Groszowe prowizje
Rynek pośrednictwa finansowego w Polsce wciąż raczkuje. W ciągu minionego roku wzrósł niemal 5-krotnie i liczy kilkanaście tysięcy punktów kasowych, przy czym ilość ta dotyczy zarówno sieci prywatnych, pojedynczych punktów, jak i agencji bankowych, prowadzonych przez osoby fizyczne działające na podstawie umów franszyzowych lub agencyjnych.
Przełom 2002-2003 roku to pojawienie się pierwszych prywatnych punktów. Jednak początek rozkwitu branży to dopiero koniec roku 2003. W 2004 roku wyodrębniły się 3 silne sieci: Mieszko, Polska Sieć Opłat i Grosik. Jest też wiele sieci o charakterze regionalnym.
Prywatni pośrednicy finansowi obsługują zaledwie 10 proc. transakcji, reszta to Poczta Polska i agencje PKO. Rynek w rękach prywatnych to 4-5 mln transakcji miesięcznie o wartości około 600 mln zł, ale są to na razie jedynie opłaty i - jak mówią specjaliści z branży - niewielka część "tortu", jaki jest do odebrania firmom dominującym.
Dla przykładu, w Hiszpanii ponad 70 proc. rynku jest w prywatnych rękach. Tam, poza pośrednictwem w segmencie opłat, dochodzą też dodatkowe usługi, takie jak choćby pośrednictwo w produktach kredytowych.
Jak to działa?
Prywatnym pośrednikom chodzi o to, by zachęcić klientów korzystną lokalizacją i niższymi prowizjami.
Punkty pośrednictwa zarabiają na prowizji, która jest jednak niższa niż na poczcie czy w banku.
Firmy operatorskie w tej branży nawiązują zazwyczaj współpracę z partnerami na zasadach franszyzy.
Koszt otworzenia punktu kasowego to około 7 tys. zł - przeznaczane przede wszystkim na wyposażenie, ubezpieczenie i opłata licencyjna (nie wliczony czynsz za lokal i komputer).
Jeśli chodzi o małe miasta, rynek nie powinien być mniejszy niż 10 tys. osób. W miastach o większym zagęszczeniu może to być 5 tys. Inaczej oczywiście podchodzi się do tego problemu, jeśli jest to działalność dodatkowa, gdy podmiot prowadzi już inną działalność gospodarczą np. sklep - wtedy może to być mniej osób.
Zyski zaczynają się pojawiać po miesiącu, dwóch, czasem po 3-4 od rozpoczęcia działalności. Bardzo wiele w tym kwestii zależy oczywiście od lokalizacji, osoby prowadzącej czy środków wyłożonych na promocję.
Ile płaci klient?
W agencjach PKO klient płaci 3 zł prowizji za rachunek, jeśli jego wartość nie przekracza 600 zł (powyżej tej kwoty - 5 proc. kwoty na rachunku). Na poczcie płacimy 2,50 zł dodatkowo za każdy rachunek - energetyka i TP SA mają stawki w wysokości 99 gr. W punktach kasowych prowizje wahają się od średnio od 0,90 zł do 2,50 zł w zależności od typu opłacanego rachunku (bez prowizji przyjmowane są płatności za abonament rtv lub energię elektryczną, jeśli są podpisane umowy z zakładami energetycznymi na danym obszarze).
Powstała także sieć umożliwiająca płacenie rachunków w kasach sklepowych (stawki średnio od 99 gr do 1,99 zł).
Żeby było rzetelniej i bezpieczniej
Polska Izba Gospodarcza Pośredników Finansowych, która powstała w kwietniu br., zawiązała się dla uwiarygodnienia branży i nawiązania współpracy z izbami za granicą w celu pozyskania wzorców i doświadczeń. Chce zrzeszać wszelkich pośredników finansowych - także tych zajmujących się np. pośrednictwem ubezpieczeniowym czy kredytowym.
Izba wprowadza pewne standardy jeśli chodzi o prowadzenie punktów pośrednictwa finansowego. Ma to na celu odejście od formy "biurko i kawałek pleksi w kącie sklepu", co jest niestety w Polsce dość częstym obrazkiem. Chodzi o wprowadzenie pewnych zasad, które pozwoliłyby punktom działać zgodnie z przepisami, co podniosłoby poziom bezpieczeństwa realizowanych transakcji.
Widoki na przyszłość
Branża szuka pomysłu na rozwój. Być może jest nim wprowadzenie innych usług poza opłatami, np. pośrednictwo kredytowe - punkt oferowałby wstępną informację o produkcie, zbierał dokumenty, zaś kalkulacja i weryfikacja odbywałaby się już w banku. Sieci planują także zwiększenie liczebności punktów.
Artykuł na podstawie rozmowy z Krzysztofem Sadowskim prezesem Polskiej Izby Gospodarczej Pośredników Finansowych.
