Nie każdy samozatrudniony musi opłacać składki
Składek na Fundusz Pracy nie muszą płacić osoby prowadzące działalność, które korzystają z ulg w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne. Chodzi tu o osoby, które rozpoczęły prowadzenie działalności gospodarczej, w okresie ostatnich 60 miesięcy nie prowadziły innej pozarolniczej działalności, a w ramach aktualnie prowadzonej działalności nie wykonują usług na rzecz byłego pracodawcy. Usług, które wcześniej (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Jeżeli warunki te są spełnione, przedsiębiorcy przez okres 24 miesięcy kalendarzowych mogą opłacać za siebie składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie ta minimalna podstawa wynosi 337,80 zł (30 proc. z 1126 zł). Innymi słowy, gdy działalność jest jedynym tytułem do ubezpieczeń i z działalności przedsiębiorca zadeklaruje jako podstawę wymiaru kwotę niższą niż minimalne wynagrodzenie, to z uwagi, że podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od minimalnego wynagrodzenia, składka na FP z działalności nie powinna być opłacana. Składki na FP nie opłaca również osoba prowadząca działalność, która z działalności podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, bez względu na to, czy przystąpiła do tych ubezpieczeń czy też nie i czy z działalności opłaca za siebie tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Pozostali przedsiębiorcy
Składkę na Fundusz Pracy muszą natomiast opłacać przedsiębiorcy, którzy obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym i składki na te ubezpieczenia opłacają od zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Przy czym jeżeli wykonują oni pozarolniczą działalność tylko przez część miesiąca, np. rozpoczynają jej prowadzenie w trakcie miesiąca lub przez część miesiąca pobierają zasiłek chorobowy, należy ustalić, jaka byłaby podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, gdyby działalność była wykonywana przez pełny miesiąc. Jeżeli w wyniku przeliczenia podstawy okaże się, że kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek byłaby równa co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia, od podstawy tej należy odprowadzić składkę na FP. W praktyce więc prowadzący działalność, który składki opłaca od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia, zawsze ma obowiązek opłacania za siebie składki na FP. Składkę opłaca także za miesiąc, w którym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z powodu rozpoczęcia lub zakończenia działalności lub też choroby i pobierania zasiłku jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Składkę na FP opłacają za siebie także przedsiębiorcy, którzy spełniają warunki do opłacania składek od niższej podstawy wymiaru, ale jako podstawę wymiaru zadeklarują kwotę równą co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu (przykład).
Tytuły do ubezpieczeń
Warto pamiętać, że obowiązek opłacania składki na FP istnieje, gdy łączna podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego jest równa co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że osoba prowadząca działalność, która opłaca za siebie składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia (337,80 zł) i równocześnie pracuje na 1/2 etatu z wynagrodzeniem w wysokości 1000 zł, powinna z działalności opłacać za siebie składkę na FP. W tym przypadku łączna podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest bowiem wyższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia. Oczywiście, w takiej sytuacji składkę na FP powinien za niego opłacać również pracodawca.
Michał Jarosik
Więcej: Gazeta Prawna 2.12.2008 (235) - forsal.pl - str.A7
