Haracz dla polskiego kina

Największe wątpliwości Konfederacji budzi przepis nakładający na przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą z wykorzystaniem twórczości filmowej obowiązek wpłat na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

W opinii Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan przyjęte w ustawie z 30 czerwca 2005 r. o kinematografii rozwiązanie jest w istocie rodzajem publicznej daniny i stanowi ograniczenie konstytucyjnych zasad wolności i równości. Polska konstytucja nie czyni kinematografii i filmu dobrami szczególnymi, poddanymi wyjątkowej ochronie. Takimi wartościami są natomiast wolność działalności gospodarczej oraz zasad równości podmiotów, w tym gospodarczych. Danina na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej uszczupla zyski przedsiębiorców, a tym samym godzi w przysługującą im wolność działalności gospodarczej.

Podobne zarzuty zgłaszali również wczoraj Marek Sowa, prezes Związku Pracodawców Prywatnych Mediów, Józef Birka, członek Rady Nadzorczej Telewizji Polsat S.A. oraz Wojciech Kostrzewa, prezes zarządu i dyrektor Generalny Grupy ITI. Natomiast w ocenie Agnieszki Odorowicz, dyrektora Instytutu, ustawa o kinematografii jest zgodna z ustawą zasadniczą.

Przeciwko ustawie protestuje również od kilku miesięcy Polska Izba Komunikacji Elektronicznej (PIKE). W sierpniu 2005 r. złożyła w biurze rzecznika praw obywatelskich prośbę o złożenie do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności z konstytucją niektórych przepisów ustawy o kinematografii.

1,5-proc. przychodów właścicieli kin, dystrybutorów filmów, nadawców programów telewizyjnych, operatorów telewizji kablowych i platform satelitarnych ma być od 1 stycznia 2006 r. wpłacanych co kwartał na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Główne zmiany

- Ustawa powołała do życia Polski Instytut Sztuki Filmowej, którego zadaniem jest m.in. dofinansowanie projektów filmowych, produkcji, dystrybucji i rozpowszechniania filmów, promowanie polskiej twórczości filmowej, wspieranie debiutów filmowych oraz rozwoju artystycznego młodych twórców filmowych.

- Instytut nie będzie sam produkował filmów, ale ma decydować o podziale pieniędzy pomiędzy filmowców.

- Z wnioskiem o dofinansowanie przedsięwzięcia filmowego będzie mógł wystąpić każdy podmiot prowadzący działalność w dziedzinie kinematografii, zarówno polski, jak i z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Aneta Mościcka

OPINIA

Lech Pilawski, dyrektor generalny Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan
W ocenie PKPP Lewiatan ustawa o kinematografii godzi w konstytucyjne zasady wolności jednostki oraz równości podmiotów.

Spośród ogółu przedsiębiorców ustawa obciąża tylko niektórych obowiązkiem finansowania Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Konstytucja dopuszcza ograniczenie w korzystaniu z konstytucyjnych wolności i praw tylko, gdy jest to konieczne dla ochrony bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób. W omawianym przypadku żadna taka przesłanka nie zachodzi. Ustawa przewiduje finansowanie przez przedsiębiorców innych przedsiębiorców, tzn. filmowców.

Rozumiejąc konieczność wspierania przez przedsiębiorców kultury, podkreślamy, że musi się to odbywać na zasadach wolnorynkowych, a nie przez tworzenie kolejnych instytucji. Rozwiązania przyjęte w ustawie o kinematografii prowadzą do nieuzasadnionego przenoszenia odpowiedzialności i kosztów zadań ciążących na państwie na przedsiębiorców i obywateli, którzy są już płatnikami podatków bezpośrednich i pośrednich. Przypomnę, że od stycznia 2004 r. wprowadzono 7-proc. VAT od biletów kinowych - budżet państwa otrzymał z tego tytułu około 30 mln zł.