O swojej decyzji stołeczna Prokuratura Okręgowa poinformowała we wpisie na platformie X: "Prokuratura Okręgowa w Warszawie powierzyła Delegaturze CBA w Warszawie prowadzenie śledztwa w sprawie nieprawidłowości w PKP Cargo S.A., w związku z wykonywaniem decyzji Prezesa Rady Ministrów z 2022 r. w sprawie transportu węgla, co spowodowało szkodę 376,3 mln zł".
Przypomnijmy - tzw. decyzja węglowa dotyczyła przewozów tego surowca przez PKP Cargo, które zostały zlecone spółce bez uprzedniego zawarcia porozumienia z ministrem aktywów państwowych i bez podjęcia odpowiedniej uchwały przez ówczesny zarząd spółki. Chodziło o przewiezienie łącznie 4,5 mln ton węgla dla gospodarstw domowych, sprowadzanego w 2022 r. po rosyjskiej agresji na Ukrainę. Polska zrezygnowała wówczas z rosyjskiego węgla i zaczęła importować go z innych kierunków, by zabezpieczyć potrzeby krajowego rynku, w tym odbiorców indywidualnych.
W rezultacie miało dojść do wyrządzenia PKP Cargo szkody majątkowej wielkiej wartości - spółka utraciła bowiem potencjalne przychody z umów, które wykonywała na rzecz innych podmiotów, a które musiały "ustąpić pierwszeństwa" wykonywaniu decyzji węglowej. Spółka, co podnosi obecny zarząd PKP Cargo, ma do dziś odczuwać negatywne skutki tych decyzji.
PKP Cargo tonie przez "decyzję węglową". Rekompensaty od państwa nie będzie
Pod koniec lipca zarząd PKP Cargo i działające w spółce związki zawodowe zaapelowały do premiera o wypłatę rekompensaty z tytułu kosztów poniesionych w związku z decyzją węglową.
"W imieniu działających w PKP Cargo Organizacji Związkowych oraz Zarządu PKP Cargo, dbając o interes spółki i jej pracowników, wnosimy o pilne doprowadzenie do wypłaty rekompensaty z tytułu kosztów poniesionych w wyniku wykonania przez PKP Cargo transportu węgla w ilości 4,5 mln ton i rozwiezienia go do rozmieszczonych na terenie całego kraju lokalizacji w terminie do 31 grudnia 2022 r. w związku z decyzjami Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 lipca 2022 r. i 6 października 2022 r." - brzmiał apel do premiera Donalda Tuska.
Ministerstwo Aktywów Państwowych poinformowało już, że takiej rekompensaty spółka nie otrzyma. Jak podał PAP, MAP stoi na stanowisku, że koszty transportu węgla sprowadzanego drogą morską zostały już w pełni pokryte. Z kolei resort infrastruktury wskazał, że taka rekompensata byłaby w istocie pomocą publiczną, a przyznanie tej ostatniej musiałoby być zgodne z "powszechnie obowiązującymi przepisami prawa krajowego oraz unijnego" (cytat za odpowiedzią MI na interpelację posła Marka Biernackiego z PSL-Trzeciej Drogi).
PKP Cargo znajduje się obecnie w stanie restrukturyzacji. Do otwarcia postępowania sanacyjnego doszło pod koniec lipca.
Zwolnienia grupowe w PKP Cargo. W spółce-córce trwają konsultacje ws. analogicznych działań
W ramach działań naprawczych, PKP Cargo tnie m.in. koszty osobowe. W połowie sierpnia uruchomiono proces zwolnień grupowych, którymi zostanie objętych do 30 proc. zatrudnionych w spółce, tj. maksymalnie 4142 pracowników. Spółka zapewniła, że pracownikom, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługiwać będzie odprawa pieniężna uzależniona od okresu zatrudnienia.
PKP Cargo szacuje, że rezerwa związana z restrukturyzacją zatrudnienia wyniesie około 249 mln zł. Roczne prognozowane oszczędności z tytułu redukcji kosztów osobowych mają wynieść około 423,4 mln zł.
Konsultacje w sprawie zamiaru przeprowadzenia zwolnień grupowych trwają też w spółce-córce PKP Cargo, PKP Cargotabor, zajmującej się naprawami i utrzymaniem taboru kolejowego. Zwolnienia grupowe miałyby objąć do 30,2 proc. zatrudnionych w spółce, czyli maksymalnie 752 pracowników, reprezentujących różne grupy zawodowe.
Równolegle zarząd PKP Cargo podejmuje inne działania mające na celu poprawienie kondycji finansowej i efektywności spółki - jak informują obecne władze firmy, cel ten ma być osiągnięty m.in. poprzez dokonywanie zmian na stanowiskach kierowniczych.
W I kwartale 2024 r. Grupa PKP Cargo zaraportowała 118,1 mln zł straty netto wobec 104,2 mln zysku netto rok wcześniej. Przychody z tytułu umów z klientami grupy spadły do 1,181 mld zł z 1,564 mld zł rok wcześniej.
