Leczenie dla osób uzależnionych

Ma to na celu poprawy stanu somatycznego i psychicznego oraz reintegracji społecznej osób uzależnionych oraz ograniczenia rozprzestrzeniania zakażeń w tym w szczególności: HIV, HCV, HBS oraz gruźlicy. Wraz z wejściem w życie powyższego rozporządzenia traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 września 1999 r. w sprawie leczenia substytucyjnego (Dz. U. Nr 77, poz. 873 oraz z 2004 r. Nr 128, poz. 1349).

Do programu leczenia uzależnienia kwalifikuje pacjenta kierownik programu, pod warunkiem, że pacjent spełnia łącznie następujące warunki:
- jest uzależniony od opioidów (np. morfina, heroina) co najmniej od 3-ch lat,
- ukończył 18 lat,
- próby leczenia konwencjonalnymi metodami okazały się nieskuteczne,
- zobowiąże się do zachowania abstynencji od środków odurzających i substancji psychotropowych,
- wyrazi pisemną zgodę na podjęcie leczenia w ramach programu.
Należy podkreślić fakt, że kierownik może zakwalifikować do programu pacjenta, który nie spełnia powyższych warunków, jeśli przemawiają za tym ważne względy zdrowotne.

Istnieje również możliwość wykluczenia przez kierownika pacjenta w szczególności, gdy trzykrotne kolejne lub pięciokrotne wykonane w ciągu 6 miesięcy badanie moczu potwierdza przyjmowanie, innych niż stosowane w leczeniu, środków odurzających lub substancji psychotropowych oraz gdy pacjent odmawia poddania się badaniu na występowanie w moczu innych środków odurzających i substancji psychotropowych niż stosowane w ramach programu. W przypadku, gdy pacjent stosuje przemoc psychiczną lub fizyczną wobec personelu lub innych pacjentów, odstępuje środek substytucyjny innym osobom bądź nie przestrzega innych ważnych wymogów określonych programem i regulaminem zakładu opieki zdrowotnej - może zostać wyłączony przez kierownika z programu leczenia uzależnienia.

Zgodnie z rozporządzeniem Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii ma obowiązek prowadzenia centralnego wykazu osób objętych programem. Ma to na celu wykluczenie udziały pacjenta w więcej niż jednym programie. Z kolei obowiązkiem kierownika programu jest niezwłoczne powiadomienie Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii o zakwalifikowaniu, wyłączeniu lub zakończeniu udziału pacjenta w programie.

Każdy pacjent uczestniczący w programie dostaje kartę identyfikacyjną, która jest uaktualniania przez zakład, co najmniej raz na trzy miesiące. W karcie zawarta jest informacja o udziale w programie, zawierająca nazwę zastosowanego wobec pacjenta środka substytucyjnego i jego dawkę dobową oraz imię i nazwisko, adres pacjenta, a także nazwę, adres oraz numer telefonu zakładu. W przypadku zmiany danych karta indentyfikacyjna podlega natychmiastowej aktualizacji. Z kolei w przypadku wyłączenia z programy lub jego zakończenia pacjent niezwłocznie zwraca zakładowi tą kartę.

Podstawowym środkiem substytucyjnym stosowanym w ramach programu jest metadon. Zgodnie z rozporządzeniem środek ten jest przechowywany w aptece zakładu oraz wydawany jest zgodnie z receptą albo z zapotrzebowaniem, podpisanym przez kierownika programu, w indywidualnych dawkach dziennych umieszczonych w opakowaniach zaopatrzonych w etykiety apteczne. Wydanie oraz odbiór środka substytucyjnego powinno być potwierdzone przez wydającego i odbierającego na egzemplarzu zapotrzebowania albo recepty pozostających w aptece. Ponadto, według przepisów ilość tego środka przechowywanego w zakładzie nie może przekraczać ilości niezbędnej na trzydniowe leczenie pacjentów objętych programem w tym zakładzie.

Zakład może prowadzić program, pod warunkiem, że spełnia warunki, o których mowa w art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Zgodnie z tą ustawą zezwolenie na leczenie substytucyjne może otrzymać zakład opieki zdrowotnej, który posiada:
- aptekę szpitalną lub zawarł umowę z apteką w zakresie zaopatrzenia w środek substytucyjny,
- pomieszczenia przystosowane do:
a) wydawania środka substytucyjnego,
b) prowadzenia terapii grupowej,
c) pracy lekarza, terapeuty i pracownika socjalnego,
d) pobierania próbek do analizy,
e) przechowywania i przygotowania środków substytucyjnych w sposób uniemożliwiający dostęp osób nieupoważnionych,
- odpowiednie warunki kadrowe zapewniające realizację programu prowadzenia leczenia ambulatoryjnego dotyczące w szczególności kierownika programu oraz przeszkolonych w zakresie realizowanego programu pielęgniarek i pracowników pomocniczych.