Kto pochowa zmarłego, który nie miał krewnych? Przepisy są jasne

Najczęściej sytuacja taka ma miejsce w przypadku osób w kryzysie bezdomności lub osób starszych, które od lat nie utrzymywały kontaktów ze swoją rodziną. Niestety, problem bezdomności może dotyczyć nawet 35 tysięcy osób, a samotność dotyka 40 proc. seniorów powyżej 80-ego roku życia.

Gdy osoba nie mająca bliskich umiera lub najbliżsi nie zajmą się pogrzebem, obowiązek pochówku przechodzi na gminę, w której nastąpił zgon.

W Polsce kwestię pochówku reguluje Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych z 1959 roku. Zgodnie z nią, prawo do pochówku mają żyjący małżonek lub małżonka, krewni zstępni, krewni wstępni, krewni boczni do 4. stopnia pokrewieństwa i powinowaci w linii prostej do 1. stopnia.

Warto zwrócić uwagę na to, że jest to prawo, ale nie obowiązek. Rodzina może nie poczuwać się do pochówku osoby zmarłej. W takim przypadku stosuje się procedurę taką, jak w przypadku osób samotnych.

Jeśli ciała osoby zmarłej nie odbierze rodzina, organizacja pogrzebu zostanie przeprowadzona przez lokalny ośrodek pomocy społecznej. Pochówek jest bowiem jednym ze świadczeń społecznych.

W sytuacji braku krewnych gmina nie tylko staje się organizatorem pogrzebu, ale i ustawowym spadkobiercą osoby zmarłej. Jeśli krewni żyją, ale nie poczuwają się do pochówku, pozostają spadkobiercami ustawowymi ze względu na łączące ich więzi rodzinne. Wyjątkiem jest sytuacja, w której nastąpiło wydziedziczenie.

Zasiłek pogrzebowy jest świadczeniem wypłacanym przez ZUS najczęściej rodzinie zmarłego. Wynosi 4000 złotych i znacznie odciąża rodzinę z konieczności finansowania pogrzebu.

Zasiłek pogrzebowy może być przyznany instytucji lub organowi, jeśli to on organizował pogrzeb w przypadku braku krewnych zmarłego. W związku z czym może on trafić do:

•       Ośrodka Pomocy Społecznej
•       gminy
•       powiatu
•       pracodawcy osoby zmarłej
•       osób reprezentujących kościół lub związek wyznaniowy
•       osób nie skoligaconych ze zmarłym, ale które podjęły się organizacji i opłacania pogrzebu.

Szczególnym przypadkiem pochówku są pogrzeby organizowane przez organy samorządowe dla zwłok nienarodzonych dzieci, nieodebranych ze szpitala przez rodziców. Zwłoki takie poddawane są kremacji i chowane w zbiorowych mogiłach, zazwyczaj w dzień Dzień Dziecka Utraconego, który przypada na 15 października.

W niektórych przypadkach jest możliwe ustalenie religii wyznawanej przez osobę zmarłą. Wtedy obrzędy pogrzebowe muszą być odprawione zgodnie z regułami danego wyznania.

Jednak zazwyczaj nawet nie jest znana tożsamość osób bezdomnych. W takich sytuacjach przeprowadza się skromne obrzędy katolickie. U osób z nieustaloną tożsamością na tabliczce przy krzyżu widnieje napis N.N. Trumna jest prosta, umieszczona w ziemnym grobie bez płyty.

KO