Emerytury: Czy czeka nas diabelska alternatywa?

...ale z pewnością wzrostu. Czy rzeczywiście nie można połączyć wzrostu gospodarczego z bezpieczeństwem socjalnym?

Odpowiedzi będą różne, zależy kogo pytać. Politycy odpowiedzą bez wahania, pewnym, donośnym głosem - nawet na bilboardzie wywieszą - że jest możliwe a oni są właśnie tego gwarancją.

Ekonomiści wyliczą, że wzrost wymaga poświęceń - chyba, że manna spadnie z nieba albo ropa naftowa wytryśnie z morza. Wtedy dynamika gospodarcza może część zysków skierować w bezpieczeństwo socjalne.

Jednak również wśród ekonomistów nie ma jednego poglądu jak osiągnąć wzrost gospodarczy przy jednoczesnym zachowaniu wysokiego bezpieczeństwa socjalnego społeczeństwa. Autorzy przeciwstawiają "kapitalizm swobodnej przedsiębiorczości" reprezentowany przez Stany Zjednoczone, Kanadę czy Wielką Brytanię systemowi obowiązującemu we Francji i Niemczech a uwzględniającemu "partnerów społecznych". Phelps twierdzi, że system europejski zniechęca do dynamicznego rozwoju, w swojej istocie. Stąd taki dystans między Europą i USA. Czy jest tak rzeczywiście? Autorzy wyboru esejów - Wojciech Bieńkowski i Mariusz Jan-Radło podzielają ten pogląd ale ich książka nie jest agitką gospodarczo-ekonomiczną. Przez podjęcie różnych tematów przez autorów z różnych krajów otrzymujemy interesujący przegląd problemów z którymi zmaga się Europa.

Państwa Unii Europejskiej aspirowały i aspirują do systemu, który można określić jako Europejski Model Społeczny - opartego na wysokim poziomie zabezpieczenia społecznego, dialogu i usług publicznych - taki CSR na poziomie państwa.

Kryzys, zmiany społeczno polityczne , dołączenie do UE państw CEE zmieniły sytuację. Zróżnicowanie jest tak duże, że wspólny model wydaje się mitycznym celem. Jaki więc kierunek rozwoju przyjmie UE? To pytanie jest kluczowe dla przyszłości Unii.

Autorzy zaprosili ekspertów zajmujących się kształtowaniem polityki gospodarczej z państw członkowskich UE oraz USA by podzielili się swoimi poglądami, obserwacjami i wynikami prowadzonych badań. W książce znajdziemy m.in. analizę modelu szwedzkiego państwa opiekuńczego dokonaną przez naukowców szwedzkich i amerykańskich prowadzących wspólne badania, analizę konfliktów międzypokoleniowych i ich wpływ na decyzje wyborców i wzrost gospodarczy, opis reform w Czechach i w Słowacji, rynek pracy w Danii oraz analizę systemu kształcenia z perspektywy Węgier.

Debata nad kształtem Europejskiego Modelu Społecznego jest konieczna a zebrane w książce materiały mają ja spopularyzować. Wyznaczając decydujące kierunki reform pamiętajmy słowa Edmunda S. Phelpsa, że "przy ocenie, czy system gospodarczy danego kraju zasługuje na akptacje, jego konsekwencje dla perspektyw spełnienia ludzkich marzeń również mają znaczenie". Musimy sobie odpowiedzieć czego chcemy (my obywatele, politycy, ekonomiści) i w jakiej perspektywie czasowej możemy to zrealizować. I jaki kosztem. Chociaż przypomina to naciąganie kołdry na bose stopy gdy w nos zimno, w perspektywie europejskiej, oczywiście.

CAS

Wzrost gospodarczy czy bezpieczeństwo socjalne, Redakcja naukowa: Wojciech Bieńkowski, Mariusz-Jan Radło; Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2010.