Wymiar czasu pracy niepełnosprawnych w 2014 r.
Pracownicy niepełnosprawni objęci są odrębnymi przepisami w zakresie norm czasu pracy, wynikającymi z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jednakże w odniesieniu do metodyki obliczania obowiązującego ich wymiaru czasu pracy zastosowanie znajdują ogólne przepisy Kodeksu pracy.
Normy czasu pracy
Normy czasu pracy pracowników niepełnosprawnych mają charakter sztywny, a nie przeciętny. Oznacza to, że nie mogą być one wydłużane ponad ustawowe normy, chyba że tak wynika z odrębnych przepisów.
Czas pracy wszystkich osób niepełnosprawnych nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo (art. 15 ust. 1 ustawy o rehabilitacji). Natomiast czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, jeżeli lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników (w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną) wyda zaświadczenie o celowości stosowania skróconych norm czasu pracy wobec tego pracownika.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji, w obowiązującym obecnie brzmieniu, został zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny. Wyrokiem TK z dnia 13.06.2013 r., sygn. akt K 17/11 (Dz. U. poz. 791) wspomniany przepis, w zakresie, w jakim uzależnia zastosowanie skróconych norm czasu pracy do osoby niepełnosprawnej o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności od uzyskania zaświadczenia lekarskiego o celowości ich stosowania, został uznany za niezgodny z Konstytucją RP. Jeżeli przepis ten nie zostanie zmieniony, przestanie obowiązywać z dniem 10 lipca 2014 r., czyli po upływie 12 miesięcy od dnia publikacji wyroku.
Ustawa o rehabilitacji przewiduje dwa wyjątki w zakresie obowiązywania norm czasu pracy wymienionych w art. 15. Nie stosuje się ich:
- do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
- gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym wyrazi na to zgodę.
Wymiar czasu pracy
Wymiar czasu pracy pracowników niepełnosprawnych oblicza się w oparciu o art. 130 K.p. W tym celu należy:
- pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
- dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku,
- obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.
W 2014 r. dniami świątecznymi przypadającymi w innym dniu niż niedziela, które obniżają wymiar czasu pracy, są: 1 stycznia - Nowy Rok (środa), 6 stycznia - Trzech Króli (poniedziałek), 21 kwietnia - drugi dzień Wielkiej Nocy (poniedziałek), 1 maja - Święto Państwowe (czwartek), 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja (sobota), 19 czerwca - Boże Ciało (czwartek), 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (piątek), 1 listopada - Wszystkich Świętych (sobota), 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości (wtorek), 25 i 26 grudnia - pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia (czwartek i piątek).
Tabele obok przedstawiają wymiary czasu pracy pracowników niepełnosprawnych w 2014 r. w odniesieniu do norm wynoszących 7 godzin na dobę i 35 godzin na tydzień.
Mie- |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba |
Liczba |
I |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 3 dni) - (7 godz. × 2 dni) |
147 |
21 |
II |
(35 godz. × 4 tyg.) |
140 |
20 |
III |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 1 dzień) |
147 |
21 |
IV |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 2 dni) - (7 godz. × 1 dzień) |
147 |
21 |
V |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 2 dni) - (7 godz. × 2 dni) |
140 |
20 |
VI |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 1 dzień) - (7 godz. × 1 dzień) |
140 |
20 |
VII |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 3 dni) |
161 |
23 |
VIII |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 1 dzień) - (7 godz. × 1 dzień) |
140 |
20 |
IX |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 2 dni) |
154 |
22 |
X |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 3 dni) |
161 |
23 |
XI |
(35 godz. × 4 tyg.) - (7 godz. × 2 dni) |
126 |
18 |
XII |
(35 godz. × 4 tyg.) + (7 godz. × 3 dni) - (7 godz. × 2 dni) |
147 |
21 |
Łącznie |
1.750 |
250 |
Mie- |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba |
Liczba |
I-III |
(35 godz. × 12 tyg.) + (7 godz. × 4 dni) - (7 godz. × 2 dni) |
434 |
62 |
IV-VI |
(35 godz. × 13 tyg.) - (7 godz. × 4 dni) |
427 |
61 |
VII-IX |
(35 godz. × 13 tyg.) + (7 godz. × 1 dzień) - (7 godz. × 1 dzień) |
455 |
65 |
X-XII |
(35 godz. × 13 tyg.) + (7 godz. × 1 dzień) - (7 godz. × 4 dni) |
434 |
62 |
Łącznie |
1.750 |
250 |
Mie- |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba |
Liczba |
I-IV |
(35 godz. × 17 tyg.) + (7 godz. × 1 dzień) - (7 godz. × 3 dni) |
581 |
83 |
V-VIII |
(35 godz. × 17 tyg.) + (7 godz. × 2 dni) - (7 godz. × 4 dni) |
581 |
83 |
IX-XII |
(35 godz. × 17 tyg.) + (7 godz. × 3 dni) - (7 godz. × 4 dni) |
588 |
84 |
Łącznie |
1.750 |
250 |
Miesiące |
Obliczenie wymiaru czasu pracy |
Liczba |
Liczba |
I-XII |
(35 godz. × 52 tyg.) + (7 godz. x 1 dzień) - (7 godz. × 11 dni) |
1.750 |
250 |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.)
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
autor: Ewa Madejek
Gazeta Podatkowa nr 95 (1032) z dnia 2013-11-28