CeTO rynkiem obligacji?

Centralna Tabela Ofert chce współtworzyć proponowany przez resort finansów system dealerów skarbowych papierów wartościowych (DSPW), zapewniając nie tylko platformę obrotu, ale również - w zakresie oczekiwanym przez Ministerstwo Finansów- regulacje i administrowanie rynkiem. Oferta w tej sprawie trafiła do ministra Jarosława Bauca - dowiedział się PARKIET.Konkurentem CeTO jest PGF, ale możliwy jestpowrót do rozmów o fuzji tych instytucji.

Obrót papierami skarbowymi koncentruje się na rynku międzybankowym. Nie powiodły się próby przejęcia części handlu przez warszawską giełdę, a funkcjonowanie stworzonego przez nią w tym celu rynku papierów skarbowych zostało zawieszone. Gra jest jednak warta świeczki, obroty na rynku międzybankowym sięgają w skali roku kilkuset miliardów złotych (w ub.r. około 730 mld zł) i są bez porównania wyższe od notowanych na rynku kasowym i terminowym GPW. Obecna sytuacja nie satysfakcjonuje jednak emitenta - Skarbu Państwa, reprezentowanego przez resort finansów. Niepokoi przede wszystkim brak przejrzystości rynku międzybankowego oraz malejąca płynność.PARKIET jako pierwszy informował, że w ministerstwie podjęto prace nad systemem dealerów papierów skarbowych. Jego start odwleka się wprawdzie w czasie (obecnie mówi się o połowie przyszłego roku), ale sprawa wydaje się przesądzona. W uproszczeniu sprowadza się on do tego, że papiery skarbowe od emitenta miałoby obowiązek, ale i przywilej, kupować wyselekcjonowane grono podmiotów (primary dealers), które zajmowałyby się ich odsprzedażą pozostałym uczestnikom rynku.Zarząd CeTO chce - jak dowiedział się PARKIET - stworzyć i uruchomić nie tylko kompleksową infrastrukturę informatyczną, ale i regulacyjną, zapewniającą efektywne działanie systemu dealerów skarbowych papierów wartościowych (DSPW).

- Jesteśmy gotowi odpowiedzieć na pierwszą i podstawową potrzebę Ministerstwa Finansów, zapewniając platformę elektronicznego obrotu papierami skarbowymi. Jednocześnie jednak oferujemy znacznie więcej. Jesteśmy instytucją zajmującą się tworzeniem, regulowaniem i administrowaniem rynkami, a więc możemy zająć się - w takim zakresie, w jakim oczekuje tego MF - stroną regulacyjną systemu i administrowaniem nim - powiedział PARKIETOWI Piotr Wiśniewski, prezes Centralnej Tabeli Ofert.

Tabela jest zainteresowana stworzeniem efektywnego systemu alokacji papierów skarbowych zarówno w zakresie rynku pierwotnego (między MF a bankami, które uzyskają status dealerów), jak i wtórnego. W drugim przypadku CeTO miałoby organizować hurtowy rynek wtórny, jak i detaliczny.

-Chcielibyśmy stać się naturalnym pomostem między bankami a Ministerstwem Finansów, jeśli chodzi o regulacje i zasady funkcjonowania systemu. Szukanie kompromisu w tych kwestiach może się bowiem odbywać na poziomie rozporządzeń albo na poziomie regulacji rynku. Oczywiście, od MF będzie zależało, czy i jak zechce tę kwestię rozstrzygnąć - tłumaczy prezes CeTO Piotr Wiśniewski.Atutem doświadczenie i platforma obrotu Atuty CeTO, jeśli chodzi o DSPW, to - w ocenie jej przedstawicieli - obecny system transakcyjny, umożliwiający negocjowanie warunków transakcji.

Inne platformy obrotu oferują rozwiązania zakładające automatyczne kojarzenie zleceń. Tymczasem takie rozwiązania, które nazywamy elektronicznym brokerem, nie są akceptowane przez środowisko dealerskie jako sprzeczne z ich przyzwyczajeniami -twierdzi prezes P. Wiśniewski.Co ważne, infrastruktura CeTO charakteryzuje się bardzo niskimi kosztami eksploatacyjnymi, a to oznacza niskie i stale zresztą obniżane koszty transakcyjne.

