Jakie jest znaczenie hipoteki w postępowaniu upadłościowym

Hipoteka jest najskuteczniejszym prawem rzeczowym, które może zabezpieczyć wierzytelność, dlatego że niezależnie od tego, kto stałby się właścicielem nieruchomości, na której hipoteka jest ustanawiana, zawsze wierzyciel uprawniony z hipoteki może żądać zapłaty od aktualnego właściciela nieruchomości.

Hipoteka jest skuteczna w postępowaniu upadłościowym. Oznacza to, że o ile zwykli wierzyciele muszą czekać w kolejce na zaspokojenie swoich wierzytelności i na podział masy upadłości, to wierzyciel hipoteczny nie musi dopuszczać do podziału pozostałych wierzycieli, którzy nie mają takich uprawnień. Sam bierze wszystko, co zostało uzyskane ze sprzedaży nieruchomości zabezpieczonej hipoteką.

Istotny jest moment wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Jeżeli jedna nieruchomość została obciążona kilkoma hipotekami, to wierzyciele hipoteczni nie dzielą się między sobą równo kwotami uzyskanymi ze sprzedaży nieruchomości.

Całość praw służy temu wierzycielowi, którego hipoteka została wpisana jako pierwsza. Jeśli pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości wystarczy, to może on otrzymać zwrot całej swojej wierzytelności. Gdyby po zaspokojeniu go zostały jeszcze jakieś pieniądze, to wówczas mogą się z nich zaspokajać pozostali wierzyciele, według dat ustanowienia hipoteki. Nieruchomość obciążona hipoteką powinna być wyceniona do sprzedaży. Na początku postępowania upadłościowego dokonuje się tylko opisu i oszacowania wszystkiego, co znajduje się w masie upadłości, a zatem dokonuje się tego również odnośnie do nieruchomości.

Przy wycenie przedsiębiorstwa rzeczoznawca musi wskazać, jaki procent jego wartości stanowi nieruchomość zabezpieczoną hipoteką. Jej wartość będzie stanowiła ustalony wcześniej procent kwoty otrzymanej za całe przedsiębiorstwo. Tę kwotę z całej puli za przedsiębiorstwo przeznaczy się na zaspokojenie wierzycieli hipotecznych.

O oszacowaniu nie są zawiadamiani wierzyciele w specjalny sposób. Muszą sami zaglądać do akt, aby ustalić, czy ono już nastąpiło. Będą mogli wówczas złożyć zarzuty przeciwko opisowi i oszacowaniu. Gdyby wierzyciel nie złożył zarzutów na tym wstępnym etapie postępowania, to wówczas nie będzie mógł się później powoływać na to, że jego zdaniem ta jego nieruchomość wpłynęła na podniesienie wartości całego przedsiębiorstwa i dlatego powinien otrzymać większość środków uzyskanych ze sprzedaży całej masy upadłościowej.

PIOTR ZIMMERMAN