Inwestycje zagraniczne na Ukrainie

Dane te przedstawiają się następująco:
W ujęciu wartościowym - globalne inwestycje zagraniczne ulokowane na Ukrainie do 1 lipca br. - stanowią 24171,8 mln USD. Jest to poziom 6-krotnie wyższy niż w roku 2001, kiedy wynosiły one 4064,5 mln USD. Na podkreślenie zasługuje fakt, że o ile w latach 2001-2005 przyrosty tych inwestycji były relatywnie niewielkie - to w latach 2006-2007 nastąpił skokowy niemal ich wzrost, bo z 9061,4 mln USD w 2005 r. do 18384 mln USD w 2006 r. i do 24171,8 mln USD w 2007 roku. W I półroczu br. napływ BIZ był o 50,3% wyższy niż w analogicznym okresie roku poprzedniego i wynosił 2553,1 mln USD.

Struktura geograficzna i branżowa inwestycji

Największymi inwestorami zagranicznymi na Ukrainie, według stanu na 1 lipca br., są takie kraje, jak Niemcy (5677,9 mln USD), Cypr (4130,4 mln USD), Austria (1957 mln USD), Holandia (1864,3 mln USD), W.Brytania (1796,8 mln USD), USA (1236,2 mln USD), Francja (935,4 mln USD), Wyspy Dziewicze (813 mln USD) i Szwajcaria (589,5 mln USD).

Na te kraje przypada 84% globalnych BIZ na Ukrainie. W I półroczu br. - największy przyrost BIZ nastąpił z takich krajów, jak Cypr (950,5 mln USD), Holandia (330,5 mln USD), Austria (323,2 mln USD), Rosja (235,3 mln USD) i W.Brytania (225,3 mln USD). Odnotować należy wzrost inwestycji ze strony Francji (104,6 mln USD), Niemiec (99,9 mln USD), POLSKI (88,1 mln USD) i Szwecji (73,4 mln USD).

Najwięksi inwestorzy zagraniczni na Ukrainie (stan na 1 lipca 2007 roku)
(w mln USD)

Gros inwestycji zagranicznych na Ukrainie lokowana jest w przemyśle (28,7%), w tym w przemyśle przetwórczym (24,8%), w sektorze finansowym (14,6%), w handlu i usługach remontowych (10,4%), w obrocie nieruchomościami (8,0%), w budownictwie (4,9%), w transporcie i łączności (4,4%) i w rolnictwie (tylko 1,8%). Udział hotelarstwa i gastronomii stanowi 1,6% globalnych inwestycji, w sektorze usług komunalnych oraz kultury i sportu - 1,9%, a innych rodzajów działalności (24,6%). Dla ilustracji - w przemysł ukraiński zainwestowano dotychczas 6926, 4 mln USD, w sektor finansowy - 3533,1 mln USD, w budownictwo - 1171,9 mln USD, a w rolnictwo jedynie 440,6 mln USD.

W I półroczu br. przyrost inwestycji zagranicznych osiągnął poziom: w sektorze finansowym - 1013,2 mln USD, w przedsiębiorstwach przemysłowych - 820 mln USD (w tym 441,2 mln USD w przedsiębiorstwach przemysłu przetwórczego i 381,9 mln USD - przemysłu wydobywczego). Dość wysoką dynamikę BIZ odnotowano w produkcji artykułów spożywczych (137 mln USD) i w produkcji wyrobów chemicznych i petrochemicznych (72,8 mln USD). O 37,5 mln USD wzrosły BIZ w rolnictwie i leśnictwie.

Struktura regionalna

Regionami, na terenie których ulokowano najwyższą wartość BIZ są: Kijów - 7471 mln USD i obwody: dniepropietrowski (2373,9 mln USD), charkowski (1127,9 mln USD), doniecki (994,5 mln USD), kijowski (943,8 mln USD), odeski (760 mln USD), zaporoski (673,7 mln USD) i Autonomiczna Republika Krymu (617,8 mln USD). Najniższy poziom inwestycji zagranicznych ma miejsce w obwodach: czerniowieckim (36,7 mln USD), kirowogradzkim (54,4 mln USD) tarnopolskim (45,4 mln USD) i czernihowskim (73,1 mln USD).

