GUS przygotowuje się do spisu rolnego w warunkach epidemii

Między wrześniem a listopadem tego roku Główny Urząd Statystyczny przeprowadzi Powszechny Spis Rolny (PSR), który obejmie wszystkie gospodarstwa rolne w kraju. Udział w nim będzie obowiązkowy. Osoby objęte spisem, nie będą mogli odmówić udzielenia informacji.

Rzecznik GUS przekazała PAP, że przygotowania do spisu są prowadzone przy założeniu, że jesienią stan epidemii koronawirusa będzie się w Polsce utrzymywać. - Planujemy przeprowadzenie szkoleń online dla kandydatów na rachmistrzów. Nabory również będą realizowane w formie zdalnej, przez aplikację internetową. Szykujemy się na scenariusz, że spis rolny będzie realizowany wyłącznie w oparciu o metody spisu internetowego i telefonicznego. Jeśli sytuacja na to pozwoli, wtedy rachmistrze również ruszą w teren - powiedziała Banaszek.

Bez wizyt rachmistrzów w domach przeprowadzono już II spis próbny, poprzedzający przyszłoroczny narodowy spis powszechny ludności i mieszkań. Badanie zrealizowano w dniach 1 - 30 kwietnia w 16 wytypowanych gminach.

Banaszek podkreśliła, że Urząd musiał częściowo zmienić przyjętą organizację i dostosować przeprowadzenie próbnego spisu do sytuacji epidemiologicznej. "W spisie próbnym zrezygnowaliśmy z wywiadów bezpośrednich, obowiązkowy pozostał samospis internetowy. Respondentom, którzy nie mieli dostępu do internetu, daliśmy możliwość dzwonienia bezpośrednio na infolinię spisową, by mogli wypełnić formularz spisowy w dogodnym dla nich czasie. Do pozostałych, którzy samodzielnie nie spisali się ani przez internet, ani telefon, dzwonili rachmistrze" - poinformowała.

Obecnie GUS podsumowuje spis próbny i wyciąga wnioski przed organizacją spisu powszechnego w 2021 roku. Główny wniosek to konieczność przygotowania się do znacznie większej liczby wywiadów telefonicznych jako uzupełnienia samospisu internetowego. "Zmiany mogą być konieczne w stosunku do wcześniejszych założeń.

Chodzi głównie o zwiększenie liczby rachmistrzów telefonicznych w przypadku, gdy nie będzie możliwe przeprowadzenie spisu w terenie ani udostępnienie punktów spisowych w gminach. Wzorem spisu próbnego, chcemy umożliwić dzwonienie na infolinię i w ten sposób wypełnienie obowiązku spisowego, jeśli respondent nie może spisać się samodzielnie przez internet. Konieczna będzie też zmiana strategii komunikacji, w tym zwiększenie świadomości realizacji obowiązku spisowego poprzez samospis internetowy, który - zaznaczam - w spisie ludności jest metodą obowiązkową" - wskazała Banaszek.

Dodała, że GUS bierze pod uwagę przeprowadzenie narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań w 2021 roku także bez wywiadów bezpośrednich, jeśli okaże się, że w kraju nadal będzie epidemia. Narodowy spis powszechny ludności i mieszkań ma być przeprowadzony od 1 kwietnia do 30 czerwca 2021.

Użytkownik gospodarstwa rolnego, który nie dokona samospisu internetowego albo nie przekaże danych w formie wywiadu telefonicznego nie będzie mógł odmówić.

W trakcie spisu rolnego gospodarz będzie zobowiązany do przekazania informacji dotyczących:

• danych osobowych użytkownika gospodarstwa,
• sposobu użytkowania gruntów,
• powierzchni zasiewów,
• stosowanych form nawożenia,
• wykorzystywania środków ochrony roślin,
• pogłowia zwierząt gospodarskich,
• liczby budynków gospodarskich,
• liczby i mocy ciągników rolniczych i innych maszyn rolniczy

Głównemu Urzędowi Statystycznemu trzeba też podać informacje na temat: sprzedaży wytworzonych produktów rolnych, dochodu gospodarstwa domowego rolnika oraz o jego źródłach.

• osób fizycznych,
• osób prawnych,
• jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej

Urząd przygotował na potrzeby weryfikacji i identyfikacji rachmistrzów. Rolnik, kiedy zapuka do jego drzwi rachmistrz spisowy, może zażądać okazania odpowiedniej legitymacji, która będzie miała określony znany wzór z podpisem dyrektora Urzędu Statystycznego.  W razie wątpliwości GUS uruchomi specjalną infolinię, przez którą będzie można zweryfikować tożsamość rachmistrza i sprawdzić, czy nie ma się do czynienia z oszustem.

Wszystkie informacje zebrane w spisie rolnym będą poufne i objęte tajemnicą statystyczną, a ich administratorem będzie prezes GUS. Celem spisu rolnego jest m.in. zapewnienie informacji dotyczących gospodarstw rolnych. Posłużą one do kształtowania krajowej polityki rolnej oraz analizy zmian, które zaszły w rolnictwie w latach 2010-2020. Polska jest zobowiązana ponadto dostarczać takie dane m.in. na potrzeby Eurostatu.