Grudzień na rynku TFI
Niezwykle udany koniec bardzo dobrego roku - tak można w skrócie scharakteryzować to, co działo się na krajowym rynku finansowym w grudniu i co znalazło swoje odzwierciedlenie na rynku funduszy inwestycyjnych.
Zarówno grudzień, jak też cały 2005 rok, okazał się szczególnie pomyślny dla inwestorów, którzy nie bali się ryzyka inwestycyjnego i po raz kolejny nie zawahali się ulokować swoje oszczędności w instrumenty udziałowe.
Grudzień był znakomitym zwieńczeniem doskonałej koniunktury panującej na GPW w Warszawie przez zdecydowaną większość minionego roku, czego najlepszym dowodem była seria kolejnych rekordów najważniejszych giełdowych indeksów warszawskiego parkietu.
Kolejna odsłona trwającej już blisko trzy lata hossy oczywiście najbardziej ucieszyła uczestników funduszy polskich akcji (AKP), z których aż sześć osiągnęło stopy zwrotu lokujące je w czołowej dziesiątce najlepszych rezultatów grudnia. Powodów do narzekań nie mieli również inwestorzy posiadający tytuły uczestnictwa funduszy mieszanych (MIP) i stabilnego wzrostu (SWP), które to podmioty stały się beneficjentami zarówno wzrostów na rynku akcji, jak też pozytywnego sentymentu, który powrócił w końcu roku na rynek papierów skarbowych.
Ten ostatni czynnik pozwolił udanie zakończyć rok także funduszom polskich papierów dłużnych, których stopy zwrotu okazały się najwyższe od kilku miesięcy. Dopełnieniem tego niezwykle korzystnego obrazu niech będzie fakt, iż w gronie najlepszych 10 funduszy grudnia znalazły się cztery podmioty z grupy pozostałych funduszy (XXX), z których trzy, choć stosują niestandardowe techniki inwestycyjne (Opera I, Opera FNP i Inwestor), także znaczącą część środków lokują na krajowym rynku finansowym.
Zdecydowanie najlepszy rezultat w grudniu zanotował fundusz zamknięty Skarbiec Sezam (20,8%). Jedynymi grupami funduszy, które nie mogą uznać grudnia za udany, są fundusze obligacji dolarowych (PDU) i eurowych (PDE). Wyceny jednostek i certyfikatów tych podmiotów zniżkowały w minionym miesiącu w ślad za postępującym umocnieniem złotego względem euro i amerykańskiego dolara.
Grudniowe zakupy na warszawskiej giełdzie po raz kolejny wywindowały najważniejsze indeksy do niespotykanych dotąd poziomów. Już na początku grudnia zarówno WIG jak i WIG20 uporały się z październikowym rekordem wszech czasów, po czym kontynuowany był silny trend zwyżkowy. Indeks szerokiego rynku - WIG w końcu grudnia pokonał nawet poziom 36 tys. punktów, kończąc jednak rok nieco niżej, z wynikiem 35 601 pkt.
W skali całego miesiąca zwyżkował o 4,9%, natomiast w okresie ostatnich 12 miesięcy zanotował wzrost o 34,0%. Jeszcze lepsza koniunktura panowała w segmencie największych i najpłynniejszych firm - indeks WIG20 w połowie grudnia przekroczył barierę 2600 pkt., zaś ostatniego dnia miesiąca był na poziomie o 55 punktów wyższym (kilka dni wcześniej testując nawet poziom 2700 pkt.).
Grudniowa stopa zwrotu tego indeksu wyniosła 5,1%, zaś w całym 2005 roku odnotował on wzrost o 35,7%. Najsilniejszymi spośród giełdowych indeksów okazały się jednak MIDWIG (8,3%) oraz WIRR (10,7%), które z impetem pokonały granice (odpowiednio) 2200 i 5400 punktów (ustanawiając tym samym swoje historyczne rekordy).
Zdecydowanie najwyższe stopy zwrotu w gronie funduszy AKP stały się udziałem właśnie funduszy lokujących środki w walory małych i średnich spółek - DWS Top 25 Małych Spółek (9,1%) i ING Średnich i Małych Spółek (8,1%). Wyniki inwestycyjne pozostałych funduszy AKP były do siebie dość zbliżone i wahały się w granicach od 3,5% do 5,5%. Średnia stopa zwrotu funduszy należących do tej kategorii była w grudniu najwyższa na rynku i wyniosła 4,9% pokonując benchmark (IRFU-akp) o 1,1 pkt. proc.
