Zawieszenie działalności wymaga regulacji

7 września w Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości odbyło się pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie zawieszenia działalności gospodarczej. Projekt został przekazany do dalszych prac w istniejącej już Podkomisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskiego (PO) projektu ustawy o zawieszeniu działalności gospodarczej. Oznacza to, że komisja będzie teraz pracowała nad dwoma projektami regulującymi kwestię zawieszenia działalności gospodarczej.

Według Lewiatana konieczne jest wprowadzenie definicji zawieszenia działalności gospodarczej. Jasna i precyzyjna definicja powinna znaleźć się w słowniczku ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a następnie powinno być odesłanie do tej definicji w innych przepisach szczególnych tj. ustawie o ubezpieczeniach społecznych, o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, o podatku od towarów i usług, o podatku dochodowym od osób fizycznych itd. Uchroni to przedsiębiorców przed uznaniowym interpretowaniem terminu zawieszenia działalności gospodarczej - twierdzi Lewiatan.

- Zawieszenie działalności gospodarczej (przerwa w działalności gospodarczej) powinno być zdefiniowane jako okresowe faktyczne zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej, nie skutkujące wykreśleniem z ewidencji czy rejestru przedsiębiorców. Ponadto, należy określić minimalny i maksymalny okres trwania zawieszenia działalności gospodarczej.

Zdaniem Lewiatana optymalnym minimalnym okresem na jaki zawiesza się działalność gospodarczą jest miesiąc, a maksymalnym okresem - 12 miesięcy. Niepodjęcie działalności gospodarczej po upływie 12 miesięcy powinno być równoznaczne z likwidacją firmy.

W większości przypadków przyczyną zawieszenia działalności gospodarczej jest działalność sezonowa lub brak zleceń. W dalszej kolejności zaś przyczynami są choroby, wyjazd za granicę, zdarzenia losowe itd.

- Okresowe przerwy w działalności gospodarczej (zawieszenie) nie powinny być nagminne i krótkotrwałe, gdyż może to skutkować różnego rodzaju patologiami. Osoba fizyczna zbyt często zawieszająca działalność w celu uniknięcia opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, może nie wypracować sobie nawet minimalnej emerytury, co w przyszłości będzie stanowić duże obciążenie dla budżetu państwa. Konsekwencją nagminnego zawieszenia działalności gospodarczej może być również problem z uzyskaniem renty lub renty rodzinnej.

KPP uważa również, że decyzja o zawieszeniu działalności gospodarczej powinna należeć wyłącznie do przedsiębiorcy, który bierze odpowiedzialność za jej konsekwencje. O zawieszeniu przedsiębiorca powinien poinformować właściwy organ rejestrowy (KRS lub ewidencję działalności gospodarczej), urząd skarbowy i ZUS. Tryb informowania powinien być prosty i jasny. Nie może być zbyt sformalizowany.

Lewiatan proponuje wprowadzenie możliwości odprowadzania dobrowolnych składek na ubezpieczenie społeczne w trakcie zawieszenia. Zawieszenie powinno obejmować także przedsiębiorców, którzy zatrudniają pracowników i działają na podstawie zezwoleń, pozwoleń i licencji.

- Jesteśmy zdania, iż z instytucji zawieszenia działalności gospodarczej korzystać będą, tak jak i dotychczas w dużej większości przedsiębiorcy - osoby fizyczne prowadzące działalność indywidualną, sezonową. W większości przypadków osoby zawieszające nie będą więc zatrudniały pracowników. W przypadku zaś działalności sezonowej, przedsiębiorcy najczęściej zawierają z pracownikami umowy na czas określony lub umowy cywilnoprawne. Zdajemy sobie jednak sprawę, iż z instytucji zawieszenia po odpowiednich zmianach przepisów prawa (konstytucyjna zasada równości wobec prawa) będą mogły korzystać również osoby prawne.

Opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne pracowników w przypadku długotrwałego zawieszenia, gdy przyczyną zawieszenia jest np. brak zleceń, jest niecelowe z ekonomicznego punktu widzenia przedsiębiorcy. Lewiatan stoi na stanowisku, że w okresie zawieszenia, które może trwać bardzo różnie, przedsiębiorca nie przestaje być podmiotem prawa i obowiązków, nie przestaje być pracodawcą, a zatem ubezpieczenie społeczne powinno być dla niego dobrowolne. Jego zdaniem, działalności nie powinni zawieszać tylko przedsiębiorcy wykonujący koncesjonowaną działalność gospodarczą, gdyż jest to swojego rodzaju umowa pomiędzy państwem a przedsiębiorcą na wykonywanie określonej działalności gospodarczej, której niewykonywanie w sposób należyty może grozić cofnięciem koncesji przez organ koncesyjny. Ponadto, zawieszenie koncesjonowanej działalności gospodarczej byłoby raczej nielogiczne i sprzeczne z celami gospodarczymi takiego przedsiębiorcy.

KPP popiera również potrzebę wprowadzenia przepisów abolicyjnych dla przedsiębiorców, którzy zawieszali w przeszłości działalność gospodarczą na podstawie obecnie funkcjonujących przepisów. Wielu z nich w związku ze zmianą przez ZUS interpretacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych toczy obecnie spory z ZUS o zaległe składki wraz z odsetkami lub już je przegrało i obecnie są prowadzone przeciwko nim postępowania egzekucyjne. Uregulowanie tej kwestii jest więc niezmiernie ważne dla tych przedsiębiorców. Nie zajęcie stanowiska w ich sprawie grozi utratą zaufania obywateli do Państwa.