Jak wybrać profesjonalnego przewodnika?

Jeżeli wybieramy się na wakacje indywidualnie, tylko od nas samych zależy, czy skorzystamy z usług przewodnika, który poprowadzi przez górskie szlaki. Decydując się na wynajęcie takiej osoby, warto zwrócić uwagę na jej uprawnienia i doświadczenie. Obowiązujące w Polsce przepisy dokładnie określają, jakie wymagania musi spełnić osoba, która zarobkowo zajmuje się np. przewodnictwem górskim. Podejmowanie takiej działalności bez uprawnień jest karalne.

Zasady nabywania uprawnień i zakres kompetencji przewodników górskich i pilotów wycieczek określa rozporządzenie z 16 sierpnia 2004 r. w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek (Dz.U. z 2004 r. nr 188, poz. 1944). Aby uzyskać uprawnienia, trzeba zdać egzamin i mieć odpowiednie doświadczenie. Uprawnienia przewodników górskich dzielą się na trzy klasy, w zależności od stopnia trudności tras i wycieczek.

Przewodnicy turystyczni otrzymują uprawnienia:
- przewodników górskich dla określonych obszarów górskich,
-" przewodników miejskich dla poszczególnych miast,
- przewodników terenowych dla poszczególnych województw lub regionów.

Koszty wynajęcia przewodnika górskiego, np. w Tatrach:
- ok. 180 zł za wycieczkę po dolinach i niższych partiach górskich,
- ok. 600 zł za wycieczkę na Gerlach,
- ok. 350 zł za wycieczkę na Rysy.

Każdy przewodnik, który podejmuje się oprowadzania wycieczek w górach, musi się wylegitymować aktualną licencją wydaną przez wojewodę oraz zezwoleniem na świadczenie usług w określonym miejscu, np. na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Dokumenty te potwierdzają, że osoba taka posiada znajomość terenu oraz miejsc, w których mogą wystąpić zagrożenia. Ponadto poszczególne stowarzyszenia przewodników mają swoje wewnętrzne regulaminy, określające m.in. maksymalną liczbę osób, jaką może prowadzić przewodnik na poszczególnych trasach.

Przykładowo, przewodnicy skupieni w Centrum Przewodnictwa Tatrzańskiego mogą zabrać na Rysy w okresie letnim nie więcej niż 5 osób, w zimie grupy te muszą być jeszcze mniejsze.

W przypadku górskich imprez zorganizowanych obowiązek wynajęcia przewodnika ciąży na organizatorze. Zgodnie z rozporządzeniem z 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz.U. z 1997 r. nr 57, poz. 358), wycieczki piesze lub narciarskie na terenach górskich, leżących na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody oraz leżących powyżej 1000 m n.p.m., mogą prowadzić tylko górscy przewodnicy turystyczni. Wysyłając dziecko na letni obóz czy kolonie, warto dowiedzieć się, czy kierownik wycieczki posiada stosowane uprawnienia lub czy organizator zapewnił obecność takiej osoby podczas górskich wypraw.

Jednak pomoc profesjonalisty może być potrzebna nie tylko wyłącznie podczas wycieczek górskich, ale również podczas wyjazdów w inne miejsca, zwłaszcza za granicą. W przypadku imprez zorganizowanych obowiązki w tym zakresie spoczywają na organizatorze turystyki. Zasady udziału przewodnika i zakres jego uprawnień reguluje ustawa o usługach turystycznych (Dz.U. z 2004 r. nr 223, poz. 2268). Szczegóły określają jednak umowy zawarte między biurem podróży a klientem.

Zgodnie z przepisami, do zadań przewodnika turystycznego należy oprowadzanie wycieczek oraz fachowe udzielanie ich uczestnikom informacji o kraju, odwiedzanych miejscowościach, obiektach itd.

Natomiast do zadań pilota wycieczek należy sprawowanie, w imieniu organizatora turystyki, opieki nad uczestnikami imprezy turystycznej w niezbędnym zakresie, wynikającym z charakteru imprezy, oraz czuwanie nad sposobem wykonywania usług świadczonych na rzecz uczestników podczas imprezy oraz przyjmowanie od nich reklamacji. Pilot wycieczek ma obowiązek potwierdzić klientowi przyjęcie reklamacji, a w wypadku jej niezałatwienia, przekazania jej niezwłocznie organizatorowi turystyki.

W przypadku wycieczki zagranicznej, organizator podróży musi zapewnić, aby pilotem była osoba znająca język umożliwiający swobodną komunikację na miejscu.

Znajomość języka obcego dokumentuje się dyplomem ukończenia studiów filologicznych, nauczycielskiego kolegium języków obcych lub świadectwem ukończenia szkoły z obcym językiem wykładowym za granicą. Organizatorzy są zobowiązani w takim przypadku wystawić przewodnikowi turystycznemu i pilotowi wycieczek pisemne zlecenie, określając w nim miejsce (obszar) i czas usługi przewodnickiej lub pilotarskiej oraz upoważnienie do działania w imieniu organizatora.

Tomasz Pietryga