VAT: pożyczki mieszkaniowe z ZFŚS

Pożyczki takie są co do zasady oprocentowane. Powstaje więc pytanie, czy w związku z udzieleniem pożyczki pracownikowi, pracodawca ma obowiązek rozliczenia z tego tytułu podatku VAT.

Warto zaznaczyć, iż znakomita większość pracodawców traktuje świadczenia, w tym również udzielane przez nich pożyczki mieszkaniowe finansowane ze środków ZFSŚ, jako czynności neutralne dla podatku VAT. Obecnie obowiązujące przepisy ustawy o VAT nie uzasadniają jednak takiego postępowania.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jak wynika z przywołanej regulacji udzielenie oprocentowanej pożyczki mieszkaniowej przez pracodawcę na rzecz pracownika stanowi niewątpliwie świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Przedmiotowa czynność ma również charakter odpłatny. Wynagrodzenie z tytułu udzielonej pożyczki stanowią odsetki. A zatem należy stwierdzić, iż udzielenie pożyczki ze środków ZFŚS objęte jest zakresem przedmiotowym ustawy o VAT. Stanowisko takie potwierdziła m.in. Izba Skarbowa w Rzeszowie w decyzji z dnia 18.04.2006 r. nr IS.II/2-4430/318/05.

Obowiązek podatkowy z tytułu udzielenia pożyczki powstaje z chwilą naliczenia odsetek przez pracodawcę. Podstawę opodatkowania stanowią odsetki. Określając właściwą stawkę dla opodatkowania przedmiotowej czynności należy odwołać się do klasyfikacji Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi, zgodnie z którą umowy pożyczki mieszczą się w zakresie usług pośrednictwa finansowego(PKWiU 65.23). Jak natomiast stanowi przepis art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z pozycją 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT, usługi takie są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT. Pomimo przedmiotowego zwolnienia pracodawca jest zobowiązany do wykazywania świadczonych usług w zakresie udzielania pożyczek mieszkaniowych zarówno w ewidencji sprzedaży, jaki i w deklaracjach VAT