Skasowane przetargi

W I półroczu 2006 r. urzędy i państwowe firmy przeprowadziły ponad 200 dużych przetargów na łączną kwotę 20 mld zł. Urząd Zamówień Publicznych (UZP) do końca czerwca skontrolował 161 z nich. Wyniki kontroli są dość optymistyczne ? tylko w 5 zamówieniach stwierdził naruszenia prawa na tyle istotne, że zalecił unieważnienie postępowań. Wszystkie zalecenia zostały wykonane. Dużo częściej zamawiający popełniali drobniejsze uchybienia. Zaledwie 37 przetargów było całkowicie ?czystych?.

Poprawa poprawności

UZP zgodnie z ustawą musiał skontrolować wszystkie postępowania warte powyżej 5 mln EUR w przypadku dostaw i usług oraz 10 mln EUR w przypadku robót budowlanych (według nowego prawa progi zostały podniesione do 10 i 20 mln EUR). Takie kontrole są prowadzone od 2004 r. Do dziś z urzędu skontrolowano 560 postępowań na łączną kwotę blisko 65 mld zł. W 44 przypadkach zalecono unieważnienie przetargów, w 21 ponowną ocenę ofert. W aż 400 postępowaniach urząd wykrył uchybienia formalne nie skutkujące koniecznością unieważnienia zamówienia.

Z danych UZP wynika, że zamówienia są prowadzone coraz sprawniej, a liczba wadliwych postępowań jest mniejsza. W I połowie 2006 r. tylko 5 postępowań unieważniono, a w 3 zalecono powtórną ocenę ofert. Kontrole w 2005 r. i 2004 r. dawały dużo gorsze wyniki.

?Tendencja do poprawy jakości prowadzonych postępowań widoczna jest także we wzroście odsetka postępowań, w których nie stwierdzono żadnych naruszeń. Zaobserwowana poprawa wynika zapewne z faktu, że przepisy ustawy obowiązują już dwa lata, co pozwoliło zamawiającym skorygować procedury? ? twierdzi UZP w raporcie o kontroli zamówień.

Wciąż jednak dużo jest drobniejszych uchybień, które najczęściej dotyczą: określania przedmiotu zamówienia, szacowania wartości, ogłoszeń, katalogu żądanych dokumentów,

warunków stawianych wykonawcom, treści i modyfikacji specyfikacji istotnych warunków zamówienia, wadium.

Unijna staranność

UZP najwięcej kontroluje dostaw, ale rośnie odsetek dużych przetargów budowlanych, które wymagają kontroli. W Polsce prowadzonych jest coraz więcej dużych postępowań. Dużego ich wzrostu można spodziewać się po drugiej połowie roku, gdyż wiele urzędów przyspieszy z zamówieniami przed końcem roku, a dodatkowo kończy się okres wydawania pieniędzy unijnych (z poprzedniego budżetu unijnego mamy pieniądze teoretycznie do końca 2006 r., choć można je wydawać jeszcze do 2008 r.).

Wartościowo w I półroczu ponad połowa zamówień była dofinansowana przez fundusze unijne (zamówienia na ponad 8 mld zł). Najwięcej (ponad 67 proc.) dotyczyło robót budowlanych, głównie modernizacji infrastruktury drogowej.

Zdaniem UZP, udział środków unijnych też wpływa na podniesienie jakości postępowań.

?Należy zwrócić uwagę, że możliwość utraty dofinansowania zamówienia ze środków UE skłania zamawiających do prowadzenia postępowań staranniej niż w przypadku postępowań finansowanych wyłącznie ze środków krajowych? ? podaje UZP. W 2005 r. cały rynek zamówień publicznych wart był 68 mld zł.

Mariusz Zielke