Małe firmy mało płacą

W grupie tej 1562 tys. stanowiły jednostki należące do osób fizycznych (wzrost o 2,4%), zaś 85 tys. osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej (nie zaobserwowano znaczących zmian w stosunku do roku poprzedniego). W roku 2006 po raz pierwszy od 2003 r. zaobserwowano wzrost liczby najmniejszych jednostek. W budownictwie wzrost ten wyniósł 6,1%, w przemyśle 1,8%, w transporcie 4,6%, w obsłudze nieruchomości i firm 1,6%, a w handlu 3,0%. Spadek nastąpił w ochronie zdrowia o 5,3% oraz w działalności związanej z prowadzeniem hoteli i restauracji o 1,6%. Podobnie jak w ubiegłych latach, największy był udział w całej badanej zbiorowości jednostek handlowych (35,7%).

Firmy zajmujące się obsługą nieruchomości i firm stanowiły 16,1%, przedsiębiorstwa przemysłowe - 10,5%, budowlane - 9,9%, a firmy transportowe - 8,5%. W 2006 r. w najmniejszych przedsiębiorstwach pracowało 3448 tys. osób (wzrost o 2,3% w stosunku do 2005 r.), w tym 2757 tys. osób, dla których było to główne miejsce pracy. Podobnie jak przed rokiem, najwięcej osób pracujących związanych było z działalnością handlową - 38%. W przedsiębiorstwach prowadzących działalność z zakresu obsługi nieruchomości i firm pracowało 14% wszystkich pracujących, w jednostkach przemysłowych - 13%, a co dziesiąty spośród pracujących w mikro-przedsiębiorstwach zajmował się działalnością budowlaną. Struktura pracujących według rodzaju działalności nie uległa istotnym zmianom.

Z ogólnej liczby pracujących w mikro-przedsiębiorstwach, około 88% pracowało w podmiotach osób fizycznych, a 12% w przedsiębiorstwach osób prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej. Zarówno wśród podmiotów osób fizycznych jak i osób prawnych najwięcej pracujących zajmowało się działalnością handlową (po 38%) oraz z zakresu obsługi nieruchomości i firm (odpowiednio 12% i 24%).

Płace

W 2006 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wyniosło 1453 zł wobec 1422 zł w 2005 r. W podmiotach osób fizycznych ukształtowało się ono na poziomie 1200 zł, dla jednostek osób prawnych 2427 zł (wobec odpowiednio 1174 zł i 2325 zł rok wcześniej). Najwyższe wynagrodzenia odnotowano w przedsiębiorstwach zajmujących się edukacją (2062 zł), obsługą nieruchomości i firm (2027 zł) i pośrednictwem finansowym (1795 zł), natomiast najniższe, tak jak i w roku poprzednim - w działalności związanej z leśnictwem (1059 zł).

Mikro-przedsiębiorstwa uzyskały z prowadzonej działalności łączne przychody w wysokości 622 mld zł. Największy w nich udział miały przedsiębiorstwa prowadzące działalność handlową (50% wobec 54% - w 2005 r.). Na pozostałe 50% składały się głównie przychody jednostek prowadzących działalność z zakresu pośrednictwa finansowego (13%) oraz obsługi nieruchomości i firm (10%), a także podmiotów przemysłowych (9%) i związanych z budownictwem (7%). Do działalności o największej dynamice przychodów należało m.in. pośrednictwo finansowe (wzrost o 75%), budownictwo i edukacja (po 19%) oraz transport (15%).

Spadek przychodów zaobserwowano jedynie w pozostałej działalności usługowej (o 5%). W 2006 r. przeciętne przychody na jednego pracującego wyniosły 180 tys. zł (wobec 159 tys. zł w 2005 r.) i podobnie jak przed rokiem były one najwyższe w jednostkach prowadzących działalność związaną z pośrednictwem finansowym (1 009 tys. zł), a najniższe w pozostałej działalności usługowej (50 tys. zł). Podobne zróżnicowanie obserwuje się w przychodach osiąganych na jeden zakład (od 1521 tys. zł w pośrednictwie finansowym do 89 tys. zł w ochronie zdrowia). Zróżnicowany był też poziom kosztów ponoszonych przez najmniejsze przedsiębiorstwa.

W 2006 r. przeciętnie ponoszone koszty w przeliczeniu na jeden zakład kształtowały się na poziomie 335 tys. zł, natomiast w przeliczeniu na jednego pracującego 160 tys. zł. Były one najwyższe w pośrednictwie finansowym (odpowiednio 1485 tys. zł i 985 tys. zł), najniższe zaś w ochronie zdrowia (62 tys. zł i 41 tys. zł).

