Fundusze inwestycyjne dla początkujących
Wśród osób deklarujących posiadanie oszczędności w Polsce nadal dużą popularnością cieszą się lokaty - i to pomimo faktu, że od kilku lat ich oprocentowanie spada, a wzrasta zainteresowanie alternatywnymi formami inwestowania. Na znaczeniu zyskują fundusze inwestycyjne, mogące zaoferować wyższe zyski - a więc to, na czym inwestorom zależy najbardziej.
Aktywa zarządzane przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) rosną. Oznacza to, że Polacy coraz chętniej inwestują w fundusze. W lipcu br. wartość pieniędzy inwestowanych w ten sposób przekroczyła rekordowy poziom 80 mld złotych. Ze względu na niskie zyski z lokat bankowych, fundusze powinny zyskiwać na popularności. To dobry moment, aby przyjrzeć się im i dowiedzieć się o czym każdy inwestor powinien pamiętać.
Funduszami inwestycyjnymi zarządzają TFI, których zadaniem jest lokowanie powierzonych im pieniędzy w taki sposób, aby wypracować możliwie największe zyski. Nad ich działalnością nadzór sprawuje Komisja Papierów Wartościowych i Giełd. W zależności od rodzaju funduszy (pieniężne, obligacyjne, stabilnego wzrostu, zrównoważone, akcyjne), zarządzający mogą inwestować środki w bony skarbowe, obligacje lub akcje.
Rozpoczynając inwestowanie w fundusze należy pamiętać o kilku istotnych zasadach. Przede wszystkim, towarzystwo funduszy inwestycyjnych (TFI), które zarządza pieniędzmi wpłacanymi do funduszy, nie zagwarantuje nam konkretnej stopy zwrotu z inwestycji. Decydując się na jeden z pięciu podstawowych rodzajów funduszy, będziemy mogli oszacować tylko perspektywę zysku - kilka procent w przypadku funduszy bezpiecznych lub nawet kilkadziesiąt w przypadku inwestujących agresywnie. Przy wyborze funduszu pomocne mogą okazać się dane historyczne, dzięki którym sprawdzimy jak wyglądał zysk wybranego funduszu w perspektywie miesiąca, roku czy kilku lat.
Z inwestycjami na rynku kapitałowym wiąże się ryzyko - inwestując możemy więc zyskać, ale i stracić. Najlepszym przykładem są fundusze akcyjne, które lokują powierzone pieniądze w akcjach notowanych na giełdzie. Jeśli na parkiecie obserwujemy spadki, sytuacja ta ma swoje odzwierciadlenie w wynikach tych funduszy. Ze względu na 100-procentowe zaangażowanie na giełdzie, inwestycje w fundusze akcji należą do najbardziej ryzykownych.
Dobrze zaplanowana inwestycja pozwala jednak osiągnąć zysk nawet na poziomie kilkuset procent. Dla przykładu, fundusz, który w ciągu ostatniego roku (sierpień 2005 r. - sierpień 2006 r.) inwestował najlepiej, zarobił ponad 70 proc. Inny z funduszy w perspektywie trzyletniej zyskał prawie 150 proc. Oczywiście należy pamiętać, że wyniki historyczne nie są gwarancją zysków w przyszłości. Pokazują tylko możliwości funduszy inwestycyjnych.
Inwestowanie w fundusze wiążę się z pewnymi kosztami. TFI pobierają opłaty manipulacyjne wynoszące kilka procent wartości wpłaty. Wyjątek stanowią fundusze rynku pieniężnego, od których standardowo nie pobiera się opłat. Prowizję opłaca się przy wpłacie lub wypłacie zainwestowanych środków.
Od zysku odliczany jest również 19-procentowy tzw. podatek Belki (obejmuje on też zyski z lokat bankowych). Warto wiedzieć, że wpłacając pieniądze do funduszu w rzeczywistości dokonujemy zakupu tzw. jednostek uczestnictwa. Każda z nich ma swoją wartość.
Fakt zwiększonego zainteresowania funduszami inwestycyjnymi zauważyły banki, które już jakiś czas temu postanowiły zaradzić sytuacji, której konsekwencją mógłby być zbyt duży odpływ gotówki z lokat. Zapewne stąd tyle zachęt do oszczędzania na lokatach inwestycyjnych lub na tzw. rachunkach oszczędnościowych. Ich główną domeną jest połączenie funkcjonalności rachunków bieżących (płynność środków) i standardowych depozytów (wyższe oprocentowanie środków).
Biorąc jednak pod uwagę wzrost świadomości finansowej Polaków, może się wkrótce okazać, że coraz więcej osób będzie próbować aktywnie pomnażać odkładane pieniądze - tym bardziej, że nakłady na promocję ze strony towarzystw funduszy inwestycyjnych rosną.
Krzysztof Olszewski
