- Przepisy rozporządzenia o monitorowaniu i kontrowaniu jakości paliw wychodzą naprzeciw oczekiwaniom społecznym oraz uwzględniają możliwości nabycia paliw przez najmniej zamożne gospodarstwa domowe - podkreśla minister energii Krzysztof Tchórzewski. - Dzięki tym przepisom z rynku detalicznego wyeliminowane zostanie paliwo stałe nieprzystosowane do spalania w gospodarstwach domowych - czyli muły węglowe i flotokoncentraty.
Poprawa jakości powietrza jest procesem, na który składa się wiele elementów m.in. wyeliminowanie spalania śmieci, jakość kotłów, jakość paliw czy wyeliminowanie zanieczyszczeń komunikacyjnych tj. pochodzących z silników spalinowych. Skumulowanie tych działań doprowadzi do istotnej poprawy jakości powietrza - dodaje.
Nowe przepisy umożliwiają monitorowanie i kontrolowanie jakości paliw stałych, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ograniczenia emisji zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych oraz innych substancji szkodliwych powstałych w trakcie ich spalania. Ustawa dotyczy gospodarstw domowych i małych jednostek spalania nie większych niż 1MW.Takie rozwiązanie wprowadzane jest po raz pierwszy, do tej pory jakość paliw stałych nie była regulowana.
W ustawie zaproponowano nowe rozwiązanie polegające na wprowadzeniu świadectwa jakości, które ma określić niezbędne parametry paliwa stałego dla kupującego. Dzięki temu kupujący uzyska rzetelną wiedzę na temat nabywanego produktu. Za wprowadzenie do obrotu paliw niezgodnych z wymogami ustawy i rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych - przewidziano kary grzywny od 50 do 500 tys. zł lub karę pozbawienia wolności do lat 3. Za wykroczenia mniejszej wagi (np. niewystawienie świadectwa jakości lub wystawienie takiego, w którym wartości parametrów paliwa stałego są niezgodne ze stanem faktycznym) będzie można wymierzyć karę grzywny od 10 do 100 tys. zł.
Indywidualni nabywcy paliw stałych nie będą kontrolowani. Kontrole odbywać się będą jedynie na składach paliw stałych, czyli w miejscach, w których można je kupić. Za kontrolę odpowiedzialna będzie Inspekcja Handlowa oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Koszty kontroli będzie ponosił Skarb Państwa.
Rozporządzenia były konsultowane i uzgadniane z ministerstwami oraz licznymi podmiotami: przedsiębiorcami, stowarzyszeniami oraz instytucjami naukowymi. Uczestniczyli w nich m.in. przedstawiciele Polskiego Alarmu Smogowego, Rady Dialogu Społecznego, Izby Gospodarczej Sprzedawców Polskiego Węgla, Platformy Producentów Urządzeń Grzewczych na Paliwa Stałe oraz Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla. W sumie w konsultacjach uczestniczyły 103 podmioty. Należy zaznaczyć, że do Ministerstwa Energii wpłynęło wiele listów obywateli, co świadczy o szerokim odbiorze prowadzonych konsultacji.
..............................
Minister energii podpisał rozporządzenia w sprawie jakości paliw, będące aktami wykonawczymi do Ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw - poinformował w piątek w Katowicach wiceszef resortu energii Grzegorz Tobiszowski.
"Ustawa i rozporządzenia są już wynegocjowane - wczoraj minister pozwolił sobie te rozporządzenia podpisać, a więc kolejny akt prawny wchodzi w życie" - poinformował Tobiszowski podczas poświęconej górnictwu konferencji, odbywającej się w piątek w Katowicach w ramach kongresu gospodarczego Nowy Przemysł Expo.
Znowelizowana 5 lipca br. ustawa o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, wprowadzająca m.in. normy jakościowe dla węgla i zakaz sprzedaży najgorszej jakości paliwa, weszła w życie 12 września.
Szczegóły dotyczące norm dla węgla oraz procedury związane z kontrolowaniem ich przestrzegania znajdą się w rozporządzeniach, które - po podpisaniu przez ministra - wkrótce mają zostać opublikowane.
"Ustawa wraz z rozporządzeniami jest - moim zdaniem - bardzo dobrym dokumentem. Jako Ministerstwo Energii rozpoczęliśmy budowanie kształtu rozporządzeń, teraz mamy je już wynegocjowane. Ważne, że te rozporządzenia nie tylko są wsparciem i ukierunkowaniem tego, co dzieje się w naszym sektorze węglowym, ale również zdecydowanie idą w takim kierunku, abyśmy mieli mniej niskiej emisji w naszej przestrzeni" - powiedział w piątek wiceminister.
