Jak opodatkować podatkiem dochodowym rzeczy nabyte w drodze spadku?
Składniki majątku otrzymane przez osoby fizyczne w drodze spadku podlegają co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednak fakt zapłacenia podatku od spadku nie zwalnia obdarowanego z konieczności zapłaty podatku dochodowego w przypadku sprzedaży składników majątku otrzymanych w drodze spadku. Podatkiem dochodowym będzie obciążony również spadek otrzymany przez osobę prawną.
Zgodnie z ustawą o PIT przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Tak więc otrzymanie spadku nie wywołuje żadnych skutków podatkowych, jeżeli chodzi o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a to dlatego, że spadek czy tez otrzymana darowizna jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. Problemem może się jednak okazać kwestia opodatkowania zbycia rzeczy nabytych w drodze spadku. W tym bowiem przypadku zastosowanie znajdzie ustawa o PIT.
Tak więc podstawę opodatkowania będzie stanowił dochód rozumiany jako różnica pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania. Z tym, że ustawa o PIT ściśle reguluje co może być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do sprzedaży rzeczy nabytych w drodze spadku. I tak, kosztem w przypadku zbycia akcji nabytych w drodze spadku jest dochód uzyskany z ich zbycia w części odpowiadającej kwocie zapłaconego uprzednio podatku od spadków i darowizn. Z kolei w przypadku sprzedaży nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, kosztem podatkowym są udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Ponadto kosztem jest kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Trzeba jednak pamiętać, że koszty, które poniósł spadkodawca nie mogą być rozliczone przez spadkobiercę. Podkreślić tu należy, że ewentualne długi ciążące na nieruchomości otrzymanej w drodze spadku nie są kosztem podatkowym. Bowiem spłata wierzycieli nie jest nakładem zwiększającym wartość nieruchomości. Obowiązek spłaty wierzycieli jest na skutek przyjęcia spadku zobowiązaniem obdarowanego, które musi uregulować.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn definiuje przedmiot opodatkowania jako "nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP". Zatem podatek od spadków i darowizn nie dotyczy osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Jednak brak regulacji odnośnie spadków na rzecz osób prawnych w ustawie o podatku od spadków i darowizn nie oznacza, że ustawodawca zapomniał o tej grupie podmiotów.
Rzeczy nabyte w drodze spadku przez osoby prawne są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych. Dzieje się tak, gdyż są one przychodami w rozumieniu ustawy o CIT, która do przychodów zalicza również "wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...)". Ponadto w przeciwieństwie do przepisów ustawy o PIT, w ustawie o CIT nie zawarto zapisu, że jej przepisów nie stosuje się do przychodów podlegających ustawie o podatku od spadków i darowizn.
