Ile za ekonomicznego Nobla ?

Nagroda Nobla za osiągnięcia w dziedzinie nauk ekonomicznych jest jedyną nagrodą, której nie przewidywał testament Alfreda Nobla. W odróżnieniu od innych nagród noblowskich, wręczanych od roku 1901, pierwszego Nobla w dziedzinie ekonomii przyznano dopiero w roku 1969.

Nagrodę ufundował rok wcześniej Bank Centralny Szwecji (Sveriges Riksbank), gdy obchodził trzechsetlecie swego istnienia. Komitet Noblowski wyraził zgodę na tę inicjatywę. Pewną odrębność Nobla za osiągnięcia w zakresie ekonomii zaznaczono w jego oficjalnej nazwie, która brzmi: "Nagroda Banku Szwecji w Naukach Ekonomicznych Pamięci Alfreda Nobla". Pozostałe, ustanowione testamentem tego szwedzkiego chemika i przemysłowca, wynalazcy dynamitu, nazywają się po prostu Nagrodami Nobla, a są przyznawane w dziedzinie chemii, fizyki, medycyny lub fizjologii, literatury oraz za działalność na rzecz zbliżenia między narodami (nagroda pokojowa). Laureaci nagrody za ekonomię otrzymują ją jednak, tak jak laureaci z innych dziedzin, z rąk króla Szwecji na wspólnej uroczystości, która odbywa się zawsze 10 grudnia, w rocznicę śmierci Nobla (który zmarł na atak serca w roku 1896). Nagrodzeni ekonomiści są też, tak jak pozostali laureaci, nazywani noblistami.

Również wysokość nagrody za ekonomię jest taka sama, jak w pozostałych dziedzinach. Pieniądze na pięć nagród ustanowionych testamentem szwedzkiego wynalazcy pochodzą z konta Fundacji Nobla i dlatego ich wysokość waha się z roku na rok, zależnie od jej dochodów. Nagrodę za ekonomię funduje Centralny Bank Szwecji, który co roku wpłaca na konto Fundacji Nobla sumę równą wysokości nagród w innych dziedzinach. Fundacja Nagrody Nobla w stulecie swojego istnienia zgromadziła kapitał w wysokości 3,5 mld koron. Ostrożnie inwestująca w akcje fundacja jest oceniana jako jedna z najlepszych firm kapitałowych w Szwecji. Fundacja dokonuje inwestycji niezwykle rozumnie. Wartość rynkowa kapitału fundacji wynosiła w 1997 roku 2,8 mld koron i w 1999rokudoszła do 4 mld. W tym roku wynosi 3,5 mld koron. Wśród akcji znajdują się pakiety skandynawskich solidnych firm, jak: Ericsson, Nokia, SAAB, ABB, firmy ubezpieczeniowe i banki. Nagroda Nobla wnosi równowartość miliona dolarów, wypłacana jest jednak w koronach. Obecnie szwedzka waluta jest bardzo mocna.