Najbardziej przedsiębiorczy średnio wykształceni

Najwięcej firm tworzą osoby z wykształceniem średnim, ale najwyższy wskaźnik "przeżycia" mają mikroprzedsiębiorstwa należące do absolwentów szkół wyższych i pomaturalnych.

W 2003 r. zarejestrowało działalność 176,9 tys. firm, w których deklarowana liczba pracowników nie przekraczała 9 osób. Spośród tych mikroprzedsiębiorstw po roku działało prawie 114 tys. podmiotów, czyli 64,4 proc. - wynika z badań Głównego Urzędu Statystycznego. Tymczasem spośród firm utworzonych w 2002 r., po roku na rynku pozostało mniej przedsiębiorstw, bo 61,5 proc. Ubiegłoroczny wzrost tzw. wskaźnika przeżywalności przedsiębiorstw dotyczył zarówno firm, w których pracowali tylko ich właściciele i członkowie rodzin, jak i tych, które zatrudniały pracowników najemnych. A wiązało się to z lepszymi warunkami do prowadzenia podejmowanej działalności gospodarczej.

Wśród przedsiębiorstw utworzonych w 2003 r. najwięcej utrzymało się na rynku firm przemysłowych, transportowych, budowlanych i zajmujących się obsługą nieruchomości i firm. Natomiast najmniejszy odsetek jednostek aktywnych odnotowano w hotelarstwie i gastronomii. Nowym przedsiębiorstwom nie było jednak łatwo, nawet przy dobrej koniunkturze występującej w ubiegłym roku - co piąta badana firma sygnalizowała, że podjęta działalność przynosiła jej straty. Z badań GUS wynika również, że spośród 176,5 tys. nowych mikroprzedsiębiorstw utworzonych w 2002 r., po dwóch latach nadal aktywnych było 78,6 tys., czyli 44,5 proc. Przy tym najwięcej utrzymało się na rynku firm przemysłowych (51,9 proc.), a najmniej funkcjonujących w hotelarstwie i gastronomii (34,7 proc.). W 2001 r. zarejestrowało działalność 209,4 tys. firm, spośród nich w ubiegłym roku nadal działało 82,1 tys. przedsiębiorstw. Oznacza to, że przez trzy lata utrzymało się na rynku tylko 39,2 proc. małych firm powstałych w 2001 r. - w tym w hotelarstwie i gastronomii zaledwie 26,8 proc.

Najczęściej właścicielami nowych firm są osoby w wieku 30-39 lat oraz mające poniżej 30 lat. Ale po trzech latach prowadzenia działalności największy odsetek nadal aktywnych przedsiębiorstw należy do osób w wieku 40-44 lata.

Właścicielami nowych przedsiębiorstw są przede wszystkim osoby ze średnim wykształceniem. W 2003 r. należało do nich 47 proc. nowo powstałych firm.

W tym czasie do przedsiębiorców z wyższym wykształceniem i po szkole pomaturalnej należało 27 proc. nowych firm, a do tych, którzy posiadali wykształcenie zasadnicze zawodowe, 21 proc. oraz podstawowe 5 proc. Ale najwyższy wskaźnik "przeżycia" między pierwszym a trzecim rokiem prowadzenia działalności GUS odnotował wśród mikroprzedsiębiorstw należących do osób z wykształceniem wyższym i pomaturalnym.

Janusz K. Kowalski

Opinia

prof. Marek Góra ze Szkoły Głównej Handlowej
Tak jak obecnie, również w przyszłości wśród osób, które tworzą nowe mikroprzedsiębiorstwa, dominować będą osoby z wykształceniem średnim. Ci, którzy mają wykształcenie wyższe, będą szukali przede wszystkim miejsca pracy w dużych firmach, które są lepiej uzbrojone technicznie, czego na ogół w małych firmach nie ma, które pozwalają na wykorzystanie wysokich kwalifikacji - choć nie można tego generalizować. Bycie przedsiębiorcą jest pewną cechą, która jest chyba niezależna od wykształcenia, natomiast ci, którzy mają wyższe wykształcenie, mają też większą paletę możliwości.