Zasiłek pogrzebowy nie zawsze dla rodziny. Pieniądze z ZUS może dostać obca osoba

Zasiłek pogrzebowy wypłacany jest przez ZUS po śmierci zmarłego i zwykle pieniądze te otrzymuje pogrążona w żałobie rodzina. Przelew nie pojawia się jednak natychmiast po śmierci, ale po spełnieniu określonych warunków. Zakład Ubezpieczeń Społecznych świadczenie przekazuje po zorganizowaniu pogrzebu i, co ciekawe, nie zawsze pieniądze te trafiają do rodziny osoby zmarłej. Przepisy jasno wskazują - są przypadki, gdy 4000 zł świadczenia trafić może do osoby kompletnie obcej, ale pieniądze może dostać też gmina czy kościół.

Prawo jasno wskazuje, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych przelewa 4000 zł zasiłku pogrzebowego osobie lub podmiotowi, który stał za pokryciem kosztów pogrzebu. Oznacza to więc, że zasiłek pogrzebowy wypłacany jest już po zorganizowaniu pochówku osoby zmarłej. Wcześniej trzeba jednak spełnić jeszcze jeden z trzech warunków, aby otrzymać pieniądze z ZUS. Zgodnie z zasadami obowiązującymi w materii zasiłku pogrzebowego:

• osoba opłacająca pogrzeb jest objęta ubezpieczeniem rentowym w ZUS, pobiera emeryturę albo rentę, a zmarły był jej członkiem rodziny,
• zmarły był objęty ubezpieczeniem rentowym w ZUS, pobierał emeryturę lub rentę albo spełniał warunki, żeby dostać emeryturę albo rentę,
• zmarły nie miał ubezpieczenia, ale pobierał zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne po ustaniu ubezpieczenia.

Zasady przyznawania zasiłku pogrzebowego z ZUS wskazują wyraźnie, że pieniądze wcale nie muszą trafić do rodziny zmarłego. Wedle prawa zasiłek pogrzebowy należy się temu, kto opłacił pogrzeb.

W związku z tym nie musi to być nikt z rodziny, a na przykład osoba kompletnie obca lub w ogóle cała instytucja. Ustawodawca w gronie uprawnionych do otrzymania zasiłku po pokryciu kosztów pogrzebu dopuszcza takich ludzi i podmioty jak członek rodziny, znajomy, pracodawca, gmina, powiat, dom pomocy społecznej, ale również osoba prawna kościoła czy też innego związku wyznaniowego.

Zasiłek pogrzebowy może jednak wcale nie zostać wypłacony w kwocie 4000 zł, ale w pomniejszych sumach. Dzieje się tak, gdy zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi.

Taka sytuacja ma miejsce, gdy koszty pogrzebu zostały poniesione przez więcej niż jedną osobę lub podmiot. Osoby lub podmioty, które brały udział w zapłacie za pogrzeb, otrzymują kwotę z zasiłku pogrzebowego proporcjonalną do poniesionych kosztów.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie czekał przez kolejne lata na pojawienie się osoby lub instytucji odpowiedzialnej za pokrycie kosztów pogrzebu osoby zmarłej. Do zgłoszenia się po zasiłek pogrzebowy mamy 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, za której pogrzeb zapłaciliśmy. 

Czasami jednak 12 miesięcy liczone jest od dnia pogrzebu, w wypadku gdy wystąpił problem z odnalezieniem ciała lub identyfikacją osoby zmarłej. Wówczas potrzebny jest dodatkowy dokument z policji lub prokuratury, ale w tym wypadku przydać się może inny dokument urzędowy, który potwierdzi przyczyny niemożności wcześniejszego złożenia wniosku.

Aby uzyskać zasiłek pogrzebowy powinniśmy przygotować pakiet odpowiednich dokumentów. W tym celu, w zależności do tego, czy jesteśmy członkiem rodziny lub osobą obcą czy też jesteśmy przedstawicielami instytucji, potrzebna jest zależna od sytuacji dokumentacja.

W wypadku, gdy jesteśmy członkiem rodziny zmarłego, ale także w wypadku gdy jesteśmy osobą obcą spoza rodziny, ale zapłaciliśmy za pogrzeb, potrzebne nam będą:

• wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk Z-12),
• odpis skrócony aktu zgonu (ZUS może go pozyskać na wniosek),
• rachunki wskazujące poniesione koszty pogrzebu,
• zaświadczenie płatnika składek (np. pracodawcy) o tym, że osoba wnioskująca o zasiłek pogrzebowy lub zmarły podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu (w przypadku osoby ubezpieczonej),
• dokumenty potwierdzające, że jesteśmy członkami rodziny zmarłego (w przypadku bliskich),
• dokument potwierdzający tożsamość wioskodawcy (gdy wnioskujemy o zasiłek pogrzebowy osobiście w jednostce ZUS).

Jeśli natomiast reprezentujemy instytucję, która pokryła koszty pogrzebu i wystąpiła o zasiłek pogrzebowy, pakiet dokumentów będzie bardzo podobny. Wśród nich oczywiście zabraknie dokumentu potwierdzającego pokrewieństwa czy zaświadczenia płatnika składek. Instytucja musi za to zapewnić osobie reprezentującej ją w kontaktach z ZUS właściwe pełnomocnictwo, które reprezentant będzie mógł wskazać jako dowód swojego powiązania z instytucją.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca zasiłek pogrzebowy w ciągu 30 dni kalendarzowych od otrzymania wniosku. ZUS zachęca wnioskodawców do zamieszczania w podaniach numerów kont bankowych, co znacznie usprawnia proces przyznawania zasiłku pogrzebowego. Jeśli taki numer konta we wniosku się nie znajdzie, pieniądze przyniesie do nas listonosz w kopercie na wpisany we wniosek o zasiłek pogrzebowy adres zamieszkania.

Przemysław Terlecki