej zbywca. Ich obowiązki zostały określone w artykułach od 908 do 916 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tymi zasadami, nabywca nieruchomości powinien (w braku odmiennej umowy):
- przyjąć zbywcę jako domownika;
- zapewnić zbywcy odpowiednie warunki do życia (wyżywienie, ubrania, światło, opał);
- zapewnić zbywcy pomoc w chorobie;
- w momencie śmierci zbywcy zapewnić mu pogrzeb odpowiadający miejscowym zwyczajom.
Jednocześnie, zbywca nieruchomości zobowiązuje się do przeniesienia praw do nieruchomości na nabywcę. Warto zaznaczyć, że tego typu umowa musi zostać zawarta z udziałem notariusza, który wystawi stosowny akt notarialny. Zbywcą umowy dożywocia może być wyłącznie osoba fizyczna.
Niektóre osoby mogą się zastanawiać, czy senior może rozwiązać umowę dożywocia. Taka sytuacja została przewidziana przez Kodeks cywilny, a konkretniej – art. 913. Wynika z niego, że w momencie, gdy zbywca i nabywca nie będą mogli pozostawać ze sobą w bezpośredniej styczności, to wówczas prawo dożywocia jest zamieniane na dożywotnią rentę na rzecz zbywcy. Wysokość renty odpowiada wówczas wartości prawa dożywocia.
Sąd może również przychylić się do żądania jednej ze stron o rozwiązanie umowy o dożywocie. Jednak następuje to tylko w wyjątkowych sytuacjach, a każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie.
Przeczytaj też:
Zmiany w PCC już pewne. Od kiedy i kogo obejmą?
Darowizna czy testament. Jak przepisać mieszkanie albo dom na dziecko?
Otwarcie i ogłoszenie testamentu u notariusza. Kto musi być obecny?