Tabela stale także unowocześnia platformę obrotu.CeTO zwraca również uwagę, że od dawna współpracuje z KDPW i jest jedynym rynkiem nieurzędowym stosującym zasadę delivery versus payment dla rozliczeń transakcji obligacjami. Krajowy Depozyt prowadzi rozmowy z MF w sprawie ewolucji systemu rozliczeń pod kątem DSPW. CeTO jest przekonane, że Depozyt widzi w Tabeli dobrego partnera w zakresie prowadzenia tego systemu.CeTO ma także pewne doświadczenie, jeśli chodzi o obrót obligacjami skarbowymi. W okresie od lipca 1998 r. do września 2000 r. we wtórnym obrocie na rynku pozagiełdowym notowane były 4 serie obligacji rocznej pożyczki państwowej o oprocentowaniu stałym. Przedsięwzięcie było dużym sukcesem i cieszyło się ogromnym zainteresowaniem inwestorów.Nie tylko papiery skarbowe Stworzenie i prowadzenie systemu DSPW to tylko - choć zapewne najważniejsza - część planów CeTO. Intencją Tabeli jest stworzenie globalnych rozwiązań dotyczących obrotu wszelkimi instrumentami dłużnymi. - Chcemy osiągnąć od strony funkcjonalnej w chwili startu systemu DSPW pełną gotowość do uruchomienia kompleksowych rozwiązań dotyczących handlu obligacjami komunalnymi, korporacyjnymi, papierami krótkoterminowymi, listami zastawnymi i innymi instrumentami związanymi z rynkiem papierów dłużnych, zarówno publicznym, jak i niepublicznym - zapewnia prezes P. Wiśniewski.W zamierzeniu system miałby być na tyle elastyczny, by było możliwe elastyczne wprowadzanie na rynek nowych instrumentów (transakcje repo, pożyczki obligacji czy instrumenty pochodne oparte na stopach procentowych i walutach).Konkurencją PGF/CeTO nie jest jedyną instytucją zainteresowaną rynkiem papierów dłużnych i uczestniczeniem w systemie DSPW.

Kilka miesięcy wcześniej MF otrzymało w tej sprawie ofertę od Polskiej Giełdy Finansowej, której działalność w ostatnich kilkunastu miesiącach - po fiasku rozmów o fuzji z Centralną Tabelą Ofert - niemal kompletnie zamarła. Pozycja przetargowa CeTO jest dobra. Spółka ma silnego inwestora strategicznego - warszawską giełdę. W wyniku objęcia przez GPW emisji akcji pozyskała 3 mln zł, a więc jej sytuacja finansowa - przynajmniej na razie - jest stabilna. Z kolei PGF cieszy się poparciem Związku Banków Polskich. Oferuje także platformę, jak oceniają uczestnicy rynku, kompatybilną z systemami dealerskimi funkcjonującymi w innych krajach i stwarzającą ciekawe możliwości w zakresie rozliczeń transakcji. Inni uczestnicy wskazują jednak na kłopoty finansowe tej instytucji i fakt, że stosowane przez nią rozwiązania tworzone były z myślą o derywatach, a nie obligacjach.- Problem wielości instytucji infrastrukturalnych wciąż istnieje i sądzę, że nasi akcjonariusze, a przy tym, jeśli chodzi o podmioty bankowe, jednocześnie akcjonariusze PGF rozumieją, że do rozmów o tej kwestii należy wrócić. Nie wykluczony jest więc powrót do rozmów o fuzji. Chcielibyśmy skorzystać z doświadczeń PGF, dotyczących wielu trudnych projektów, jakich ta spółka się podejmowała - twierdzi prezes CeTO Piotr Wiśniewski.