Również w całym 2005 roku fundusze inwestujące na warszawskiej giełdzie odnotowały najlepsze rezultaty spośród wszystkich instytucji wspólnego inwestowania. Średnio zyskały one na wartości 22,9%, przy czym zdecydowanym liderem okazała się Arka Akcji, której jednostka zwyżkowała aż o 39,4% (kolejne miejsca zajęły BPH Akcji - 31,7% oraz PKO/CS Akcji - 29,3%).
Bardzo udana była również końcówka roku na giełdach europejskich. Pokazujący koniunkturę na parkietach krajów strefy euro indeks Dow Jones Euro Stoxx 50 poszedł w górę o 3,8% wyraźnie pokonując barierę 3500 pkt. i wspinając się na najwyższy poziom od maja 2002 r.
Gorzej tym razem radziły sobie indeksy za Oceanem - Dow Jones Industrial Average stracił na wartości 0,8%, Nasdaq 1,2%, a S&P500 0,1%. Także w skali całego ubiegłego roku koniunktura na europejskich parkietach okazała się wyraźnie lepsza niż w Stanach Zjednoczonych. Indeks DJES50 zwyżkował bowiem aż o 21,3%, podczas gdy S&P500 zyskał tylko 2,9%, a DJIA stracił nawet 0,8%. Wyniki zagranicznych funduszy akcji poruszały się jednak nie tylko w rytm koniunktury giełdowej, ale także pozostawały pod wpływem zmian na rynku walutowym.
W tych okolicznościach grudzień na plusie zakończyły tylko fundusze lokujące aktywa w akcje spółek europejskich (najlepiej inwestował DWS Top 50 Europa zyskując 2,0%). Pozostałe podmioty, inwestujące głownie na rynku amerykańskim obniżyły swoje wyceny (najbardziej BPH Top Ameryka - o 3,0%). W całym roku 2005 wyniki funduszy AKZ wahały się od 4,4% w przypadku BPH Top Ameryka do 18,6% w przypadku funduszu UniGlobal.
Osłabienie w grudniu dolara w stosunku do złotego o 1,7% oraz euro wobec naszej waluty o 1,2% najbardziej dało się we znaki funduszom, które w swoich portfelach posiadają papiery dłużne denominowane głównie w ww. walutach.
Wszystkie fundusze PDU (obligacji dolarowych) zgodnie zakończyły grudzień na minusie, przy czym rozbieżność w ich wynikach była stosunkowo znaczna - od -0,7% dla Pioneera Obligacji Dolarowych do -2,5% dla DWS USD Obligacji. Mimo to minione 12 miesięcy z pewnością mogą one zaliczyć do udanych, gdyż w całym tym okresie dolar zyskał względem złotego o 8,9%.
Większość funduszy PDU osiągnęła wyższe stopy zwrotu - najlepiej poradziły sobie CitiObligacji Dolarowych FIZ (12,2%) oraz UniDolar Obligacje (12,0%). Znacznie gorszym pomysłem inwestycyjnym, zarówno w grudniu, jak i w całym 2005 roku, było powierzenie pieniędzy funduszom inwestującym w obligacje na rynku europejskim (PDE). Wszystkie te podmioty solidarnie traciły - w grudniu od 0,9% (AIG Zagranicznych Obligacji, Pioneer Obligacji Europejskich Plus) do 2,2% (SEB 6 - Euro Lokata), natomiast na przestrzeni ostatniego roku od -1,7% (AIG Zagranicznych Obligacji) do 5,2% (BPH Europejskich Obligacji).
Mimo nieco słabszych kilku ostatnich miesięcy koniec 2005 roku na plus zapisać mogą uczestnicy funduszy krajowych papierów dłużnych (PDP). Grudzień stał pod znakiem wyraźnego spadku rentowności polskich obligacji, czego odzwierciedleniem był wzrost indeksu IROS o 1,27%. Najbardziej rosły ceny walorów na dłuższym końcu krzywej - indeks papierów pięcioletnich zwyżkował o 1,6%, a dziesięcioletnich o 2,0%.
Wszystkie fundusze PDP osiągnęły w grudniu dodatnią stopę zwrotu, przy czym cztery zdołały pokonać swój benchmark (indeks IROS): AIG Obligacji (1,5%), Arka Obligacji (1,4%) oraz ING Obligacji 2 i BPH Obligacji 2 (1,3%). Średni zysk 26 funduszy PDP wyniósł w tym okresie 0,8%. Lepsze od oczekiwanych były także wyniki funduszy dłużnych w całym minionym roku. Liderami zestawienia rocznego były fundusze ING Obligacji 2 (9,2%) i AIG Obligacji (8,6%), które jako jedyne pokonały benchmark (8,4%).
