"Na dochody w styczniu 2023 r. wpływ miała tarcza antyinflacyjna, która obowiązywała do końca 2022 r. (rozliczenie VAT jest z miesięcznym opóźnieniem). Fakt ten dodatkowo obniżył dochody z VAT w styczniu 2023 r. w stosunku do stycznia 2022 r., w którym nie były jeszcze obserwowane skutki tarczy antyinflacyjnej" - tłumaczy w odpowiedzi na pytania BI biuro prasowe MF.
Wysoka baza zakłóca pomiar?
Eksperci ministerstwa przypominają, że początek roku często charakteryzuje się zaburzeniami spowodowanymi zwrotami VAT. Przede wszystkim jednak, według resortu finansów, w styczniu 2022 roku odnotowano niezwykle wysokie dochody z VAT, które były o ponad 40 proc. wyższe w porównaniu do roku poprzedniego. Tak wysoki poziom dochodów w styczniu 2022 roku musiał wpłynąć negatywnie na bazę porównawczą dla stycznia 2023 roku.
Analitycy Ministerstwa Finansów tłumaczą, że w porównaniu do stycznia 2021 roku, dochody z VAT w styczniu 2023 roku wzrosły o 10 proc., a w porównaniu do stycznia 2020 roku, wzrost wyniósł 18 proc.
Wpływy z podatku od towarów i usług za styczeń i luty tego roku wyniosły około 43,6 mld złotych, co oznacza, że ich spadek w ujęciu rocznym wyniósł 8,5 proc. Niemniej jednak, nominalnie pozostają one na bardzo wysokim poziomie.
A może jednak recesja?
VAT jest podatkiem, który odpowiada za ponad połowę dochodów podatkowych w budżecie. Jednakże, w pierwszych dwóch miesiącach tego roku, dochody z VAT spadły po raz pierwszy od 2018 roku. Mimo że Ministerstwo Finansów uspokaja, że spadek ten jest efektem zaburzeń wywołanych tarczami antyinflacyjnymi, to recesja konsumencka nadal jest obecna. W związku z tym, jeśli nie nastąpi poprawa koniunktury, to w kolejnych miesiącach można oczekiwać słabych dochodów z VAT.
Słaby początek roku w najważniejszym podatku dla budżetu, czyli VAT, stanowi ryzyko dla realizacji całorocznego planu. Tegoroczny plan jest ambitny, ponieważ Ministerstwo Finansów prognozuje wpływy z VAT na poziomie ponad 286 miliardów złotych, co oznaczałoby ich wzrost o prawie jedną czwartą w porównaniu z ubiegłym rokiem.
Jednakże, Ministerstwo Finansów przekonuje, że pierwsze dwa miesiące nie są najlepszym momentem na dokonanie oceny. Zmiany w koniunkturze mogą wpłynąć na wyniki końcowe, stąd też należy zachować ostrożność w prognozach na cały rok. Warto jednak podkreślić, że osiągnięcie ambitnego planu wpływów z VAT będzie kluczowe dla utrzymania stabilności finansowej budżetu.
Opracował km
