Co się dzieje z polisą OC?

Czytelnicy sygnalizują również, że dostają wezwania do zapłaty drugiej raty składki, mimo iż dużo wcześniej dokonali sprzedaży samochodu. Jak zatem ustrzec się przed tego rodzaju problemami oraz jak radzić sobie z tymi, których nie udało się uniknąć?

Tak było

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych? (Dz. U. z 2003 r. nr 124, poz. 1152 ze zm.) weszła w życie 1 stycznia 2004 r. Wcześniej ogólne warunki obowiązkowego ubezpieczenia OC komunikacyjnego regulowało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 marca 2000 r. (Dz. U. nr 26, poz. 310 ze zm.). Wynikało z niego, że w razie zbycia pojazdu mechanicznego umowa ubezpieczenia OC ulegała rozwiązaniu np. z dniem zarejestrowania pojazdu na nabywcę bądź z chwilą zawarcia przez nabywcę nowej umowy ubezpieczenia OC, lecz najpóźniej po upływie 30 dni od dnia zbycia pojazdu. Zatem wystarczyło, że kupujący zawarł nową polisę OC z tym samym lub innym zakładem ubezpieczeń lub zarejestrował samochód na siebie i problem ?starej? polisy przestawał istnieć. Jeżeli tego nie zrobił, wówczas ubezpieczenie OC przejęte po zbywcy kończyło się po 30 dniach od daty zbycia (nabycia) pojazdu.

Tak jest teraz

Dobrze jednak zapomnieć o tym, co było kiedyś. Stare przyzwyczajenia przynoszą bowiem więcej szkody niż pożytku. Przede wszystkim dlatego, że obecnie nie jest tak, że polisa OC przekazana nabywcy wygasa najpóźniej z upływem 30 dni od daty zbycia pojazdu. Jest tak tylko wówczas, gdy w okresie tym nabywca wypowie umowę ubezpieczenia, której stał się stroną w miejsce zbywcy. Zatem to od decyzji kupującego czy obdarowanego zależy, czy umowa ubezpieczenia będzie trwać nadal czy też wygaśnie z upływem 30. dnia po dacie nabycia.

W razie zbycia pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na nabywcę pojazdu przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że nabywca wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia nabycia pojazdu mechanicznego. W przypadku wypowiedzenia umowy rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu nabycia pojazdu mechanicznego.

Oznacza to, że jeżeli nabywca pojazdu nie wypowie ubezpieczycielowi umowy ubezpieczenia OC, którą wcześniej zawarł zbywca, polisa ta nie wygaśnie po 30 dniach od daty transakcji, lecz obowiązywać będzie nadal do końca wskazanego w niej okresu ubezpieczenia. Może się nawet automatycznie odnowić na kolejny rok, jeśli nowy właściciel pojazdu nie wypowie jej w porę, tj. najpóźniej w przedostatnim dniu okresu ubezpieczenia.

Natomiast w przypadku gdy nabywca wypowie polisę w ciągu 30 dni od daty nabycia, wówczas jest on obowiązany do zawarcia nowej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych najpóźniej w ostatnim dniu przed rozwiązaniem się umowy wypowiedzianej.

Informuj ubezpieczyciela

Zwykle sprzedawcy pamiętają o tym, by w ciągu 30 dni zawiadomić starostę (wydział komunikacji) o fakcie zbycia pojazdu. Zapominają jednak o czymś o wiele dla nich ważniejszym w sytuacji, gdy do zapłaty pozostają jeszcze kolejne raty składki z tytułu polisy OC. Mianowicie o obowiązku powiadomienia ubezpieczyciela o fakcie zbycia pojazdu oraz danych osobowych nabywcy, który wynika z art. 32 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych.

Jeżeli się o tym nie pamięta, po pewnym czasie do zbywcy pojazdu może przyjść wezwanie do zapłaty drugiej raty składki wraz z odsetkami czy to z zakładu ubezpieczeń, czy też z firmy windykacyjnej, której towarzystwo sprzedało wierzytelność. Wywołują one zdziwienie u adresatów, ponieważ dochodzi się od nich uregulowania części składki, która stała się wymagalna już po sprzedaży pojazdu. Jednakże ma to oparcie w przepisach. Zbywca pojazdu mechanicznego ponosi wraz z nabywcą odpowiedzialność solidarną wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę składki ubezpieczeniowej należnej zakładowi ubezpieczeń za okres do dnia powiadomienia zakładu ubezpieczeń o zbyciu pojazdu i danych nabywcy (art. 32 ust. 3 ustawy).

Co w takiej sytuacji należy zrobić? Jeżeli chodzi o wezwanie z firmy windykacyjnej, to zawsze należy żądać udokumentowania faktu nabycia wierzytelności, w tym wypadku od określonego zakładu ubezpieczeń. Warto również zapytać nabywcę, czy rzeczywiście nie uiścił on drugiej raty składki. Jeżeli tego nie zrobił pomimo istniejącego po jego stronie obowiązku, wówczas po zapłacie zaległej raty wraz z odsetkami można wystąpić do nabywcy z roszczeniem regresowym (zwrotnym) na podstawie art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.). Ponieważ prawa i obowiązki z umowy ubezpieczenia OC w dacie sprzedaży przeszły na nabywcę, ten drugi winien zwrócić zbywcy składkę zapłaconą za pozostały po dacie transakcji okres ubezpieczenia.

Zwrot składki

Obecnie możliwość żądania od zakładu ubezpieczeń zwrotu składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia zależy od tego, jak zachowa się nabywca pojazdu. Jeżeli nie wypowie umowy ubezpieczenia w terminie 30 dni od daty transakcji, wówczas o zwrocie pieniędzy można zapomnieć, bowiem polisa OC nie ulegnie skróceniu. Jeżeli jednak nabywca skutecznie wypowie umowę, wówczas droga stoi otworem. Prawo żądania zwrotu składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia przyznaje wówczas przepis art. 41 ust. 1 pkt 3 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Zwrot składki przysługuje za każdy pełny miesiąc niewykorzystanego okresu ubezpieczenia.

autor: Tomasz Konieczny