Zmiany w składkach ZUS w 2010 r.

Zmiany w przepisach prawnych, które wejdą w życie w przyszłym roku, dotyczą również składek ZUS.

Wyższe minimalne wynagrodzenie za pracę

Od 1 stycznia 2010 r. wzrośnie minimalne wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy. Od tego bowiem dnia wynagrodzenie to nie może być niższe od kwoty 1.317 zł. Dla pracownika w pierwszym roku pracy nie może być niższe niż 1.053,60 zł (tj. 80% z kwoty 1.317 zł).

Zmiana podstawy wymiaru składek

Zmiana kwoty minimalnego wynagrodzenia powoduje zmianę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla niektórych grup ubezpieczonych, m.in. dla osób podlegających tym ubezpieczeniom z racji przebywania na urlopie wychowawczym oraz dla osób rozpoczynających po raz pierwszy działalność gospodarczą na własny rachunek.

Dla pierwszej z wymienionych grup w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym. Wobec tego od 1 stycznia 2010 r. podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych dla tych osób będzie stanowiła kwota 1.317 zł.

Przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej (bądź już prowadzący taką działalność) przez okres pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia jej rozpoczęcia opłaca składki na ubezpieczenia społeczne od niższej podstawy wymiaru niż powszechnie obowiązująca. Najniższa dla niego podstawa wymiaru tych składek wynosi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2010 r. początkujący przedsiębiorca będzie więc opłacał składki społeczne od kwoty 395,10 zł (tj. 30% z 1.317 zł).

Ulga ta przysługuje osobie rozpoczynającej działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, pod warunkiem, że:

• nie prowadzi lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania obecnej działalności nie prowadziła innej pozarolniczej działalności oraz
   
• nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy takich samych czynności wchodzących w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej, jakie przed dniem jej rozpoczęcia wykonywała w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym.

Nowa składka na FEP

W związku z wprowadzeniem emerytur pomostowych, poczynając od 1 stycznia 2010 r. pracodawcy będą opłacali za swoich pracowników, zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, dodatkowe składki przeznaczone na Fundusz Emerytur Pomostowych (dalej: FEP). Z tego też powodu na kontach płatników składek będzie ewidencjonowana liczba pracowników, za których zobowiązani oni będą opłacać wymienioną składkę. Ponadto deklaracja rozliczeniowa, wypełniana co miesiąc przez płatników składek, będzie zawierała:

• sumę należnych składek na FEP,
   
• liczbę pracowników, za których jest opłacana składka na FEP oraz
   
• liczbę stanowisk pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Przedmiotowe składki będą przez płatników wpłacane na odrębny, wskazany przez ZUS rachunek bankowy. W zakresie m.in. ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, będzie się stosowało odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne. W sprawach ustalania wymiaru składek na FEP i ich poboru ZUS będzie wydawał indywidualne decyzje.

Zmiany w sposobie rozliczania składek

W wyniku wprowadzenia składki na FEP znowelizowano rozporządzenie określające szczegółowe zasady i tryb postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany ZUS (Dz. U. z 2008 r. nr 78, poz. 465). W akcie nowelizującym uzupełniono przepisy o kolejność zaliczania nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz fundusze pozaubezpieczeniowe, tj. FP i FGŚP. Przyjęte uregulowania zakładają, że od 1 stycznia 2010 r. należności z tytułu składek na FEP będą zaspokajane w drugiej kolejności zaraz po składkach na ubezpieczenia społeczne. Natomiast w przypadku wystąpienia nadpłaty składek na ten Fundusz, w pierwszej kolejności zaspokajane będą należności z tytułu składek na FEP, a następnie po kolei należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne poczynając od emerytalnych, zdrowotnych oraz składek na fundusze pozaubezpieczeniowe.

Składka wypadkowa

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przygotowało nowelizację rozporządzenia z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. nr 200, poz. 1692 ze zm.). Zmiana wskazanego rozporządzenia związana jest z koniecznością stosowania od 1 stycznia 2010 r. PKD 2007.

Projekt kwalifikuje płatników składek do 65 grup działalności, według kodu PKD 2007 na poziomie sekcji i działów. Proponuje rozdzielenie działalności w obrębie działów. Grupy działalności, kategorie ryzyka i stopy procentowe składki na ubezpieczenie wypadkowe dla grup działalności określają załączniki nr 2 i 2a do rozporządzenia. Przy czym załącznik nr 2 odnosi się do płatników zgłaszanych w ZUS do dnia 31 grudnia 2009 r. Natomiast załącznik nr 2a dotyczy płatników składek zgłoszonych w ZUS w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 marca 2010 r. Wszystkie podmioty gospodarcze wpisane do rejestru REGON przed 1 stycznia 2008 r., jak i te, które zostały wpisane do rejestru po tej dacie, zostaną na dzień 31 grudnia 2009 r. przeklasyfikowane wg PKD 2007.

Ubezpieczenie wypadkowe dla zleceniobiorców

Od nowego roku dla wszystkich zleceniobiorców objętych ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi, obowiązkowe będzie ubezpieczenie wypadkowe bez względu na miejsce świadczenia przez nich pracy w ramach umowy zlecenia. Składkę na to ubezpieczenie będzie finansował, tak jak dotychczas, w całości z własnych środków zleceniodawca.

Powyższe wynika ze zmiany brzmienia art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzonego ustawą z dnia 24 kwietnia 2009 r. (Dz. U. nr 71, poz. 609). Przepis w nowym brzmieniu wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.

autor: Aneta Dudek
Gazeta Podatkowa Nr 623 z dnia 2009-12-28

GOFIN podpowiada