Zmiany w VAT obowiązujące od 1 kwietnia 2013 r.:
Kontynuując cykl artykułów omawiających kwietniowe zmiany w podatku VAT należy zauważyć, iż jedną z najważniejszych jest niewątpliwie ta dotycząca definicji działalności gospodarczej.
Pomimo, iż jest to pojęcie o kluczowym znaczeniu dla ustalenia statusu podatkowego, to jego zastosowanie w praktyce powodowało pewne problemy. W szczególności ogromne kontrowersje budziło sformułowanie, iż działalność gospodarcza obejmuje również czynności, które zostały wykonane jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania tych czynności często. Zgodnie z zapowiedziami nowa definicja ma być prostsza i wyeliminuje wątpliwości dotyczące wykonywanych przez podatników czynności sporadycznie.
Jak już wyżej wskazano w ramach nowelizacji ustawy o VAT zmianie ulegnie obowiązującą przez ostatnie 8 lat, wysoce kontrowersyjną definicję działalności gospodarczej. Przypomnijmy, że zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności często. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Pobierz darmowy: PIT 2012
Zgodnie natomiast z nowym brzmieniem art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza ma obejmować "wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych".
W porównaniu do poprzedniego brzmienia definicji, zdecydowano się, zatem usunąć zapis uznający działalność, za działalność gospodarczą również wówczas, gdy określona czynność została wykonana jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar jej wykonywania często. Tym samym jednoznacznie uznano, że nie obejmuje ona czynności okazjonalnych związanych z działalnością gospodarczą, a za działalność gospodarczą dla celów podatku VAT powinno się uznawać w pierwszym rzędzie profesjonalny obrót gospodarczy, który cechuje zorganizowanie i ciągłość działania.
Jak wynika z uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy o VAT nowe brzmienie art. 15 ust. 2 tej ustawy jednoznacznie wskazuje, że nie jest realizowana opcja uznania za podatnika każdego, kto dokonuje określonych transakcji związanych z działalnością gospodarczą w sposób okazjonalny. W konsekwencji doprecyzowanie definicji działalności gospodarczej pozwoli łatwiej ocenić podmiotowi, czy wykonując określone czynności staje się on podatnikiem VAT. Wprowadzana zmiana nie oznacza jednak, że nie jest objęty podatkiem od towarów i usług podmiot, który prowadząc działalność gospodarczą wykona np. tylko jedną transakcję.
Wyjaśnienia wymaga również, iż wprowadzone zmiany mają charakter dostosowawczy do terminologii zastosowanej w unijnej dyrektywie 2006/112/WE, a zwłaszcza do używanych tam pojęć podatnika i działalności gospodarczej. Nie bez znaczenia są w tym przedmiocie wyroki ETS w polskich sprawach C-180/10 i C-181/10, w których Trybunał uznał, że jeżeli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży gruntu w ramach zarządu majątkiem prywatnym to nie można jej uznać za podmiot prowadzący działalność gospodarczą dla potrzeb podatku VAT, chyba że osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców.
Justyna Zając-Wysocka
radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