"To musi bardzo mocno wybrzmieć, bo często ktoś (...) uważa, że węgiel, który będzie na polskim rynku, węgiel z polskich kopalń, będzie nadal pewnym zagrożeniem. Muszę powiedzieć autorytatywnie, że tak nie będzie" - podkreślił Tobiszowski. Wiceminister nie podał szczegółów podpisanych rozporządzeń.
Znowelizowana ustawa stanowi, że najgorszej jakości paliwa, czyli muły węglowe, flotokoncentraty, mieszanki zawierające mniej niż 85 proc. węgla kamiennego, zostaną objęte ustawowym zakazem sprzedaży do sektora komunalno-bytowego. Normy będą zastosowane w przypadku paliw stałych spalanych w gospodarstwach domowych oraz w instalacjach o mocy cieplnej poniżej 1 MW, czyli w kotłowniach przy budynkach mieszkalnych, szkołach, szpitalach. Nowela wprowadza ponadto świadectwa jakości paliw. Dzięki nowym przepisom, ze składowisk węgla mają zniknąć odpady węglowe odpowiedzialne za powstawanie smogu.
.....................
Opinie:
Polski Alarm Smogowy wyraził ostatnio stanowczy sprzeciw wobec zaproponowanych przez Ministerstwo Energii norm jakości węgla. W proponowanym kształcie normy uniemożliwią prowadzenie skutecznej polityki antysmogowej, wdrażanie programów ochrony powietrza oraz ograniczenie niskiej emisji z domowych instalacji grzewczych. Propozycja Ministerstwa Energii stoi w sprzeczności z rządowym programem Czyste Powietrze.
Normy zezwalają na spalanie węgla o bardzo wysokiej zawartości wilgoci (nawet 24%), siarki (nawet 1,8%), popiołu (nawet 28%) i niskiej wartości opałowej (18 MJ/kg). Tak słabe parametry uniemożliwiają osiągnięcie znaczącej poprawy jakości powietrza. Co więcej rozporządzenie umożliwia wprowadzanie do obrotu handlowego odpadów węglowych tj. flotokoncentratów czy mułów, poprzez ich mieszanie z miałami. Jest to niezgodne z uchwaloną w zeszłym miesiącu przez Sejm nowelizacją ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw.
Obecna propozycja Ministerstwa Energii jest cofnięciem się o krok wstecz w stosunku do rozporządzenia przygotowanego w 2015 roku i zatwierdzonego przez Komisję Europejską. Dla porównania, rozporządzenie z 2015 roku dopuszczało do obrotu miał o zawartości popiołu nie większej niż 12% podczas gdy obecna propozycja to 28% (ponad dwukrotnie więcej).
Normy jakości węgla zawarte w rozporządzeniu ME są koniecznym dodatkiem do uchwalonej Ustawy o kontroli jakości paliw stałych i stanowią wytyczne dla Inspekcji Handlowej, która ma rozpocząć kontrolę na składach węgla. Jednak Ministerstwo Energii określiło normy w taki sposób aby na rynku nic się nie zmieniło. Praktycznie 100% węgla najgorszej jakości pozostanie dalej w obrocie handlowym.
- To skandal, że wbrew opinii ekspertów, organizacji antysmogowych, a nawet urzędników rządowych odpowiadających za walkę ze smogiem zaproponowano normy węgla, które absolutnie nic nie zmieniają - zapowiedział Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego. Ministerstwo idzie pod prąd oczekiwań społecznych. Trudno to zrozumieć znając oficjalne stanowisko rządu deklarujące wzmożenie walki ze smogiem - dodaje.
Kolejnym dużym mankamentem ministerialnej propozycji jest fakt, iż nie zdefiniowano paliwa do kotłów klasy 5/ Ekoprojektu, przez co w praktyce emisje z tych kotłów będą znacząco większe niż dopuszczalne rozporządzeniem ministra rozwoju i finansów z dnia 1 sierpnia 2017 w sprawie kotłów na paliwo stałe. Stawia to pod znakiem zapytania zasadność dofinansowywania kotłów na węgiel z pieniędzy publicznych, np. w ramach zapowiedzianego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wielomiliardowego Programu Czyste Powietrze.
