Kiedy składki członkowskie są kosztem uzyskania przychodu?
Osoby prowadzące działalność gospodarczą bardzo często należą do różnych organizacji. Czasami członkostwo w nich jest obowiązkowe, jednak w większości są to organizacje dobrowolne. I to kryterium - dobrowolności - jest decydujące przy rozpatrywaniu możliwości zaliczenia składek członkowskich do kosztów uzyskania przychodu.
Koszty uzyskania przychodu są definiowane w ustawie o PIT jako koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Zgodnie z tym przepisem składki członkowskie będą kosztem uzyskania przychodów wtedy, gdy nie zostały wymienione w art. 23.
I tak do kosztów podatkowych można zaliczyć składki członkowskie na rzecz organizacji, do których przynależność przedsiębiorcy jest obowiązkowa. Natomiast składki na rzecz organizacji, do których przynależność jest dobrowolna, tylko w nielicznych przypadkach pomniejszą podstawę opodatkowania.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 30 ustawy o PIT do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczyć składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa. Wyjątek od tej reguły stanowią:
- wpłaty na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej dokonywane przez podatników prowadzących działalność gospodarczą w zakresie turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji;
- składki na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw - do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15 proc. kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne; jeżeli przedsiębiorca nie wypłacał tych wynagrodzeń, kwota składek zaliczana do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej kwocie 114 zł.
Załóżmy, że przedsiębiorstwo stało się członkiem izby gospodarczej, z czym związana jest składka członkowska w wysokości 1000 zł rocznie. Biorąc pod uwagę, że kwota wynagrodzeń brutto wypłaconych w poprzednim roku wynosiła 200 tys. zł, przedsiębiorca do KUP będzie mógł zaliczyć tylko 300 zł z zapłaconej składki. Gdyby natomiast przedsiębiorca prowadził działalność samodzielnie, koszt uzyskania przychodów stanowiłaby jedynie kwota 114 zł.
Czasami mamy do czynienia z sytuacją, gdy członkostwo w danej organizacji jest obowiązkowe, natomiast zapłacona składka na rzecz tej organizacji nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu. Dzieje się tak w przypadku, gdy dana osoba fizyczna jest zatrudniona na umowę o pracę i nie prowadzi działalności gospodarczej.
Przykładowo radca prawny prowadzący działalność gospodarczą będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów składki na rzecz samorządu radców prawnych. Takiej możliwości nie będzie miał radca prawny, który jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W jego wypadku bowiem koszty są ustalane w sposób ryczałtowy.
Iwona Cackowska, księgowa
