Zmiany w PCC już pewne. Od kiedy i kogo obejmą?

PCC to skrót od podatku płaconego od czynności cywilnoprawnych. Podatnicy zmuszeni do jego zapłaty mają obowiązek, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-3. Jednocześnie oznacza to konieczność obliczenia i wpłacenia podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

PCC nie jest obowiązkowy w sytuacji, kiedy podatek dotyczący czynności cywilnoprawnych dokonano w formie aktu notarialnego. W takich sytuacjach podatnik nie ma obowiązku składania deklaracji PCC-3 i opłaty podatku. Robi to za niego notariusz. Deklarację PCC można wydrukować, wypełnić i osobiście zanieść do urzędu lub złożyć w systemie e-Deklaracje i podpisać  danymi autoryzującymi lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Podatek od czynności cywilnoprawnych dotyczy określonych czynności. Są to między innymi umowa sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, pożyczki, pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku czy umowa darowizny. Kiedy płaci się PCC? Obowiązek podatkowy powstaje przy umowie dożywocia, ale także podczas:

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat;
• ustanowienia hipoteki oraz odpłatnego użytkowania;
• umowy depozytu nieprawidłowego;
• umowa spółki.

Kto płaci podatek PCC? Obowiązek podatku od czynności cywilnoprawnych spada na osoby fizyczne, prawne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które są stronami czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu. Kiedy płaci się PCC? W przypadku sprzedaży do zapłaty podatku PCC zobowiązany jest kupujący. W innych sytuacjach PCC płacą:

• przy umowie zamiany strony czynności;
• przy umowie darowizny obdarowany;
• przy umowie dożywocia nabywca własności nieruchomości;
• przy umowie o dział spadku lub o zniesienie współwłasności podmiot nabywający rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności;
• przy ustanowieniu odpłatnego użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności, użytkownik lub nabywający prawo służebności;
• przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego biorący pożyczkę lub przechowawca.

Kto płaci podatek PCC? W sytuacjach ustanawiania hipoteki zobowiązany zapłacić go jest składający oświadczenia woli o ustanowieniu hipoteki. Kiedy płaci się PCC? W przypadku umowy spółki cywilnej zobowiązani są wspólnicy, a przy pozostałych umowach spółki zobowiązana jest spółka.

Zmiany w PCC dotkną przede wszystkim kupujących pierwsze mieszkanie lub dom na rynku wtórnym. Obecnie jest tak, że przy zakupie takiego mieszkania lub domu od osoby prywatnej kupujący musi zapłacić 2 proc. podatku PCC. Nowelizacja ustawy w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych zrewolucjonizuje prawo na korzyść osób, które bez PCC nabędą:

• prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego;
• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego;
• prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.

Zniesienie PCC będzie miało miejsce, kiedy kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50 proc. i został nabyty w drodze dziedziczenia. Rząd zniesienie podatku PCC tłumaczy chęcią pomocy w kupnie pierwszego mieszkania:

"Znosimy podatek 2% tak, by poprawić sytuację osób nabywających na rynku wtórnym swoje pierwsze mieszkanie. Najczęściej są to osoby młode, rozpoczynające dopiero swoją karierę zawodową, w związku z czym posiadające ograniczone możliwości finansowe" - tłumaczy Waldemar Buda Minister rozwoju i technologii.

---

Zmiany w PCC dotkną także hurtowego zakupu mieszkań. Nowelizacja ustawy zakłada bowiem, że w sytuacji, kiedy osoba fizyczna lub podmiot gospodarczy kupi w jednej inwestycji ponad pięć mieszkań, wówczas trzeba będzie zapłacić podwójny podatek od szóstego i kolejnego lokalu. Podatek PCC wyniesie wtedy 6 proc.

Wprowadzenie podatku PCC na poziomie 6 proc. ma ograniczyć spekulacyjne zakupy nieruchomości. Dla przykładu załóżmy, że w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości ktoś kupuje szóste mieszkanie o wartości 500 tys. zł. W takiej sytuacji podatek PCC wyniósłby aż 30 tys. zł.

Jeżeli ktoś kupuje obecnie mieszkanie za 400 tys. zł, musi z tytułu PCC oddać 8 tys. zł. To wysoka kwota. Osoby, które kupują swoje pierwsze mieszkanie lub dom, nie będą musiały płacić podatku PCC - ustawa wprowadzająca tę zmianę czeka już tylko na podpis prezydenta. 

Zmiany przyjęte przez Parlament polegają na:

• Wprowadzeniu 6 proc. stawki PCC od zakupu szóstego i kolejnego mieszkania (kupowanego w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej) lub udziałów w tych lokalach.
• Zniesieniu 2 proc. PCC w przypadku kupna pierwszego mieszkania z rynku wtórnego.

Zniesienie PCC wejdzie w życie po 30 dniach od dnia ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw. Natomiast wprowadzenie stawki 6 proc. zaplanowano od 1 stycznia 2024 r.

CZYTAJ TAKŻE:

Co z wkładem własnym przy kredycie na 2 proc.? Są niejasności

Polskie budownictwo na skraju przepaści finansowej. "Ryzyko upadłości i zatrzymania budów"

Kredyt na 2 proc. już działa. Minister wyjaśnia, jak zaoszczędzić: Lepiej się chwilę wstrzymać