Rosjanie w Ciechu?

W piątek Skarb Państwa dokonał podwyższenia kapitału Kompanii Węglowej, wnosząc aportem posiadany pakiet akcji Ciechu (wyceniono go na 283,99 mln zł). Według Zbigniewa Madeja, rzecznika Kompanii, zbycie akcji chemicznej spółki wymaga zgody ministra skarbu i nie może nastąpić wcześniej niż za pół roku.

Rosyjska oferta

Z naszych informacji wynika jednak, że pakiet może trafić do inwestora branżowego. Kilka tygodni temu zainteresowanie zakupem tych akcji zgłosiła rosyjska firma Russkaja Sodowaja Kompania, jeden z największych producentów sody w Rosji. MSP jednak zaprzecza. "Nic nam nie wiadomo o takiej ofercie" - przekazała nam Magdalena Nienałtowska z biura prasowego resortu. Próbowaliśmy zweryfikować nasze informacje u Rosjan. "Nie potwierdzam, nie zaprzeczam" - powiedział "Parkietowi" w piątek Wasilij Tronin, menedżer ds. rynków Unii Europejskiej w RSK. Powód ekspansji? Właściciel tej firmy - Wiktor Wekselberg (według "Wprost" zajmuje siódmą pozycję w rankingu najbogatszych ludzi w Europie Środkowej i Wschodniej) chce zbudować fabrykę szyb samochodowych pod St. Petersburgiem, a podstawowym surowcem do ich wytwarzania jest soda, którą mógłby dostarczać właśnie Ciech - drugi producent w Europie. Sam W. Wekselberg w jednym z wywiadów w 2002 r. mówił, że rozpatruje szereg akwizycji w Rosji oraz w Europie Środkowej (np. na Węgrzech i w Czarnogórze). Transakcje miałyby być zawarte w ciągu kilku lat.

Wymiana zarządu?

Pakiet, o jaki zabiegają Rosjanie, jest strategiczny. Mimo że jest mniejszy niż 50%, daje większość na walnym zgromadzeniu Ciechu. Świadczyć może o tym przebieg ostatniego ZWZA spółki z 29 czerwca br., w trakcie którego dokonano zmian w radzie nadzorczej chemicznej spółki. Skarb Państwa, ze względu na rozproszenie akcjonariatu, miał na nim 52,32% głosów. Skutek? W 9-osobowej radzie nadzorczej zasiada aż ośmiu jego przedstawicieli. Inwestorom finansowym zaproponowano jedno miejsce, ale jako że nie osiągnęli porozumienia, pozostało nieobsadzone. Mając taką większość w radzie, inwestor może bez trudu zmienić zarząd.

Według wyceny rynkowej z piątku, wartość pakietu 36,68% akcji Ciechu wynosi blisko 297,8 mln zł (cała spółka była warta 812 mln zł). Piątkowa decyzja MSP na pewno nie ułatwi Rosjanom przejęcia chemicznej spółki. Kupując papiery bezpośrednio od Skarbu Państwa (nawet z premią), byliby zwolnieni z konieczności ogłaszania wezwania na pozostałe walory.

Imperium Wiktora Wekselberga

Działalność w biznesie rozpoczął na przełomie lat 80. i 90. Najpierw stworzył firmę naukowo-badawczą KomWek (Kompania Wekselberga). W połowie lat 90. zaczął skupować rosyjskie spółki z branży aluminiowej. Na ich bazie stworzył w 1996 roku holding Sibirsko-Uralskij Aljuminij (SUAŁ). Następnie należąca do Wekselberga i Leonida Bławatnika (dziś obywatela USA) firma Renowa zaczęła skupować przedsiębiorstwa petrochemiczne. Kluczowe okazało się przejęcie 40% akcji Tjumenskiej Nieftienoj Kompanii, które Renowa kupiła w 1997 r. na spółkę z firmą Alfa-Grupp. W ciągu dwóch lat w ich ręku znalazło się 99,9% TNK. W lutym 2003 roku 50% akcji TNK przeszło za cenę 6,75 mld USD w ręce koncernu British Petroleum - powstał TNK-BP.

Do Wiktora Wekselberga należą też firmy petrochemiczne: RUSIA Petroleum, SIDANKO oraz ONAKO. Jego firma Russkaja Sodowaja Kompania to jeden z największych wytwórców sody na świecie (2,4% ogólnoświatowej produkcji). Razem z inną spółką Wekselberga - Jediną Targową Kompanią - kontroluje 75% rosyjskiego rynku sody służącej do produkcji szkła, chemikaliów i detergentów. Do RSK należy znajdujący się za Uralem Bierieznikowskij Sodowyj Zawod, najstarsze liczące ponad 120 lat rosyjskie przedsiębiorstwo produkujące sodę.

W 2001 r. pismo "Kommersant" oceniało majątek Wekselberga na 1,81 mld USD. W 2005 r. tygodnik "Wprost" oszacował jego stan posiadania już na 6 mld USD.

Tomasz Brzeziński

Bartłomiej Mayer