Klauzula opt - out
Proponowanie obecnie przez rząd zmiany w Kodeksie Pracy, mają na celu dostosowanie polskich regulacji do prawa unijnego. Przyczyną jest zakwestionowanie przez Komisję Europejską dotychczasowego sposobu implementacji norm unijnych dotyczących równego traktowania osób zatrudnionych, czasu pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ministrowie Pracy państw UE 9 czerwca przyjęli kompromis w sprawie nowelizacji dyrektywy o czasie pracy. W porównaniu z obecnymi przepisami, wprowadza ona surowsze warunki wydłużania tygodnia pracy ponad 48 godzin (tzw. klauzula opt-out). Daje jednak możliwość, za zgodą pracownika, wydłużenia czasu pracy do 60 godzin w trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym, o ile inaczej nie stanowi zbiorowy układ pracy lub porozumienie partnerów społecznych w danym kraju. (Jeśli takich regulacji nie ma, tydzień roboczy można wydłużyć nawet do 65 godzin).
Dyrektywa rozróżnia na "aktywny" i "nieaktywny" czas dyżurów.
W zależności od poprawek Parlamentu Europejskiego, nowe unijne przepisy wejdą w życie za dwa - trzy lata. Dopiero po 4 latach od jej wdrożenia Komisja Europejska przedstawi raport z jej funkcjonowania, zaś rok później - propozycje ewentualnych zmian.
KPP jest zdania, że nie ma powodów aby już dzisiaj umieszczać w projekcie zmian do kodeksu pracy zapis, którego skutkiem będzie wliczanie do czasu pracy także okresu pozostawiania w gotowości do świadczenia pracy, jeśli dana osoba przebywa w tym samym miejscu.
Zdajemy sobie sprawę, że zmiana unijnej Dyrektywy jest konsekwencją orzeczeń ETS m.in. w sprawie Jaeger. W orzeczeniu tym Trybunał orzekł, że czas dyżuru medycznego powinien być w całości wliczany do czasu pracy, o ile lekarz jest zobowiązany przebywać na terenie szpitala. Nie ma znaczenia czy w tym czasie odpoczywa. Sprawa ta dotyczyła jednak bezpośrednio dyżuru medycznego i została już uregulowana w naszej ustawie z 30 sierpnia 1991 o zakładach opieki zdrowotnej. Jeżeli więc Ministrowie pracy krajów UE uznali, że zmiana ta powinna wejść w życie za dwa - trzy lata, to - zdaniem KPP - nie ma powodów dziś wprowadzać podobnej do polskiego prawa pracy. Dlatego proponujemy skreślenie zmiany z art. 1515 k.p.
Opowiadamy się natomiast za natychmiastowym wprowadzeniem zapisów umożliwiających szersze stosowanie tzw. klauzuli opt - out. Uważamy, że należy wprowadzić zapisy zabezpieczające pracowników przed nadużywaniem tej klauzuli i chroniące ich inne prawa. Przede wszystkim chodzi o pisemną zgodę pracownika na dłuższy tydzień pracy (z możliwością jej wycofania w dowolnym czasie), zakaz stosowania środków represyjnych wobec tych, którzy takiej zgody nie wyrażą oraz możliwość składania anonimowej skargi w razie nieprawidłowości do właściwej instytucji.
Zwracamy uwagę, że uwzględnienie naszego postulatu będzie miało pozytywny wpływ na gospodarkę, podniesie konkurencyjność polskich firm i uchroni pracodawców przed eskalacją problemów związanych z brakiem wykwalifikowanej kadry.
