Jak dziś zarabiać duże pieniądze?

Nad światową gospodarką wciąż unosi się widmo spowolnienia i dekoniunktury. Nie ustają obawy o wysoki poziom cen ropy i zagrożenie potencjalnymi atakami terrorystycznymi. Wszystko to sprawia, że indeksy takie jak S&P 500 (reprezentujący 500 największych spółek notowanych na giełdzie nowojorskiej), Dow Jones Europe Stoxx 50 (oparty na kursach 50 największych spółek blue-chip strefy euro), czy MSCI World Equity Index (reprezentujący globalny kurs akcji i oparty na 23 najbardziej rozwiniętych rynkach kapitałowych) tracą na wartości.

Nadchodzą zmiany

Bessa na światowych giełdach natchnęła inwestorów do poszukiwań źródeł zysku innych niż akcje. Spadki notowań uświadamiają im, jak wielkie ryzyko może wiązać się z posiadanym portfelem inwestycyjnym. W takiej sytuacji inwestorzy coraz częściej doceniają wagę doświadczenia i usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez niezależne wyspecjalizowane podmioty. Przyciągać i zatrzymywać środki inwestorów będą mogli tylko ci, którzy w warunkach zmiennego rynku zagwarantują im utrzymanie kapitału, a w dłuższej perspektywie doprowadzą do wzrostu jego wartości. Taką możliwość oferują inwestycje w fundusze hedgingowe. Źródłem przewagi konkurencyjnej jednych doradców inwestycyjnych nad innymi może więc okazać się to, że ich oferta produktu inwestycyjnego zostanie uzupełniona o możliwość lokowania nadwyżek finansowych w inwestycje alternatywne. Ci, którzy nie uwzględnią funduszy hedgingowych w oferowanych przez siebie produktach, mogą spodziewać się całkowitego odpływu klientów, bądź też przynajmniej tej części ich aktywów, którą chcieliby przeznaczyć na lokowanie w fundusze hedgingowe.

Fundusze hedge a giełda

Fundusze typu hedge wzbogacają portfel składający się z inwestycji tradycyjnych o wszelkie korzyści wynikające z dywersyfikacji portfela - umożliwiają realizację oczekiwanych zysków przy zmniejszonym poziomie ryzyka. Dzieje się tak zarówno podczas spadków jak i wzrostów na rynkach akcji i obligacji - trendy w sektorze funduszy hedgingowych nie zawsze pozostają w zgodzie z tendencjami na rynku inwestycji tradycyjnych. Najczęściej jednak mówi się o niskiej korelacji inwestycji alternatywnych z rynkiem instrumentów tradycyjnych. To może tłumaczyć, dlaczego w lipcu, gdy indeksy S&P 500 oraz MSCI World Equity Index spadły o 3,3%, a Dow Jones Europe Stoxx 50 stracił 2,7%, funduszom hedgingowym udało się uniknąć tak znacznych strat, a około 87% funduszy typu hedge uwzględnionych w indeksie Van Global Hedge Fund Index uzyskało wyniki lepsze niż S&P 500. Jeszcze lepiej widać tę zależność, jeśli porówna się wyniki za pierwsze siedem miesięcy 2004 roku. W tym czasie wartość indeksu Van Global Hedge Fund Index wzrosła o 1,3%, S&P 500 pozostał na niezmieniony na poziomie, a indeksy Dow Jones Europe Stoxx 50 i MSCI World Equity Index spadły odpowiednio o 4,8% i 0,9%.

Mniejsze ryzyko

Istnieje kilka przyczyn, dla których fundusze hedgingowe posiadają bardziej pożądany przez inwestorów profil ryzyka w stosunku do zysku, niż inwestycje tradycyjne. Jedna z nich polega na selektywnym użyciu krótkiej sprzedaży oraz inwestycji w instrumenty pochodne. Pozwala to nie tylko uchronić się przed nadmiernym ryzykiem (co jest istotą hedgingu), ale także wypracować zysk nawet w warunkach bessy. Fundusze hedgingowe często stosują także strategię arbitrażu. Dzięki temu unikają one korelacji z rynkiem akcji. Dodatkową przewagą nad inwestycjami tradycyjnymi jest możliwość stosowania wielu strategii hedgingowych. Ich celem jest zabezpieczanie się przed nadmiernym ryzykiem. Fundusze hedgingowe korzystają z nich często opierając się na przekonaniu, że dzięki efektowi dywersyfikacji portfel ryzykownych inwestycji oznacza zawsze mniejsze ryzyko niż taki, który ograniczony jest do tylko jednej ryzykownej strategii. Trzeba bowiem zaznaczyć, że strategie stosowane są niekiedy przez zarządców funduszy hedgingowych dla celów spekulacyjnych, z czym wiąże się ogromne ryzyko. Dzięki dywersyfikacji portfela istnieje jednak większe prawdopodobieństwo, że w przypadku straty odniesionej w wyniku stosowania jednej strategii, zostanie ona zrekompensowana (być może nawet z nawiązką) przez fakt użycia innej strategii.