Kredyty i pożyczki zagraniczne

Łączna wartość kredytów i pożyczek uzyskanych przez przedsiębiorstwa ukraińskie od bezpośrednich inwestorów zagranicznych do 1 lipca 2007 r. wynosi 2586,2 mln USD. Głównymi kredyto- i pożyczkodawcami są kraje: Cypr (396,8 mln USD), Holandia (314,1), Rosja (295,8), Niemcy (288,3), Francja (263,4), USA (182,0) POLSKA (152,4), Austria (134,3) i W.Brytania (126,4). Gdyby uwzględnić kapitał pożyczkowy - to globalna wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych wg stanu na 1 lipca 2007 roku wynosiłaby 26758,0 mln USD. Inwestycje ukraińskie za granicą

Ukraina jest na razie niewielkim inwestorem w 49 krajach. 80% tych inwestycji ulokowanych zostało w takich krajach, jak Rosja (116,4 mln USD, POLSKA (25,9 mln USD), Panama (18,9 mln USD), W.Brytania (13,9), Hiszpania (13,8), Armenia (11,3) i Cypr (10,4). Głównymi inwestorami za granicą są przedsiębiorstwa z obwodów: charkowskiego, odeskiego, dniepropietrowskiego oraz z Kijowa i Sewastopola. Globalna wartość bezpośrednich inwestycji ukraińskich za granicą wynosi 263,1 mln USD, w tym w Rosji 137,7 mln USD, tj. 52,3%. Dla porównania w 2001 r. te globalne inwestycje wynosiły 154,2 mln USD.

Miejsce Polski wśród inwestorów zagranicznych

Według danych ukraińskiego Państwowego Komitetu Statystyki, Polska zainwestowała na terenie Ukrainy według stanu na 1 lipca 2007 roku - 482,6 mln USD, co plasuje ją na 11 miejscu na liście największych inwestorów zagranicznych (za Szwajcarią - 580,5 mln USD, a przed Węgrami - 360,8 mln USD). Trzeba jednak odnotować dwie pozytywne tendencje, tj.: rosnącego wzrostu zainteresowania polskich inwestorów rynkiem ukraińskim (o czym choćby świadczą inwestycje firm "Duda", i "Indykpol") oraz wysokiej dynamiki inwestycji: wzrost o 27% (102,6 mln USD) w stosunku do 1 kwietnia br., o 31,9% w stosunku do 1 stycznia br. (116 mln USD) i blisko 2-krotny (o 91,8%) w stosunku do 1 lipca 2006 r. (231 mln USD).

Ukraina jest nadal krajem o olbrzymich potrzebach, ale i możliwościach inwestycyjnych. Dotychczasowy poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych jest nadal daleki od zgłaszanych potrzeb, zwłaszcza w takich sektorach, jak przemysł ciężki i przetwórczy, rolnictwo i przemysł spożywczy, energetyka, infrastruktura drogowo-transportowa i usługi bytowo-komunalne oraz sektor małej i średniej przedsiębiorczości. O perspektywach napływu kapitału inwestycyjnego i finansowego na Ukrainę decydować będzie polityka gospodarcza rządu ukraińskiego, po wyborach parlamentarnych w końcu września br., i konsekwencja w realizacji opracowywanych założeń programowych, w tym w zakresie modernizacji i innowacyjności oraz prointegracyjnego kierunku rozwoju. Istotne znaczenie będą miały reformy gospodarcze o charakterze rynkowym, w tym przede wszystkim w sferze podatkowej, a także wstąpienie Ukrainy do WTO.

Przyjęcie Kodeksu Podatkowego Ukrainy stworzy warunki zachęcające dla inwestorów krajowych i zagranicznych i będzie czynnikiem określającym ekonomiczno-finansowe warunki działalności gospodarczej dla podmiotów ukraińskich i zagranicznych. Zadecyduje o warunkach działań w specjalnych strefach ekonomicznych i parkach technologicznych. Może być także elementem zachęcającym zagraniczne podmioty gospodarcze do reinwestowania zysków na terenie Ukrainy. Z punktu widzenia polskiego biznesu inwestycyjnego i gospodarczego - pożądanym jest utrzymanie aktywności w stosunkach z partnerami ukraińskimi i obecności w regionach gospodarczych.

Mikołaj Oniszczuk