Fiskus musi o tym wiedzieć

W związku z wymianą dowodów osobistych podatnicy, którzy posiadają numer identyfikacji podatkowej (NIP), muszą dokonać jego aktualizacji. Jest to potrzebne przy każdej zmianie danych podanych w zgłoszeniu o nadanie NIP. Dotyczy to również podatników, którzy wymieniają stare dowody na nowe. Stare dowody osobiste muszą zostać ostatecznie wymienione do końca marca 2008 r. Zatem wszystkie osoby, które otrzymają nowy dokument, będą musiały dopełnić jeszcze jednego obowiązku - zawiadomić o tym fakcie właściwy urząd skarbowy. Co więcej, trzeba tego dokonać w odpowiednim terminie. Podatnik ma na to 30 dni od momentu zmiany danych. Jeśli przykładowo podatnik otrzyma nowy dowód 31 marca 2008 r., to aktualizację musi przesłać urzędowi skarbowemu najpóźniej 30 kwietnia 2008 r. Za niedopełnienie tego obowiązku w ustawowym terminie podatnik może zostać ukarany.

Aktualizacja podanych danych

Zgłoszenia aktualizacyjnego NIP w związku z wymianą dowodu osobistego będą musieli dokonać tylko podatnicy, którzy w zgłoszeniu identyfikacyjnym podali dane ze starego dowodu, czyli wpisali jego serię i numer.

Trzeba tu zaznaczyć, że nie w każdym przypadku podatnicy wnioskujący o nadanie NIP wpisują w nim dane z dowodu osobistego. Zgodnie z generalną zasadą obywatele polscy powinni podawać dane z dowodu. Jednak w przypadku nieposiadania takiego dokumentu można wpisać dane z innego dokumentu tożsamości, np. paszportu.

Obowiązek ustawowy

Ustawa z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 269, poz. 2681 z późn. zm.) nakłada na podatników obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym. Aktualizacji dokonuje się przez złożenie zgłoszenia aktualizacyjnego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Robi się to na takim samym formularzu NIP jak ten, na którym dokonywane jest zgłoszenie w celu uzyskania numeru identyfikacji podatkowej. Konieczne jest tylko zaznaczenie kwadratu, że jest to aktualizacja, a nie zgłoszenie identyfikacyjne. Potem, poza danymi identyfikacyjnymi, wypełnia się tylko te rubryki formularza, które dotyczą zmienionych informacji. W naszym przypadku dowodu osobistego. Termin do wykonania obowiązku zgłoszenia organowi podatkowemu aktualizacji danych objętych NIP uzależniony jest od sytuacji formalno- prawnej podatnika i sposobu rozliczania przez niego podatku. W przypadku osób fizycznych wymieniających dowody jest to 30 dni od zaistnienia zdarzenia. To ważne, bo większość z nas przekonana jest, że nadal ma na to czas, aż do momentu składania zeznania rocznego.

Urząd wyręczy podatnika

Osoby, które wymieniają dowód osobisty, są w tej komfortowej sytuacji, że aktualizacji NIP może dokonać za nich urząd wydający dokument. Przepisy przewidują, że podatnicy PIT nieprowadzący działalności gospodarczej, dla których obowiązek aktualizowania danych wynika z faktu otrzymania dowodu osobistego, mogą dokonać zgłoszenia aktualizacyjnego za pośrednictwem organu wydającego ten dowód. Organ ten jest zobowiązany do poinformowania podatnika o obowiązku złożenia zgłoszenia aktualizacyjnego oraz do przekazania zgłoszenia naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika w terminie siedmiu dni od dnia złożenia przez podatnika tego zgłoszenia. Czasem jednak tak się nie dzieje. Wówczas aktualizacji trzeba dokonać samodzielnie. Za niezłożenie aktualizacji podatnik może zostać ukarany grzywną. Przewiduje to art. 81 par. 1 pkt 1 kodeksu karnego skarbowego. W praktyce kara grzywny może być wymierzona w granicach od 1/10 do 20-krotnej wysokości najniższego miesięcznego wynagrodzenia. Urzędy skarbowe zazwyczaj w takich przypadkach wystawiają podatnikowi mandat opiewający na kwotę od 300 do 500 zł.

Ewa Matyszewska

*

OPINIE

Paweł Jabłonowski, doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy

Niedokonanie aktualizacji danych objętych zgłoszeniem do ewidencji podatników, a zatem w szczególności rodzaju i numeru dowodu tożsamości, traktowane jest jako wykroczenie skarbowe i może być ukarane grzywną. Wysokość grzywny ma w tym przypadku charakter uznaniowy i może wynosić w granicach od 1/10 do 20-krotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Nietrudno zauważyć, że potencjalna możliwość ukarania przekracza kwotę 20 tys. zł. Jednak w tym przypadku jest to jedynie hipotetyczne zagrożenie i nie powinno być stosowane w przypadku niezaktualizowania danych dotyczących dokumentu tożsamości.

Michał Grzybowski, starszy menedżer, doradca podatkowy w Ernst & Young

Elementy, które podlegają aktualizacji, to: imiona, imiona rodziców, data i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub czasowy, rodzaj i numer dowodu tożsamości oraz numer ewidencyjny PESEL. Biorąc zatem pod uwagę, jakie elementy mogą się zmienić, w praktyce podatnicy powinni pamiętać o konieczności aktualizacji w przypadku każdej zmiany obywatelstwa, adresu zamieszkania lub zameldowania, dowodu tożsamości. Aktualizacji należy dokonać, składając formularz aktualizacyjny NIP-3 w ciągu 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.