Najbezpieczniejsza grupa funduszy - rynku pieniężnego i gotówkowe - nie zachwyciła, ale też nie zanotowała poważnych wpadek. W grudniu wynik wyraźnie odbiegający od konkurentów (nie po raz pierwszy zresztą) uzyskała Alfa SFIO (1,9%); rezultaty pozostałych funduszy RPP wahały się od 0,42% (UniKorona Pieniężny) do 0,20% (BPH Skarbowy).
Od grudnia 2004 roku do grudnia 2005 roku najlepszymi funduszami RPP okazały się te zarządzane przez KBC TFI - Alfa SFIO (8,0%) oraz KBC Gamma SFIO (5,7%). Najmniej można było natomiast zarobić powierzając pieniądze funduszowi PKO/CS Skarbowy (3,9%).
Grudzień 2005, jak też cały ubiegły rok, bardzo dobrze będą wspominać posiadacze jednostek i certyfikatów funduszy prowadzących mieszaną politykę inwestycyjną (MIP) oraz funduszy stabilnego wzrostu (SWP). Te pierwsze zyskały średnio w grudniu prawie 3%, o 0,1 pkt. proc. mniej od benchmark (IRFU-mip).
Podobnie jak w listopadzie najlepszy wynik wypracował fundusz Beta SFIO (5,0%) prowadzący w ostatnim okresie najbardziej agresywną politykę inwestycyjną w gronie funduszy mieszanych. Wyraźnie lepsze wyniki od średniej uzyskały także subfundusz Lukas Dynamiczny Polski (4,1%) i fundusz Arka Zrównoważony (4,0%).
W roku 2005 jednostki funduszy MIP zwyżkowały średnio o 18,1%, zaś najlepsze rezultaty stały się udziałem funduszy Arka Zrównoważony (30,0%) i Beta SFIO (27,7%). Wśród 30 funduszy stabilnego wzrostu grudniowa koniunktura najbardziej sprzyjała (po raz kolejny w ostatnich miesiącach) funduszom zamkniętym zarządzanym przez BPH TFI - Bezpieczna Inwestycja 2 zyskała 2,9%, a Bezpieczna Inwestycja 1 o 0,1 pkt. proc. mniej.
Średnia stopa zwrotu funduszy SWP w tym okresie wyniosła 1,9%, podczas gdy ich benchmark (IRFU-swp) zwyżkował o 2,0%. W całym 2005 roku fundusze stabilnego wzrostu zyskały na wartości średnio 11,6%, przy czym najlepsze zyskały ponad 18% (Arka Stabilnego Wzrostu - 18,8% oraz BPH Bezpieczna Inwestycja 1 - 18,1%).
Warto również wspomnieć o rocznych wynikach w grupie pozostałych funduszy (XXX). Zdecydowanym liderem okazał się w tym przypadku fundusz zamknięty Skarbiec Sezam, którego certyfikat zyskał na wartości 58,2%. Był to równocześnie najlepszy rezultat w gronie 138 funduszy, których tytuły uczestnictwa były wyceniane przez cały ubiegły rok.
Komentarz do rankingów
W grudniowym rankingu 80 funduszy było ocenianych w horyzoncie długoterminowym (trzyletnim), a 123 zostały sklasyfikowane w perspektywie krótkoterminowej (rocznej). Podobnie jak przed miesiącem w naszych rankingach zadebiutował jeden fundusz - tym razem był to KBC Gamma SFIO, który w kategorii funduszy RPP w rankingu długoterminowym osiągnął najwyższą ocenę - 5a.
Grudzień nie przyniósł wielu zmian w gronie najwyżej klasyfikowanych funduszy, zarówno w perspektywie długoterminowej, jak i krótkoterminowej. W horyzoncie trzyletnim powody do zadowolenia może mieć Union Investment TFI, którego dwa fundusze awansowały do grona najwyżej ocenianych podmiotów w swoich kategoriach: UniKorona Akcje wśród funduszy AKP (zajął miejsce Skarbca-Akcji) i UniKorona Zrównoważony wśród funduszy MIP (zamienił się miejscem z funduszem PKO/CS Zrównoważony).
W rankingu rocznym najwięcej zmian zaszło w funduszach PDP. Na czołowe miejsca awansowały fundusze ING Obligacji 2 oraz AIG Obligacji, straciły je zaś fundusze UniKorona Obligacji i PZU Polonez. W gronie funduszy PDE spadek oceny z 5a na 4a stał się udziałem funduszu SEB 6 Euro Lokata, natomiast wśród funduszy PDU najwyższą ocenę osiągnęła Millennium Dolarowa Lokata.