Podatnik określi, kiedy wykonano część usługi

Likwidację dzisiejszej rozbudowanej struktury szczególnych momentów powstania obowiązku podatkowego przewiduje projekt zmian w ustawie o podatku od towarów i usług, nad którym pracuje Sejm. Proponowane zmiany powinny rozwiązać wiele wątpliwości przedsiębiorców.

Jedno z nowych rozwiązań zakłada, że obowiązek podatkowy VAT będzie powstawał także w przypadku częściowego wykonania usługi. I tu pojawia się problem. Nie wprowadzono bowiem definicji częściowego wykonania usługi. Jeśli proponowana zmiana zacznie obowiązywać, może się okazać, że organy skarbowe za częściowe wykonanie usługi będą uznawać np. samo podpisanie umowy. Obawy podatników łagodzą eksperci: fiskus nie powinien dowolnie interpretować pojęcia częściowego wykonania usługi.

Wynagrodzenie w umowie

Z nowelizacji ustawy o VAT wynika, że obowiązek podatkowy będzie powstawać w przypadku usług w momencie ich wykonania, a także wykonania częściowego, ale nie później niż w chwili wystawienia faktury.

Ewa Flor, doradca podatkowy BDO Polska, uważa, że z częściowym wykonaniem usługi będziemy mieli do czynienia przy świadczeniach okresowych, usługach ciągłych albo pracach polegających na etapowym ich wykonaniu. Dodaje, że za prawidłową uznać będzie trzeba praktykę, że wykonanie części usługi będzie rodzić obowiązek podatkowy wtedy, gdy część ta zostanie wyodrębniona w umowie i za tę część określone będzie odrębnie wynagrodzenie częściowe. Ponadto warunkiem uznania transakcji za częściowe wykonanie usługi będzie wystawienie faktury.

Piotr Litwin, starszy konsultant Accreo Taxand, dodaje, że wystąpienie obowiązku odprowadzenia VAT zależy też od innych czynników, np. od możliwości ustalenia podstawy opodatkowania, którą co do zasady jest wynagrodzenie należne usługodawcy.

- Do opodatkowania częściowego wykonania usług powinno dochodzić tylko wtedy, gdy strony wyraźnie ustalą wynagrodzenie za wykonanie danej części usług - dodaje nasz rozmówca.

Jego zdaniem część przypadków, w których możemy mówić o częściowym wykonaniu usług, będzie wykazywana na podstawie przepisu o powstaniu obowiązku podatkowego dla usług rozliczanych w ustalonych okresach.

Obecne regulacje

Roman Namysłowski, menedżer w zespole VAT Ernst & Young, wskazał, że opodatkowanie częściowego wykonania usługi nie jest czymś nowym. Już dzisiejsze przepisy, np. w art. 19 ust. 5 ustawy o VAT, wprowadzają taki wymóg.

- W praktyce przyjęło się, że częściowe wykonanie usługi musi oznaczać sytuację, w której obie strony zgadzają się, że pewien etap prac został zakończony i zazwyczaj dokumentują go sporządzeniem protokołu potwierdzającego ich wykonanie. Nie wydaje się, aby ta praktyka miała ulec zmianie wraz z wprowadzeniem planowych zmian do przepisów ustawy o VAT - podkreślił nasz rozmówca.

Również Paweł Kowalczyk, menedżer w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers, nie obawia się ryzyka dowolnego określania przez władze skarbowe momentu częściowego wykonania usługi. Regulacje mogące powodować podobne ryzyko obowiązują obecnie, a jednak w praktyce nie ma wątpliwości, że moment częściowego wykonania usług, który podlega rozliczeniu, a tym samym opodatkowaniu VAT, powinien być określony przez strony umowy.

- Po nowelizacji, jeśli strony umowy zdecydują, iż rozliczeniu podlegać będzie częściowe wykonanie usług, to same określą okres rozliczeniowy - dodaje nasz rozmówca.

Moment powstania obowiązku podatkowego w zakresie VAT to nic innego jak moment naliczenia podatku od towarów i sług

Jego zdaniem mogą to być okresy miesięczne, kwartalne, półroczne lub jakkolwiek inaczej zdefiniowane. Istotne jest tylko, żeby okresy te nie były dłuższe niż rok.

Skorzystają przedsiębiorcy

Zmiany w ustawie o VAT dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego przy częściowym wykonaniu usługi nie tylko są korzystne dla podatników, ale też nie niosą ryzyka interpretacyjnego. Warto jedynie zadbać o właściwe sformułowanie umowy, aby nie było wątpliwości, kiedy mamy do czynienia z częściowym wykonaniem usługi.

POSTULUJEMY

Posłowie powinni na etapie prac parlamentarnych stworzyć definicję częściowego wykonania usługi, aby organy skarbowe nie miały możliwości zbyt daleko idących interpretacji w tym zakresie.

Ewa Matyszewska