Piotr Kamińskiwiceprezes GPW i przewodniczący rady nadzorczej CeTO:Rada nadzorcza CeTO zaakceptowała propozycje spółki dotyczące jej uczestnictwa w systemie DSPW. Są one popierane także przez GPW. Z punktu widzenia giełdy, to strategiczna decyzja, jeśli chodzi o wybór kierunku rozwoju Centralnej Tabeli Ofert.Oczywiście, opracowując propozycje CeTO konsultowaliśmy je z uczestnikami rynku. Chodziło o to, by oferta uwzględniała w maksymalnym zakresie ich potrzeby. Nasza inicjatywa jest bowiem ukierunkowana na współpracę z nimi. Nie chcemy proponować niczego, co byłoby niezgodne z powszechnymi ich opiniami. Celem jest, powiedziałbym metaforycznie, stworzenie placu, na którym spotykaliby się uczestnicy rynku, by handlować ze sobą w najbardziej efektywny i zgodny z ich oczekiwaniami sposób, czemu towarzyszyłby jednocześnie możliwie jak najlepszy i konkurencyjny sposób rozliczeń transakcji, prowadzony przez zaprzyjaźnioną i zmieniającą swój wizerunek instytucję, jaką jest KDPW. Jesteśmy przekonani, że stworzenie rozwiązań odpowiadających uczestnikom rynku jest możliwe.Co do powrotu do rozmów o fuzji między CeTO a PGF, jest to, w mojej ocenie, sprawa otwarta. Wydaje się, że konkurowanie tych instytucji w zakresie chociażby systemu DSPW nie byłoby dla nich korzystne.

Ludwik Sobolewski, wiceprezes KDPW:Naszą współpracę z CeTO oceniam jak najlepiej. Uważamy, że to bardzo dobry partner dla Ministerstwa Finansów, jeśli chodzi o organizowanie obrotu papierami skarbowymi. Partner, co chciałbym podkreślić, który przygotowując ofertę w tej sprawie, myślał o kwestiach związanych z rozliczeniami. Jeśli chodzi o system rozliczeniowy KDPW, chciałbym przypomnieć, że wprowadziliśmy trzy sesje rozliczeniowe w ciągu dnia, we wrześniu ma ich być pięć, a później dziewięć. Naszym celem jest wprowadzenie, jak sądzimy w połowie przyszłego roku, rozliczeń w czasie rzeczywistym. Sądzimy, że to zaspokoi potrzeby dealerów. Co do kosztów, prowadziliśmy politykę obniżania opłat, także dotyczących rynku nieregulowanego, w tym obligacji skarbowych, i zamierzamy ją kontynuować. Jesteśmy pod tym względem elastyczni.

Wojciech Zieliński, prezes PGF:Nie mam żadnych oficjalnych informacji na temat konkurencyjnych ofert, dotyczących uczestnictwa w systemie dealerów skarbowych papierów wartościowych, nie mogę więc ich komentować. Co do ewentualnej fuzji PGF z CeTO, to trzeba pamiętać, że przed rokiem projekt jej dotyczący zakończył się fiaskiem. Obecnie, formalnie rzecz biorąc, nie toczą się żadne rozmowy w tej sprawie. Jestem jednak generalnie osobą otwartą na współpracę.

Wojciech Lipka, prezes Środkowoeuropejskiego Centrum Ratingu i Analiz CERA SA: Rynek papierów dłużnych, nie tylko skarbowych, zdominowany jest przez banki i tego faktu nie można ignorować. Aby je przekonać do uczestnictwa w jakiejś platformie obrotu, moim zdaniem, trzeba byłoby zaproponować im jakąś wartość dodaną. Mogłaby nią być platforma nie tylko szybka, oferująca handel w czasie rzeczywistym, niezawodna i bezpieczna, ale obejmująca także wszystkie instrumenty dłużne, z pominięciem najwyżej bonów skarbowych, a więc poza obligacjami skarbowymi, także KPD, a w perspektywie również listy zastawne i papiery komunalne. Wycena papierów skarbowych mogłaby w takim przypadku być realnym benchmarkiem dla pozostałych instrumentów. Uważam przy tym, że tworzenie wielu platform do handlu różnymi papierami dłużnymi byłoby nieuzasadnione, bo rynek nie ma wystarczającego potencjału, aby akceptować takie rozwiązanie. Poza platformą do handlu konieczny jest jednocześnie efektywny, szybki i tani system rozliczeń. Brak takiego systemu w zakresie KPD hamuje rozwój tego segmentu i sprawia, że wielu emitentów zastanawia się nad wejściem z papierami na eurorynek.