10 zł za wydanie decyzji

Od początku 2007 roku opłatą skarbową zostały objęte nowe czynności urzędowe, polegające na wydawaniu decyzji, innych niż wymienione w załączniku do ustawy o opłacie skarbowej, do których mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Gminy mają problem ze stosowaniem nowych przepisów. Różna praktyka samorządów dotyczy zwłaszcza pobierania opłaty za decyzje o wykreśleniu wpisu z ewidencji działalności gospodarczej. Część gmin ma wątpliwości, czy w świetle obowiązujących przepisów należy za tę czynność pobierać opłatę skarbową, czy też nie. Eksperci podatkowi twierdzą, że zgodnie z ustawą w obecnym brzmieniu opłatę należy pobierać w przypadku wykreślenia wpisu na skutek zawiadomienia przedsiębiorcy o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej. Innego zdania jest Ministerstwo Finansów. Z opublikowanej przez resort informacji wynika, że gminy nie mają prawa do pobierania opłaty za decyzje o wykreśleniu wpisu, niezależnie od tego, czy są one wydawane z urzędu czy też w następstwie zawiadomienia.

Wcześniej bez opłat

Z uzasadnienia do projektu nowej ustawy o opłacie skarbowej obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. wynika, że spośród wszystkich decyzji wydawanych na szczeblu samorządowym, do których zastosowanie mają przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, ok. 1/3 nie była objęta żadną opłatą publicznoprawną. Teraz już jest. W załączniku do nowej ustawy wymienione zostały "inne decyzje wydawane na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego" (poz. 53 część I załącznika). Są to decyzje, które nie mieściły się w żadnym wcześniej skatalogowanym przedmiocie opłaty skarbowej. Obecnie za ich wydanie należy zapłacić 10 zł.

- Po zmianie ustawy o opłacie skarbowej mamy duży kłopot z pobieraniem opłat skarbowych za decyzje dotyczące wykreślenia wpisu z ewidencji działalności gospodarczej - mówi Barbara Olonko, naczelnik Wydziału Działalności Gospodarczej Urzędu Gminy w Policach.

- Z rozmów przeprowadzonych z ościennymi gminami wynika, że również one mają kłopot z interpretacją nowych przepisów. Część gmin pobiera 10 zł opłaty skarbowej, a inne nie - dodaje nasza rozmówczyni.

Zdaniem Marka Kolibskiego, doradcy podatkowego z kancelarii Ożóg i Wspólnicy, należy zwrócić uwagę, iż opłacie skarbowej nie podlega dokonanie czynności urzędowej, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów czynność podlega innym opłatom o charakterze publicznoprawnym lub jest od tych opłat zwolniona.

- Rozstrzygające jest zatem wskazanie, jakie czynności urzędowe, w tym i decyzje, są podejmowane na podstawie innych ustaw. W omawianym przypadku będzie to ustawa Prawo działalności gospodarczej, która nadal obowiązuje w zakresie prowadzenia ewidencji działalności gospodarczej - mówi Marek Kolibski.

Dodaje, że ustawa stanowi, iż opłacie podlega zgłoszenie o dokonanie lub zmianę wpisu do ewidencji działalności. Ustawa natomiast nic nie wspomina o pobieraniu opłat za wykreślenie przedsiębiorcy z ewidencji. Wpis do ewidencji podlega wykreśleniu m.in. w przypadku zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej, natomiast sama czynność wykreślenia następuje w drodze decyzji administracyjnej. Do końca 2006 roku od takich decyzji opłaty nie było.

Prawie jak zawiadomienie

Ewa Grzejszczyk, doradca podatkowy z Deloitte, wyjaśnia, że zgodnie z ustawą o opłacie skarbowej opłacie tej podlega między innymi dokonanie czynności urzędowej na podstawie zgłoszenia lub na wniosek w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej.

- Decyzja o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej wydawana w przypadku zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej stanowi czynność urzędową dokonywaną na podstawie zgłoszenia - twierdzi Ewa Grzejszczyk.

Dodaje, że wydanie takiej decyzji nie jest żadną z czynności wymienionych w katalogu czynności niepodlegających opłacie skarbowej i w szczególności na podstawie odrębnych przepisów nie podlega ona innym opłatom.

- W konsekwencji wydanie decyzji powinno podlegać opłacie skarbowej - przekonuje nasza rozmówczyni.

Również Renata Kabas-Komorniczak, doradca podatkowy z firmy Rödl & Partner twierdzi, że złożenie wniosku o wykreślenie z ewidencji powoduje konieczność uiszczenia opłaty skarbowej.

- Załącznik do ustawy nie określa bezpośrednio wysokości opłaty od takiego wniosku, zawiera jednak klauzulę generalną, zgodnie z którą decyzje wydawane na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego, a niewymienione gdzie indziej w załączniku do ustawy, podlegają opłacie w wysokości 10 zł - wyjaśnia nasza rozmówczyni.

Przypomina ponadto, że przepisy ustawy Prawo działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia ewidencji działalności gospodarczej będą obowiązywały do 30 września 2008 r.

- Zgodnie z intencją ustawodawcy, wykreślenie z ewidencji docelowo będzie zwolnione od opłat, jednak podstawa prawna do takiego zwolnienia wejdzie w życie dopiero 1 października 2008 r. - dodaje Renata Kabas-Komorniczak.

Chodzi tu o art. 28 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zgodnie z którym wniosek o wykreślenie wpisu jest zwolniony z opłat. Oznacza to, że opłata skarbowa za decyzje o wykreśleniu mogłaby być pobierana jedynie do końca września przyszłego roku.

Decyzje bez opłaty

Łukasz Czekański, doradca podatkowy współpracujący z kancelarią Wierciński, Kwieciński, Baehr, podkreśla, że przy wydawaniu decyzji o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji należy zwrócić uwagę na to, czy jest ona wydana na skutek zgłoszenia czy też z urzędu.

- W przypadku wydania decyzji na podstawie otrzymanego zgłoszenia przedsiębiorcy będzie ona podlegać opłacie skarbowej jako inna decyzja, do której mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego - twierdzi ekspert.

Dodaje, że decyzja wydana z urzędu nie powinna podlegać opłacie skarbowej, gdyż nie mieści się ona w zakresie przedmiotowym ustawy o opłacie skarbowej. Również Marek Kolibski potwierdza, że w przypadku czynności (w tym decyzji) dotyczących ewidencji działalności gospodarczej, a podejmowanych z urzędu, nie podlegają one opłacie skarbowej.

Rozróżnienia decyzji w sprawie wykreślenia na dokonywane z urzędu i będące następstwem zawiadomienia przedsiębiorcy o zaprzestaniu wykonywania działalności nie dostrzega resort finansów. Swoje stanowisko o braku obowiązku pobierania opłaty opiera jedynie na lakonicznym stwierdzeniu, że wykreślenie wpisu z ewidencji co do zasady dokonywane jest z urzędu. Gminy, które do tej pory pobierały opłatę od przedsiębiorców, mogą być zdziwione taką interpretacją przepisów. Na pocieszenie można powiedzieć, iż na takiej wykładni nowych regulacji skorzystają podatnicy.

Magdalena Majkowska