Czy kontrola podatkowa musi być zapowiedziana?
Kontrola podatkowa to przykra niespodzianka, która może spotkać każdego podatnika. Organ podatkowy ma prawo do skontrolowania podatnikaw zakresie wywiązywania się przez niego z obowiązków podatkowych. Zasadniczo kontrola powinna być zapowiedziana, jednakże istnieją pewne wyjątki, o których warto pamiętać.
Kontrola podatkowa ma na celu sprawdzenie prawidłowości płacenia wywiązywania się podatnika z obowiązków podatkowych. Warto pamiętać, że organ podatkowy ma obowiązek zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli u podatnika. Termin rozpoczęcia kontroli jest uregulowany przez prawo podatkowe i jasno wskazuje, iż kontrola może rozpocząć się nie wcześniej niż 7 dni i nie później niż 30 dni po doręczeniu zawiadomienia.
W sytuacji przekroczenia tego terminu wymagane jest ponowne zawiadomienie podatnika. Istnieją jednak pewne wyjątki od tej reguły. Przepisy Ordynacji Podatkowej wyróżniają sytuacje pozwalające na wszczęcie kontroli podatkowej bez uprzedniego zawiadomienia podatnika.
Najbardziej prozaiczna wydaje się sytuacja, gdy organ podatkowy nie dysponuje danymi adresowymi pozwalającymi na doręczenie zawiadomienia podatnikowi lub też próby doręczenia zawiadomienia na podany adres okazały się bezskuteczne. Jednakże nie jest to jedyna możliwość wszczęcia kontroli podatkowej bez uprzedniego zawiadomienia podatnika.
Organ podatkowy nie zawiadamia podatnika o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej jeżeli ma ona stanowić postępowanie przygotowawcze prowadzone na żądanie organu odpowiedzialnego za prowadzenie postępowania o przestępstwo skarbowe. Podatnik powinien także pamiętać, że jeżeli czynności kontrolne mają stanowić działania zapobiegawcze popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, a także zabezpieczenie dowodów jego popełnienia, organ podatkowy nie zawiadamia podatnika.
Ponadto, organ podatkowy nie zawiadamia podatnika o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, dotyczącej niezgłoszonej do urzędu skarbowego działalności gospodarczej lub też przychodów, nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach. Także wątpliwości co do zasadności zwrotu różnicy podatku lub też zwrotu podatku naliczonego, zgodnie z przepisami regulującymi podatek VAT, mogą wywołać niezapowiedzianą kontrolę podatkową.
Podatnik powinien także pamiętać, iż kontrola podatkowa może rozpocząć się bez uprzedniego powiadomienia, w sytuacji, gdy organ podatkowy posiada informacje dotyczące prawomocnego wyroku ciążącego na podatniku. Wyrok ten może dotyczyć popełnienia przestępstwa skarbowego, przestępstwa przeciw organowi podatkowemu, jak również wykroczenia polegającego na utrudnianiu kontroli. Podobnie, jeżeli podatnik jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym, kontrola odbywa się bez wcześniejszego uprzedzenia.
Małgorzata Jawińska, księgowa Tax Care
