Od 1 stycznia uważaj na ZUS

Przywykliśmy już do tego, że nowy rok przynosi zmiany w przepisach. Te, którymi każdy z nas jest najbardziej zainteresowany, to zmiany w podatkach i składkach ZUS. Co nowego czeka nas więc w rozliczaniu tych składek?

Niższa składka rentowa

Od 1 stycznia 2008 r. składka na ubezpieczenia rentowe wynosi 6% podstawy wymiaru. Wynika to z ubiegłorocznej nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 22 ust. 1 pkt 2 tej ustawy). Jest to już druga obniżka składki na ubezpieczenia rentowe. Pierwsza obniżka tej składki nastąpiła od 1 lipca ubiegłego roku. Wówczas uległa ona redukcji z 13% do 10% podstawy wymiaru. Z tym że na tej obniżce składki zyskali jedynie ubezpieczeni. Wtedy ubezpieczeni z własnych środków finansowali składkę rentową w wysokości 3,5% podstawy wymiaru, natomiast wysokość składki rentowej finansowanej przez płatników składek w dalszym ciągu kształtowała się na poziomie 6,5% podstawy wymiaru.

Na drugiej obniżce składki rentowej od 1 stycznia br. skorzystali nie tylko sami ubezpieczeni, ale również płatnicy składek. Od tego bowiem dnia część składki finansowanej przez płatnika została obniżona o 2 punkty procentowe, tj. z 6,5% do 4,5%. Z kolei składka rentowa w części finansowanej przez ubezpieczonego została obniżona o dodatkowe 2 punkty procentowe, tj. z 3,5% do 1,5% podstawy wymiaru.

Od wszystkich zatem wynagrodzeń wypłacanych po 31 grudnia 2007 r., płatnik składek ma obowiązek naliczyć składkę rentową w obniżonej wysokości, czyli 6% podstawy wymiaru. Składkę w tej wysokości płatnicy powinni naliczyć niezależnie od tego, jakiego okresu dotyczą wynagrodzenia wypłacone po tym dniu. Mogą to więc być np. wynagrodzenia należne za grudzień 2007 r., a wypłacone w styczniu br.

Zwróćmy uwagę, że obniżka składki na ubezpieczenia rentowe od 1 stycznia 2008 r., ma wpływ na wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacanej za osoby zatrudnione oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zwiększy się bowiem podstawa naliczania tych należności.

Jak wiemy, podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla pracownika stanowi podstawa, od której naliczane są składki na ubezpieczenia społeczne. Oczywiście po pomniejszeniu jej o składki: emerytalną, rentowe i chorobową finansowane przez pracownika. Z uwagi na to, że składka rentowa będzie niższa, wyższa będzie podstawa do procentowego naliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Podobnie jest z zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych. Generalnie zaliczka na podatek dochodowy naliczana jest od tej samej kwoty, co składki na ubezpieczenia społeczne, po pomniejszeniu jej o składki finansowane przez zatrudnionego oraz koszty uzyskania przychodu. Poprzez zmniejszenie składki rentowej podstawa opodatkowania ulegnie zwiększeniu. W konsekwencji zwiększy się też opłacany podatek.

Wyższa także będzie kwota wolna od potrąceń z wynagrodzenia pracownika.

Składka zdrowotna bez zmian

Od 1 stycznia 2008 r. wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne nie uległa zmianie. W dalszym ciągu wynosi ona 9% podstawy wymiaru. Wynika to z art. 79 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Nie uległa też zmianie wysokość składki podlegającej odliczeniu od podatku dochodowego. Nadal wynosi ona 7,75% podstawy wymiaru (art. 27b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).

Wyższe minimalne wynagrodzenie za pracę

Od 1 stycznia 2008 r. wzrosło minimalne wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy. Od tego dnia wynagrodzenie to nie może być niższe od kwoty 1.126 zł. Przy czym dla pracownika w pierwszym roku pracy nie może być niższe niż 900,80 zł (tj. 80% z kwoty 1.126 zł).

Składki na FP i FGŚP

Wysokość składki na oba fundusze pozaubezpieczeniowe, tj. Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP), określa ustawa budżetowa. Do czasu jej określenia płatnicy rozliczają te składki w wysokości obowiązującej w poprzednim roku kalendarzowym, tj. 2007 r., czyli na FP - 2,45% podstawy wymiaru, natomiast na FGŚP - 0,10% podstawy wymiaru.

Jak wynika z projektu ustawy budżetowej na 2008 r., wysokości składek na oba te fundusze nie zmienią się.

Na dzień oddania niniejszego numeru gazety do druku ustawa budżetowa na 2008 r. nie została jeszcze uchwalona przez Sejm.

Składka na FP za grudzień 2007 r.

Niewątpliwie najwięcej problemów przysparza pracodawcom sytuacja, gdy wynagradzając pracowników według minimalnej stawki, wypłacą im wynagrodzenia za grudzień 2007 r. w styczniu 2008 r. Czy pracodawca powinien naliczyć wtedy składkę na Fundusz Pracy?

Składkę na Fundusz Pracy pracodawca opłaca od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, które wynoszą w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie. Tak wynika z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. nr 99, poz. 1001 ze zm.). Zgodnie więc z tym przepisem, począwszy od stycznia 2008 r. składkę na FP należy opłacać od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek emerytalnych i rentowych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej 1.126 zł (dla pracownika w I roku pracy - 900,80 zł).

Jeżeli pracodawca wypłaci pracownikowi w styczniu 2008 r. wynagrodzenie należne za grudzień 2007 r. w kwocie 936 zł, to będzie ono stanowiło kwotę niższą niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące od 1 stycznia 2008 r., tj. 1.126 zł.

Jak wynika z wyjaśnień udzielanych przez ZUS, od wypłat za grudzień danego roku dokonanych w styczniu następnego roku, w wysokości minimalnego wynagrodzenia obowiązującego do końca grudnia danego roku, składkę na FP należy opłacić.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),

ustawa z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej? (Dz. U. nr 210, poz. 2135 ze zm.).

autor: Dorota Wyderska