Fitch potwierdził rating dla PKN

Ratingi odzwierciedlają czołową pozycję Spółki w krajowym segmencie rafinacji ropy naftowej, sprzedaży paliw i segmencie petrochemicznym; umiarkowane zadłużenie, poprawę wyników operacyjnych w 2003 roku, jak również nowoczesne i korzystnie zlokalizowane aktywa rafineryjne. Do słabych stron można zaliczyć powolną restrukturyzację grupy kapitałowej PKN, relatywnie wysoki poziom kosztów operacyjnych, wzrastającą konkurencję na krajowym rynku paliwowym i krótkoterminowy profil zadłużenia Spółki. PKN zmniejszył poziom planowanych wydatków na nakłady inwestycyjne w najbliższych trzech latach. Program inwestycyjny daje możliwość przesunięcia w czasie większości inwestycji (ok. 70% wartości inwestycji planowanych na lata 2004-2010) w przypadku gdyby poziom generowanych środków pieniężnych zmniejszył się. Agencja za słabą stronę PKN uważa większe uzależnienie Spółki od cykliczności marż rafineryjnych w porównaniu ze zintegrowanymi pionowo firmami naftowymi.

Perspektywa ratingu długoterminowego pozostaje negatywna w związku ze spodziewanym wzrostem dźwigni finansowej w wyniku prawdopodobnego zaangażowania Spółki w konsolidację sektora naftowego w Europie Środkowej. Poza wewnętrzną restrukturyzacją grupy, głównym elementem długoterminowej strategii jest stworzenie większego, zintegrowanego i zdywersyfikowanego pod względem geograficznym podmiotu. Ten cel jest uzasadniony ze strategicznego punktu widzenia w perspektywie rosnącej konkurencji ze strony globalnych firm naftowych oraz rosyjskich spółek na rynku środkowoeuropejskim. Jednak zakupy udziałów w innych spółkach regionu planowane przez PKN i finansowane poprzez wzrost zadłużenia mogą pogorszyć profil finansowy Spółki, podczas gdy integracja zakupionych aktywów i osiągnięcie synergii w zakresie kosztów może być długotrwałym procesem. Tego typu scenariusz jest możliwy zwłaszcza w przypadku, gdyby PKN wygrał przetarg na zakup akcji Unipetrol a.s., największej czeskiej firmy naftowej. Obecnie PKN jest na krótkiej liście inwestorów zainteresowanych nabyciem pakietu 63% akcji Unipetrolu, obok Royal Dutch/Shell (rating AAA/?F1+) i węgierskiej firmy naftowej i gazowej MOL Rt. Ostateczna decyzja czeskiego rządu dotycząca prywatyzacji Unipetrol jest spodziewana w drugim kwartale tego roku. Zdaniem agencji Fitch profil finansowy PKN może się pogorszyć w przypadku akwizycji czeskiej firmy. Wynika to z niskiej rentowności Unipetrolu i bardzo wysokiej dźwigni finansowej (wskaźnik zadłużenie brutto / zannualizowana EBITDA wynosił 8,0 w czerwcu 2003, w porównaniu z 1,3 w PKN we wrześniu 2003). Poza tym Unipetrol charakteryzuje się gorszym profilem biznesowym niż PKN, w związku z większym zaangażowaniem w bardziej cykliczny segment petrochemiczny oraz gorszą pozycją na krajowym rynku.

PKN jest również na krótkiej liście inwestorów w przetargu prywatyzacyjnym na zakup 33% akcji rumuńskiej firmy naftowo-gazowej SNP Petrom S.A. (Petrom). Obok PKN na tej liście znajduje się siedem innych regionalnych lub globalnych firm naftowych. Fitch ocenia Petrom (rating BB- (BB minus)) jako potencjalnie wartościową spółkę dla PKN biorąc pod uwagę segment wydobycia ropy (roczne wydobycie na poziomie 5,8 mln ton ropy, rezerwy szacowane na 13 lat), silną pozycję na rumuńskim rynku paliwowym i segment wydobycia gazu ziemnego. Ponadto Petrom charakteryzuje się relatywnie niską dźwignią finansową (wskaźnik zadłużenie brutto / EBITDA wyniósł 0,8 na koniec 2002). Ze względu na skalę Petromu, PKN rozważa złożenie oferty na zakup akcji rumuńskiej spółki w konsorcjum z innymi inwestorami. Zakończenie prywatyzacji Petromu jest obecnie planowane na drugi kwartał tego roku.

Spółka prowadzi rozmowy z węgierskim MOL na temat bliższej współpracy i ewentualnej fuzji. Obie spółki rozważają wzajemne nabycie od 10% do 15% akcji a następnie przeprowadzenie fuzji w ciągu trzech lat. Mimo, że potencjalne korzyści takiego aliansu są widoczne (większe efekty skali, synergie w zakresie kosztów, dywersyfikacja geograficzna), ryzyko niedojścia transakcji do skutku jest wysokie. Wynika to ze stopnia skomplikowania procesu, uzależnienia od decyzji politycznych oraz ambicji obydwu firm do kierowania procesem. Szczegóły dotyczące ewentualnej fuzji PKN-MOL są spodziewane najwcześniej w kwietniu tego roku.

Podsumowując, Fitch uważa, że realizacja strategii konsolidacji może spowodować pogorszenie profilu finansowego PKN, mimo że część akwizycji może być sfinansowana dzięki sprzedaży pakietu 19,6% akcji Polkomtela. W rezultacie, rating PKN może znaleźć się pod presją, zwłaszcza jeżeli wskaźnik zadłużenie brutto / EBITDA przekroczy poziom 3,0 (kalkulowany na podstawie średniej EBITDA uwzględniającej cykliczność branży).

Program redukcji kosztów rozpoczęty w 2003 roku zakłada stopniowe obniżenie kosztów o 800 mln zł do 2005 roku (w porównaniu z kosztami w 2002 roku). Większość planowanych oszczędności ma zostać osiągnięta w tym roku. Fitch pozytywnie ocenia ten program, gdyż EBITDA powinna się sukcesywnie powiększać dzięki osiągniętym redukcjom kosztów. Jednak wysoki poziom zatrudnienia w grupie PKN jest jedynie częściowo uwzględniony w tym programie (niższe koszty wynagrodzeń stanowią jedynie 7% całości oszczędności