Sztuka zarządzania funduszem

Wiele funduszy hedgingowych ustala wewnętrzne limity pojemności, czyli maksymalną wysokość przyjmowanych do zarządzania aktywów. Takie ograniczenia pozwalają skoncentrować się na poszukiwaniu najbardziej atrakcyjnych okazji pojawiających się na rynku inwestycji. Dzięki temu ich zarządców charakteryzuje większa elastyczność i mogą szybciej wykorzystywać sprzyjające okoliczności. Czynnikiem sukcesu funduszy hedgingowych jest także to, że ich menedżerowie nierzadko sami lokują aktywa w zarządzane przez siebie fundusze. Ponadto, wynagrodzenie zarządcy funduszu uzależnione jest bezpośrednio od wypracowanych przez niego wyników. Jak optymalnie wykorzystać narzędzia inwestycyjne? Zalety przypisywane funduszom hedgingowym przemawiają za dywersyfikacją portfela składającego się dotychczas z instrumentów tradycyjnych. Ocenia się, że optymalne byłoby lokowanie w fundusze typu hedge połowy aktywów. Wtedy bowiem istnieje możliwość osiągnięcia najwyższej stopy zwrotu przy najniższym poziomie ryzyka. Zwiększanie udziału funduszy hedgingowych w portfelu ponad ten próg powoduje wprawdzie dalszy wzrost zysków, ale prowadzi także do zwiększonego ryzyka. Większość inwestorów nie przejawia na razie skłonności do tak dużej ekspozycji na ryzyko i sporadycznie decyduje się na taki krok.

Rosnące zaufanie klientów instytucjonalnych

Oczekuje się jednak, że proporcje klas aktywów w portfelach inwestorów będą ulegać zmianie w miarę osiągania przez sektor fazy dojrzałości. Świadczyć może o tym choćby fakt, że coraz więcej inwestorów instytucjonalnych decyduje się na inwestycje w fundusze typu hedge. W niektórych funduszach (np.: Man Investments) całkowity kapitał zainwestowany przez klientów instytucjonalnych przekroczył już wartość aktywów powierzonych firmie przez klientów indywidualnych. W 2003 roku fundusz obsługiwał 56,5% instytucji i tylko 43,5% osób prywatnych. Coraz bardziej pokaźnych inwestycji (w ramach prawnych ograniczeń struktury inwestycji obowiązujących instytucje zaufania publicznego) dokonują fundusze emerytalne. Jest to bardzo istotne, ponieważ są one jednocześnie najbardziej zachowawczymi i największymi inwestorami instytucjonalnymi. W Stanach Zjednoczonych kilka wiodących uczelni wyższych zdecydowało się uczynić fundusze hedgingowe jedną ze stałych pozycji swojego portfela inwestycyjnego. Wśród najbardziej spektakularnych przykładów dywersyfikacji portfela The Wall Street Journal wymienia The University of Chicago, który w ciągu 2 lat zwiększył swoje inwestycje w fundusze hedgingowe z 1 do 15%. Taki przyrost inwestorów instytucjonalnych powoduje kolejne zmiany w sektorze. Klienci ci domagają się większej przejrzystości sektora i krótszego okresu wykupu (umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszu). Fundusze hedgingowe wprowadzają bardziej rygorystyczne standardy dotyczące raportowania, rozbudowują infrastrukturę i wprowadzają poziom obsługi przystosowany do korporacyjnego charakteru swoich klientów.

Pozytywne prognozy

Z kwartału na kwartał fundusze hedgingowe biją na świecie swoje własne rekordy wpływów. Od marca do czerwca tego roku zgromadziły 43,3 miliarda dolarów i był to piąty z rzędu kwartał wzrostu. Od początku roku udało im się przekonać inwestorów do powierzenia im 72,2 miliarda dolarów. Popyt na fundusze hedgingowe rośnie. Ocenia się, że w latach 2004 - 2008 ilość funduszy hedgingowych na świecie zwiększy się z ponad 8 000 do niemal 12 000. Tym samym zmieni się wartość aktywów przez nie zarządzanych - wzrośnie ona z 800 miliardów dolarów do 1,8 biliona dolarów.