Górnictwo: Te interesy nie przejdą

Związek Sierpień 80 sprzeciwia się zmniejszaniu mocy produkcyjnych górnictwa i likwidacji kopalń, do czego - zdaniem związkowców - prowadzi przygotowana w resorcie gospodarki strategia dla branży do 2015 roku. Związek popiera natomiast m.in. uproszczenie struktury organizacyjnej firm górniczych oraz dążenie do zintensyfikowania sprzedaży węgla.

Stanowisko związku wobec projektu strategii przedstawił podczas konferencji prasowej w Katowicach lider Sierpnia 80, Bogusław Ziętek. Wcześniej swoje krytyczne stanowisko wobec projektu ogłosiły już górnicza Solidarność oraz Związek Zawodowy Górników w Polsce.

W piątek w Warszawie związkowcy mają rozmawiać o strategii z przedstawicielami ministerstwa, pracodawcami i ekspertami.

Górnicy już nie raz pokazali, że pomysły godzące w sposób drastyczny w ich zasadnicze interesy nie przejdą. Potrafią się dogadywać, ale tylko wtedy, gdy traktuje się ich po partnersku. Jeżeli nie będzie woli zasadniczych zmian w strategii, można spodziewać się, że związki ponownie zjednoczą się i wspólnie wystąpią w obronie górniczych interesów - ocenił Ziętek.

Wyraził nadzieję, że resort gospodarki przychyli się do związkowych sugestii w - jak mówił kwestiach zasadniczych i zrezygnuje z niektórych pomysłów, m.in. sprzedaży niektórych kopalń przez Kompanię Węglową, wprowadzenia osłon socjalnych dla odchodzących pracowników (według związku, nie ma potrzeby odejść, a odprawy pieniężne w przeszłości się nie sprawdziły) oraz sugestii likwidacji kopalń i ograniczania mocy wydobywczych.

Czas pokaże, czy czerwcowa awantura o wypłaty z zysków spółek węglowych czegoś wiceministra (gospodarki) Pawła Poncyljusza nauczyła. Jeżeli będzie wola zasadniczych zmian, porozumienie jest możliwe. Jeżeli sprawa postawiona będzie na zasadzie: albo przyjmujecie strategię, albo nie, to będzie awantura zapowiedział Ziętek.

Sierpień 80 sprzeciwia się m.in. zmianie struktury branży, np. poprzez sprzedaż kilku kopalń Kompanii Węglowej Węglokoksowi lub energetyce. Związkowcy uważają, że należy iść w przeciwnym kierunku, łącząc Kompanię z Katowickim Holdingiem Węglowym i powiązując taki podmiot kapitałowo z eksportującym węgiel Węglokoksem.

Związek popiera uproszczenie struktury spółek węglowych poprzez likwidację stanowisk dyrektorskich (także dyrektorów pracowniczych) w kopalniach i przeniesieniu ich kompetencji na szczebel zarządów spółek. Sierpień 80 -uważa, że osoby z uprawnieniami emerytalnymi (dotyczy to także osób na stanowiskach kierowniczych) powinny bezwarunkowo przejść na emeryturę. Według Ziętka, związki zawodowe nie powinny też prowadzić działalności gospodarczej w kopalniach.

Sierpień 80 ocenia, że strategia zbyt mało uwagi poświęca realnym możliwościom zwiększenia korzystania z węgla m.in. poprzez produkcję z niego paliw płynnych oraz zgazowanie. Według Ziętka, polski węgiel może być konkurencyjny na europejskich rynkach i nie trzeba ograniczać eksportu, ale ograniczać np. koszty transportu węgla koleją ze Śląska do portów. Szef związku dowodził, że im mniejsze moce produkcyjne branży, tym wyższe jednostkowe koszty wydobycia tony węgla.

6 września Ministerstwo Gospodarki przyjęło i skierowało do konsultacji społecznych strategię działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007-2015. Po uzgodnieniach ze stroną społeczną zajmie się nią rząd.

Dokument zakłada m.in dokończenie tworzenia grupy węglowo- koksowej na bazie Jastrzębskiej Spółki Węglowej, włączenie do tej spółki kopalni Budryk, sprzedaż niektórych kopalń przez Kompanię Węglową, połączenie dwóch spółek restrukturyzacji kopalń oraz wydzielenie Centralnego Zakładu Odwadniania Kopalń, aby w przyszłości finansowały go kopalnie.

W strategii nie są ustalone szczegółowe działania restrukturyzacyjne (likwidacja kopalń czy redukcja zatrudnienia), ale kierunki, które mają być podstawą do budowy strategii przez spółki węglowe. To one mają decydować o optymalnej liczebności załogi i wydobyciu węgla, pozwalającym na rentowne funkcjonowanie oraz samodzielnie finansować ewentualną likwidację kopalń i osłony socjalne dla pracowników.

Finansowa pomoc państwa dla sektora ma być ograniczona do wcześniej podjętych przez budżet zobowiązań. Obowiązująca do końca tego roku tzw. ustawa górnicza ma być znowelizowana tak, aby umożliwić finansowanie skutków decyzji, podjętych w latach ubiegłych.