VAT: działalność gospodarcza, a spółka jawna
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę prawa handlowego, w tym w spółkę jawną, nie jest klasyczną formą przekształcenia. Przedsiębiorca prowadzący działalność nie przekształca się bowiem w spółkę, ale wraz z inną osobą (osobami) zawiera umowę, w konsekwencji której wnosi do nowoutworzonej spółki tytułem wkładu dotychczas prowadzone przedsiębiorstwo.
Zgodnie z art. 93a §2 pkt 2 Ordynacji podatkowej, przepis ustępu 1 stanowiący, że osoby prawne, zawiązane (powstałe) w wyniku przekształcenia innej osoby prawnej lub przekształcenia spółki nie mającej osobowości prawnej, wstępują we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształconej osoby lub spółki ? stosuje się odpowiednio do spółki niemającej osobowości prawnej, do której osoba fizyczna wniosła na pokrycie udziału wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa.
W praktyce oznacza to, że osoba fizyczna kontynuuje prowadzenie działalności gospodarczej, tyle tylko że w zmienionej formie prawnej - jako wspólnik spółki osobowej.
Po dokonaniu przekształcenia osoba fizyczna co do zasady przestaje być podatnikiem VAT (zgłasza zaprzestanie prowadzenia działalności), a podatnikiem takim staje się spółka przekształcona. Spółka ta przed dniem rozpoczęcia wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zobowiązana jest złożyć Naczelnikowi Urzędu Skarbowego zgłoszenie rejestracyjne o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., celem rejestracji tego podmiotu jako podatnika VAT czynnego.
W świetle zatem powyższego przepisu, spółka jawna z mocy prawa nabywa nie tylko ciężary, ale również wynikające z prawa podatkowego uprawnienia przysługujące osobie fizycznej, która wniosła wkład.
W konsekwencji, spółce przysługuje prawo do odliczenia przez spółkę podatku naliczonego z faktur VAT otrzymanych przed zaprzestaniem wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. W takiej sytuacji nie zachodzi przypadek pomyłki, a co za tym idzie nie zachodzi przesłanka do wystawienia noty korygującej.
Spółka przekształcona uprawniona będzie również do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z powyższych faktur, za następny okres rozliczeniowy, tj. po terminach wskazanych w art. 86 ust. 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w których dla przedsiębiorcy jako osobie fizycznej powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Ponadto, zgodnie z wyżej cytowanym art. 93a § 2 pkt 2 Ordynacji podatkowej, spółka jawna, do której osoba fizyczna wniosła na pokrycie udziału wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa, po złożeniu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego zgłoszenia rejestracyjnego, ma prawo korzystać z przysługującego tejże osobie fizycznej, a nie wykorzystanego przez nią prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za ostatni okres rozliczeniowy przed zaprzestaniem wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, nie zadeklarowanej do zwrotu na rachunek bankowy, a także otrzymanie na swój rachunek bankowy nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z deklaracji w której nadwyżkę wykazano do zwrotu na rachunek bankowy.