Relacja między ponoszonymi przez przedsiębiorstwa kosztami z osiąganymi przychodami kształtowała się przeciętnie na poziomie 89% (w 2005 r. - 88%). Najwyższy udział kosztów w przychodach wykazały przedsiębiorstwa związane z pośrednictwem finansowym (98%) oraz handlem (93%), natomiast najniższy jednostki zajmujące się leśnictwem (63%), ochroną zdrowia (69%) oraz obsługą nieruchomości i firm (75%). W 2006 r. nakłady inwestycyjne ogółem poniesione przez przedsiębiorstwa o liczbie pracujących do 9 osób wyniosły 13798 mln zł, w tym nakłady na nowe środki trwałe i modernizację istniejących 11762 mln zł (w 2005 r. odpowiednio 11420 mln zł i 10614 mln zł).

Wśród wszystkich badanych jednostek, 12% przedsiębiorstw prowadziło działalność inwestycyjną (w handlu 11 %, w budownictwie 13%, w jednostkach zajmujących się obsługą nieruchomości i firm - 14 %, w przemyśle 15 %). W grupie jednostek inwestujących największy udział stanowiły przedsiębiorstwa handlowe (31%), zajmujące się obsługą nieruchomości i firm (18%) oraz przemysłowe (13%).

W przekroju terytorialnym

najwięcej mikro-przedsiębiorstw prowadziło działalność na terenie województwa mazowieckiego (16% całej zbiorowości) i śląskiego (12%), najmniej w województwach: opolskim oraz podlaskim (odpowiednio 2% i 3 %). W stosunku do liczby mieszkańców, najwyższe wskaźniki uzyskano w województwie zachodniopomorskim i mazowieckim (odpowiednio: 57 i 52 firmy na 1000 mieszkańców), a najniższe w województwach: podkarpackim, lubelskim, podlaskim, opolskim oraz świętokrzyskim (od 30 do 35 firm na 1000 mieszkańców). Łączna liczba pracujących w mikro-przedsiębiorstwach w województwach mazowieckim i śląskim wyniosła 1015 tys., co stanowi 29% ogółu pracujących w jednostkach o liczbie pracujących do 9 osób. W województwach podlaskim i opolskim pracowało po 2% osób z łącznej liczby pracujących w najmniejszych podmiotach. Liczba pracujących w przeliczeniu na 1000 mieszkańców kształtowała się w przedziale od 62 osób w województwie podkarpackim do 112 w województwie mazowieckim oraz 113 w województwie zachodniopomorskim.

Najwyższe przychody na jeden zakład osiągnęły przedsiębiorstwa działające na terenie województw: mazowieckiego 505 tys. zł, kujawsko-pomorskiego 426 tys. zł oraz małopolskiego 366 tys. zł, natomiast najniższe w województwach: świętokrzyskim 244 tys. zł, łódzkim 262 tys. zł oraz zachodniopomorskim 268 tys. zł. Duże dysproporcje wystąpiły także w poziomie uzyskiwanych przychodów w przeliczeniu na jednego pracującego. Najniższe wielkości zanotowano w województwach kieleckim i lubuskim (po 96 tys. zł) oraz w województwie łódzkim (100 tys. zł), natomiast najwyższe - w województwie kujawsko-pomorskim (256 tys. zł) i województwie mazowieckim (181 tys. zł). Najwyższe koszty w przeliczeniu na 1 zakład poniosły przedsiębiorstwa w województwach: mazowieckim (529 tys. zł) oraz lubelskim i podkarpackim (odpowiednio 313 i 312 tys. zł), a w przeliczeniu na 1 pracującego jednostki z województwa mazowieckiego (245 tys. zł) I lubelskiego (152 tys. zł). Firmy z województwa świętokrzyskiego oraz łódzkiego poniosły najniższe koszty w przeliczeniu na 1 zakład (odpowiednio 251 tys. zł i 269 tys. zł), a ze świętokrzyskiego i łódzkiego w przeliczeniu na 1 pracującego (odpowiednio 127 tys. zł i 130 tys. zł). Najwyższy wskaźnik udziału kosztów w przychodach w układzie terytorialnym zaobserwowano w województwie podkarpackim i małopolskim (po 91%), natomiast najniższy w kujawsko-pomorskim, opolskim, warmińsko-mazurskim i wielkopolskim (we wszystkich tych województwach kształtował się na poziomie 87%). Zróżnicowane w poszczególnych województwach było także wynagrodzenie miesięczne brutto w przeliczeniu na jednego zatrudnionego. Najwyższe notowano w województwie mazowieckim (1911 zł), natomiast najniższe w województwie świętokrzyskim (1186 zł) i podkarpackim (1195 zł).