Donald Tusk proponuje firmom kasowy PIT, ekspert sceptyczny. "Są rozsądniejsze rozwiązania"

Podczas wtorkowego exposé Donald Tusk zapowiedział kilka zmian, jakie zamierza wprowadzić wraz ze swoim nowym rządem. Wiele z nich dotyczą gospodarki; część - bezpośrednio przedsiębiorców. Premier wymienił tu kwestię wakacji od ZUS oraz kasowy PIT.

-  Przedsiębiorcy zapłacą podatek dochodowy dopiero po otrzymaniu środków z tytułu zapłaconej faktury, a nie samej faktury. (...) (Wakacje od ZUS to - red.) odstąpienie od płacenia składki wtedy, kiedy po prostu ich mała firma, ich działalność gospodarcza akurat nie jest aktywna, bo mają też prawo do wypoczynku - zapowiedział Tusk.

Jak tłumaczy Małgorzata Samborska, doradca podatkowy, partner w Grant Thornton pod hasłem kasowego PIT-u można rozumieć zmianę zasad powstania przychodu u osób fizycznych rozliczających podatek PIT. 

- W chwili obecnej, w szczególności w działalności gospodarczej, za przychód uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Przychód do opodatkowania mamy więc już w momencie wystawienia faktury czy dostawy towaru lub wykonania usługi, niezależnie od tego, czy kontrahent nam zapłacił czy też nie - tłumaczy ekspertka.

Wyjaśnia, że już teraz przedsiębiorcy mogą skorzystać z mechanizmu zabezpieczającego - jeśli nie otrzymają zapłaty za wystawioną fakturę w ciągu 90 dni, mają prawo do skorzystania z tzw. ulgi na złe długi i do korekty przychodu. Jej zdaniem nie jest to jednak idealne rozwiązanie.

- Po pierwsze, skorygować przychód możemy dopiero po wspomnianych 90 dniach, a zatem do czasu takiej korekty przedsiębiorca wykazuje przychód do opodatkowania, w zależności od sposobu rozliczenia z fiskusem, więc może być zobowiązany do zapłaty zaliczki na podatek od tej kwoty. Po drugie, z ulgi na złe długi nie zawsze można skorzystać. Nasz wierzyciel nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacji, nie mogły minąć 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wierzyciel wystawił fakturę lub zawarł umowę, a transakcja musiała dotyczyć podatników, których przychody są opodatkowane w Polsce, a więc w przypadku nierzetelnych kontrahentów zagranicznych z tego rozwiązania nie można skorzystać - podkreśla Samborska, dodając, że kasowy PIT mógłby spowodować, że momentem powstania przychodu, co do zasady, byłby moment rzeczywistego otrzymania kwoty tej należności. 

Nieco inne zdanie w kwestii wprowadzenia metody kasowej ma Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w inFakcie. Jego zdaniem, jeśli będzie ona obowiązkowa, "może przynieść więcej chaosu niż pożytku". 

- Przedsiębiorcy musieliby dokonywać dodatkowej weryfikacji płatności faktury, co oznaczałoby księgowanie faktur w momencie ich zapłaty. Z prostego rozliczenia przeszlibyśmy na bardziej skomplikowany system. Kasowy VAT pokazuje, że to rozwiązanie nie jest pożądane. W VAT znikomy procent przedsiębiorców korzysta z tego rozwiązania. W mojej ocenie, jeśli myślimy o przedsiębiorcach, to należałoby zastanowić się nad ulgą na złe długi. Obecnie żeby z niej skorzystać należy spełnić wiele warunków, które często nie jesteśmy w stanie spełnić. Realną pomocą w zakresie braku płatności podatku, jeśli nam kontrahent nie płaci, według mnie byłoby zniesienie warunków do skorzystania z tej ulgi. Jedynym warunkiem, jaki miałby zostać, to tylko brak płatności - tłumaczy Interii ekspert.

Jednocześnie proponuje inne rozwiązanie, które, jak podkreśla, mogłoby przynieść podobny efekt dla podatników nie otrzymujących zapłaty, a z drugiej strony nie wprowadziłby tyle zamieszania. Wskazuje np. znaczne skrócenie terminu płatności lub warunek, "że jeśli na dzień płatności podatku do US mamy już przeterminowaną płatność, to w takim przypadku nie płacimy podatek od tej faktury". 

- Powszechny kasowy PIT to należy też pamiętać, że ingerencja w programy księgowe. Jest wiele innych zmian, na które czekają przedsiębiorcy, ale na pewno nie kasowy PIT - dodaje. 

Juszczyk odniósł się również do pomysłu wprowadzenia zapowiadanych przez KO wakacji od ZUS, a więc zwolnienia od płacenia składek w czasie, gdy firma pozostaje nieaktywna. Wskazuje, że choć byłby to ukłon w stronę przedsiębiorców, istnieją inne możliwości poprawy ich sytuacji.

- Podobnie jak w przypadku kasowego PIT uważam, że są rozsądniejsze rozwiązania. Co z tego że przedsiębiorca w kłopotach nie zapłaci przez miesiąc składek, jak przez kolejne 11 musi je płacić? Dużo lepszym rozwiązaniem jest rozpowszechnienie Małego ZUS Plus poprzez zmiany warunków - mówi ekspert.

I podaje przykład, w którym znoszony jest limit przychodowy wynoszący 120 tys. zł.  

- Wyobraźmy sobie, że dziś przedsiębiorca ma przychód na poziomie 200 tys. zł, a kosztów 180 tys. zł; dochód 20 tys. Nie skorzysta z obniżonego ZUS. Natomiast przedsiębiorca osiągający przychód w wysokości 80 tys. zł rocznie i kosztów 20 tys. zł skorzysta, pomimo że ma dochód trzy razy wyższy. Wyznacznikiem powinien być dochód, na podstawie którego jest wyliczana przyszła podstawa, a nie przychód który niewiele mówi o kondycji firmy - tłumaczy nasz rozmówca. Dodaje ponadto, że korzystne, jego zdaniem, byłoby zniesienie limitu czasowego, w jakim można skorzystać z zasad Małego ZUS Plus.

- Obecnie przedsiębiorcy z tego rozwiązania mogą korzystać przez 48 miesięcy w ciągu 60 miesięcy. W mojej ocenie nie powinno być takiego okna. Jedynym determinantem powinien być wyłącznie dochód bez ram czasowych. To rozsądniejsze rozwiązanie, gdyż mamy stała ulgę i adekwatną do dochodów firmy - wskazuje.

- Uważam, że te rozwiązania są dobre, ale może pójść o krok dalej, osiągnąć zamierzony cel, ale w prostszy sposób - podsumowuje.